Jedną z najbardziej popularnych metod badania wypadków przy pracy jest metoda wg. systematyki TOL Metodę tą możemy wykorzystać przy badaniu prostych i lekkich wypadków.
Systematyka TOL opiera się na podziale przyczyn wypadków na tkwiące w:
- czynniku materialno-technicznym (T)
- organizacji pracy (O)
- czynniku ludzkim (L)
Przyczyny wypadków – czynniki materialno-techniczne
Przyczyny wypadków przy pracy w ramach czynników materialno–technicznych:
A. Niewłaściwy stan czynnika materialnego, np.:
- wady konstrukcyjne maszyn i urządzeń technicznych oraz narzędzi,
- nieodpowiednia stateczność, wytrzymałość czynnika materialnego,
- brak lub niewłaściwe urządzenia zabezpieczające.
B. Niewłaściwe wykonanie czynnika materialnego (zastosowanie materiałów zastępczych, niedotrzymanie wymaganych parametrów technicznych).
C. Wady materiałowe czynnika materialnego.
D. Niewłaściwa eksploatacja czynnika materialnego
- nadmierna eksploatacja czynnika materialnego,
- niedostateczna konserwacja,
- niewłaściwie wykonane naprawy i remonty .
Przyczyny wypadków – czynniki organizacyjne
Przyczyny wypadków przy pracy w ramach czynników organizacyjnych:
A. Niewłaściwa ogólna organizacja pracy, np.:
- nieprawidłowy podział pracy lub rozplanowanie zadań,
- niewłaściwe polecenia przełożonych,
- brak nadzoru, niewłaściwa koordynacja prac zbiorowych,
- dopuszczenie do pracy pracownika z przeciwwskazaniami lekarskimi lub bez badań lekarskich.
B. Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy:
- niewłaściwe usytuowanie urządzeń na stanowisku pracy,
- nieodpowiednie przejścia lub dojścia,
- nieodpowiednie rozmieszczenie i składowanie przedmiotów pracy, brak lub niewłaściwy dobór ochron osobistych.
Przyczyny wypadków – czynniki ludzkie
Przyczyny wypadków przy pracy w ramach czynników ludzkich:
A. Brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym przez pracownika, np.:
- używanie nieodpowiedniego do danej pracy czynnika materialnego,
- udostępnienie przez pracownika czynnika materialnego osobie nieupoważnionej.
B. Nieużywanie sprzętu ochronnego przez pracowników (ochron indywidualnych,środków ochrony zbiorowej lub urządzeń zabezpieczających).
C. Niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika:
- wykonywanie pracy niewchodzącej w zakres obowiązków,
- niewłaściwe operowanie kończynami w strefie zagrożenia itp.
D. Stan psychofizyczny pracownika nie zapewniający bezpiecznego wykonania pracy spowodowany :
- nagłym zachorowaniem,
- niedyspozycją fizyczną,
- przewlekłą lub ostrą chorobą, zmęczeniem,
- zdenerwowaniem,
- nadużyciem alkoholu lub innych środków odurzających.
E. Nieprawidłowe zachowanie się pracownika spowodowane m.in.:
- nieznajomością lub lekceważeniem zagrożenia,
- nieznajomością zasad bezpiecznej pracy,
- lekceważeniem poleceń przełożonych
