Geodeta wykonuje szereg czynności, mających na celu ustalenie przebiegu granic. Postępowanie w sprawie rozgraniczenia nieruchomości kończy się sporządzeniem i skompletowaniem przez geodetę operatu technicznego oraz opcjonalnie:
- zawarciem ugody przez strony,
- wydaniem przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) decyzji o rozgraniczaniu nieruchomości,
- umorzeniem postępowania administracyjnego i przekazanie sprawy z urzędu
do rozpatrzenia sądowi.
Jak widać, niezwykle istotną rolę w procedurze rozgraniczenia nieruchomości odgrywa powołany przez wójta (burmistrza, prezydenta) geodeta.
Po pierwsze, geodeta wzywa strony do stawienia się na gruncie co najmniej na 7 dni przed terminem rozgraniczenia. Jest to jedyny przypadek kiedy geodeta może „wezwać" strony (wydane postanowienie o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego i upoważnienie geodety przez organ). Przy wykonywaniu innych prac lub czynności, geodeta nie ma prawa „wzywać" stron, może je „zawiadamiać", „zapraszać", „informować" itp. Bardzo ważne jest dotrzymanie 7-dniowego terminu wezwania. Termin ten powinien być dotrzymany niezależnie od okoliczności, gdyż strona może żądać ponownego przeprowadzenia czynności ustalenia granic, jeżeli nie będziemy dysponowali zwrotnym poświadczeniem odbioru wezwania w wyżej wymienionym terminie.
Nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety, natomiast usprawiedliwienie wstrzymuje te czynności, nie dłużej jednak niż na okres l miesiąca. Z czynności ustalenia przebiegu granic geodeta sporządza bądź protokół graniczny, bądź ugodę w przypadku sporu, który strony postanowiły zakończyć takim dokumentem.
W toku prac przygotowawczych geodeta wykonuje (czynności przygotowawcze):
1. Zgłoszenie pracy dla ODGiK, prośba o dokumenty.
2. Analiza informacji zawartych w dokumentacji uzyskanych z ODGiK, oraz z ksiąg wieczystych i dokumentacji uzyskanej od strony.
3. Sporządzenie w razie potrzeby szkicu zawierającego informacje o przebiegu granic, uzyskanych w wyniku wcześniej wykonywanych pomiarów.
Ustalenie granic na gruncie (czynności geodety):
- sprawdzenie obecności i ustalenie tożsamości stron
- przyjęcie pełnomocnictwa udzielonego przez strony
- wywiad terenowy
Jeżeli przebieg granicy został ustalony na podstawie obwodów geodeta:
- wskazuje stronom przebieg granicy
- stabilizuje punkty graniczne
- sporządza protokół graniczny
- wykonuje pomiar granic a także trwałych elementów zagospodarowania.
Następnie, geodeta ma obowiązek sporządzić protokół graniczny, którego treść jest następująca:
1. Nazwisko i imię geodety oraz nr uprawnień
2. Nr i data postanowienia
3. Oznaczenie nieruchomości oraz określenie ich położenia.
4. Informacje dotyczące stron.
5. Wykaz i ocena dok. stanowiących podstawę ustalenia granicy.
6. Oświadczenia stron.
7. Wyniki wywiadu terenowego.
8. Szkic graniczny
9. Opis przebiegu granic
10. Opis utrwalenia punktów granicznych
11. Pouczenie stron o możliwości przekazania sprawy do sądu.
12. Omówienie skreśleń i poprawek,
13. Data sporządzenia dokumentu.
Kolejną czynnością wykonywaną przez geodetę w toku postępowania rozgraniczeniowego jest sporządzenie szkicu granicznego, który zawiera:
1. Rozmieszczenie linii i punktów granicznych oznaczonych zgodnie z opisem w protokole granicznym
2. Rysunek rzutu poziomego trwałych elementów zagospodarowania terenu.
3. Podstawowe miary określające położenie punktów granicznych względem siebie oraz elementów zagospodarowania terenu.
4. Numer działek
5. Nazwisko i imię właścicieli rozgraniczonych nieruchomości
6. Oznaczenie KW lub ZD.
7. Kierunek północy.
Czynności wykonywane przez geodetę wymagają staranności, dokładności, odpowiedzialności zarówno na etapie prac przygotowawczych jak również podczas właściwego przebiegu postępowania.
