Składniki systemu biblioteki w szkole
Wymienia się trzy znaczące składniki systemu biblioteki szkolnej:
- substancja – księgozbiór, pomieszczenia, wyposażenie, pracownicy;
- informacja – organizacja biblioteki, struktura księgozbioru, zagospodarowanie przestrzeni, struktura czytelników, zasoby wiedzy, jaką dysponują użytkownicy;
- energia – atmosfera wśród pracowników, związki czytelników z biblioteką, dynamika zdarzeń w bibliotece, skłonność do podejmowania nowych zadań.
Czy mamy...?
Wystarczającą powierzchnię biblioteki?
- Zaspokajający potrzeby księgozbiór?
- Brak stanów awaryjnych?
- Wyposażenie wykraczające poza codzienne potrzeby?
- Wykształcenie i umiejętności pracowników na bardzo wysokim poziomie?
Zależność między składnikami w zakresie informacji powinna być:
- ścisła i dwukierunkowa,
- nakierowana na wzajemne zrozumienie i współpracę,
- wielokierunkowa w zakresie organizacji i usług grup współpracujących:
– dyrektor,
– pracownicy obsługi,
– nauczyciele wychowawcy,
– nauczyciele bibliotekarze,
– rodzice,
– uczniowie.
Energia to:
- współpraca międzypracownicza nastawiona na pełny sukces – dbałość o szczegóły w relacjach interpersonalnych, proste i skuteczne sposoby komunikacji
- programowanie relacji z każdym czytelnikiem – miła i fachowa obsługa, analiza i zaspokajanie potrzeb;
- dynamiczne włączanie się w życie społeczne, kulturalne i procesy edukacyjne, współpraca z innymi placówkami o charakterze oświatowym.
Kierowanie pracą w bibliotece szkolnej
Polityka zarządzania i kierowania systemem bibliotecznym uwzględnia potrzeby uczniów i innych członków społeczności szkolnej. Opiera się o:
- badania i analizy potrzeb klienta – ankiety dotyczące preferencji czytelniczych i potrzeb edukacyjnych,
- współpracę z innymi placówkami kulturalno-oświatowymi, organizuje lekcje biblioteczne, spotkania autorskie i bierze czynny udział w akcjach charytatywnych,
- prowadzi badania i ocenę środowiska – wspomaga akcje organizowane na rzecz dzieci itp.
Skuteczne dowodzenie powinno spełniać kilka podstawowych warunków:
- jedno źródło poleceń i wyrażanych potrzeb – kierownik biblioteki;
- otwarty charakter komunikacji – ustalony wewnętrznie charakter komunikacji: formalny pisemny lub słowny bezpośredni;
- wyrażanie potrzeb uzgadniane w kontakcie ze wszystkimi pracownikami szkoły – spotkania formalne i nieformalne, konsultacje tematyczne, merytoryczne, pojęciowe;
- wspólna analiza problemów i zespołowe szukanie rozwiązań – dostrzeganie i omawianie potrzeb klienta (ucznia i nauczyciela, także rodzica), potrzeb środowiska zewnętrznego (pozaszkolnego).
Zarządzanie w bibliotece to samodzielność w podejmowaniu podstawowych, codziennych decyzji merytorycznie uzasadnionych, a także uzgadnianie działań w szerszym zakresie, kiedy obszar działań ma zasięg pozabiblioteczny i pozaprogramowy (swoboda w zakresie nowych propozycji).
Polityka zarządzania biblioteką
- Wszechstronna analiza potrzeb ucznia, nauczyciela i szkoły.
- Uzupełnianie księgozbioru według kategorii: lektura, nowości literackie, literatura popularnonaukowa i naukowa, metodyczna, inna.
- Staranne kształtowanie kącika prasowego wg zainteresowań czytelniczych i potrzeb edukacyjnych wszystkich członków społeczności szkolnej.
- Obszar informatyczny – łatwy dostęp, informacja merytoryczna i formalna, edukacja.