Z racji powtarzających się tu i ówdzie pytań o te zagadnienia oraz dlatego, że treści seksuologiczne są na moim blogu bardzo popularne, postanowiłam streścić stan wiedzy i aktualne możliwości zdobywania statusu seksuologa w Polsce.
Pierwszą taką możliwością jest zrobienie specjalizacji medycznej z zakresu seksuologii. Wymaga to ukończenia sześcioletnich studiów medycznych, odbycia stażu podyplomowego (choć niedawno minister zdrowia go zniosła) oraz zrobienia specjalizacji z interny, psychiatrii, psychiatrii dzieci i młodzieży lub ginekologii. Seksuologia jest bowiem specjalizacją szczegółową i może zostać otwarta tylko przez lekarzy posiadających wyżej wymieniane specjalizacje. Robienie specjalizacji z seksuologii trwa krótko, bo tylko dwa lata, ale można ją otworzyć jedynie w Łodzi i Warszawie, ponieważ posiadają one ośrodki zatrudniające odpowiednią ilość seksuologów oraz leczące pacjentów z zaburzeniami seksuologicznymi i wydające opinie sądowo-seksuologiczne. Program specjalizacji znajduje się na stronie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. W tym naborze w Polsce były jedynie dwa wolne miejsca specjalizacyjne z seksuologii, oba w Warszawie. Nabory na specjalizacje medyczne odbywają się dwa razy w roku.
Psychologowie również mają szansę specjalizować się w seksuologii, ale jest to droga bardziej pokrętna. Należy mieć wykształcenie psychologiczne (tytuł magistra po ukończeniu studiów na uniwersytecie), a potem wypełnić warunki w postaci uczestniczenia w terapii własnej, superwizji, konferencjach oraz stażach i prowadzeniu zajęć własnych. O certyfikat seksuologa klinicznego może się ubiegać także lekarz, a w szczególnych przypadkach również osoba z innym wykszałceniem wyższym o ile od trzech lata para się profesjonalnie tematyką seksuologiczną. Co ważne, studia podyplomowe z zakresu seksuologii nie dają żadnego prawa do posługiwania się tytułem seksuologa. Wbrew temu, co niekiedy głoszą osoby tworzące takie kierunki studiów. Seksuologię podyplomowo można studiować w każdym większym mieście, ale w większości przypadków należy się dobrze zastanowić czy warto. Moje wątpliwości wzbudza także fakt, że certyfikat seksuologa klinicznego wydaje się odpłatnie i należy go odnawiać co pięć lat (oczywiście ponownie wnosząc opłaty). Nie widzę uzasadnienia takiego postępowania. Ponadto, taki psycholog-seksuolog nie jest nigdzie uwzględniony jako specjalizacja w ramach psychologii. Jedyną specjalizacją z zakresu psychologii uznawaną przez ministerstwo zdrowia jest specjalizacja z zakresu psychologii klinicznej (otwiera się ją podobnie jak specjalizację lekarską, szczegóły są zawarte na stronie CMKP).
Trzecia działka, czasem wydaje mi się że najpowszechniejsza, to działalność samozwańcza. Bowiem w Polsce każdy, nie koniecznie nawet posiadający wykształcenie wyższe, już nie mówiąc o tym, że medyczne czy psychologiczne, może otworzyć gabient seksuologiczny o ile zarejestruje to jako działalność gospodarczą. Ustawa nie reguluje tego, kto ma prawo do otwierania prywatnego gabinetu. Lekarz bez specjalizacji z seksuologii nie otworzy gabinetu seksuologicznego, ponieważ czuwają nad tym Izby Lekarskie, do których każdy polski lekarz ma obowiązek należeć. Psycholog również najpewniej tego nie uczyni jeśli tylko przestrzega etyki swojego zawodu, choć psychologowie nie mają żadnej instancji, która ich formalnie zrzesza (choć wspomina o nich ustawa o zawodzie psychologa, to obecnie jesto ona martwym przepisem).
Jaki z tego wniosek? Przed zwróceniem się o pomoc seksuologiczną należy najpierw sprawdzić kwalifikacje specjalisty. Lekarzy seksuologów jest w Polsce niewiele, większość z nich posiada własne strony internetowe na których jasno prezentuje kwalifikacje, a nierzadko podaje numer telefonu kontaktowego w razie chęci umówienia się na wizytę. Lista osób posiadających certyfikat seksuologia klinicznego jest dość krótka i widnieje na stronie Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego, ale jest nieaktualna, lista superwizorów jest jeszcze krótsza i również dotyczą jej te same zastrzeżenia. Szczególne zastrzeżenia należy zatem mieć do psychologów otwierających gabinety np. tylko po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie (często nie mając nawet przygotowania z zakresu psychoterapii) lub do "pasjonatów", którzy uważają, że znają się na seksie ponieważ go uprawiają.
