A teraz wyobraź sobie jak by to było, gdybyś była w stanie zamienić uczucie zniechęcenia w dziką motywację do działania... Jak bardzo było by to przydatne dla Ciebie?
Zanim omówię konkretne sposoby na zmotywowanie się, odpowiedzmy sobie na pytanie czym tak na prawdę jest motywacja.
Czym jest motywacja?
Na słowo MOTYWACJA składają się dwa słówka: Motyw i Akcja. Czyli aby podjąć jakieś określone działanie (AKCJĘ), należy mieć do tego MOTYWY. Łaciński źródłosłów słowa motywacja (moveo, movere) znaczy: wprawiać w ruch, popychać.
Najczęściej wydaje nam się, że wiemy po co mamy wykonać daną czynność. Jednak pomyśl o pewnej sprawie. Nie wiem czy już uświadamiasz sobie, że Twoja Świadomość jest tylko wierzchołkiem góry lodowej w Twoim Umyśle. Natomiast cała góra lodowa to Podświadomość.
Według badań naukowców podświadomość przetwarza ponad 99% procesów w naszym umyśle. Podczas gdy cały mózg przetwarza 400 miliardów bitów informacji na sekundę, zaledwie 2 tysiące trafia do świadomości. Z większości tych procesów nie zdajemy sobie sprawy. Nawet większość podejmowanych przez nas decyzji, które uważamy za świadome, jest tak na prawdę podświadoma. Co więcej, podłożem tych decyzji jest najczęściej zestaw przekonań i instynktów, które funkcjonują na głębszych poziomach naszego umysłu.
Odbiegając nieco od tematu, jeśli zmienisz swoje przekonania, możesz zmienić znaczącą część swojego życia.
Jak się zmotywować?
Powracając do motywacji, nie chodzi tu tylko o uświadomienie sobie (świadomie) motywów działania, ale przekonanie swojej podświadomości do działania. Jeśli namówisz ją do tego, że warto podjąć działanie... połowa pracy wykonana :)
Bo wiesz jak to jest... Do rzeczy przyjemnych nie trzeba Cię motywować. Jeśli praca którą masz wykonać podświadomość uzna jako przyjemną/użyteczną, wykonasz ją z taką samą energią!
Czyli pierwszy sposób na motywację mamy już za sobą. Poznaj powody dla których chcesz coś wykonać. Najlepiej, jeśli zapiszesz je na kartce. Wypisz dlaczego chcesz to zrobić, i co dzięki temu osiągniesz, co zyskasz, jakie korzyści odniesiesz. Napisz to na papierze (to ważne!).
Na siłę motywacji do wykonania jakiegoś zadania wpływa też spostrzeganie przez Ciebie prawdopodobieństwa osiągnięcia tego wyniku. Wzmacniając obydwa parametry (użyteczność, czyli powody/korzyści oraz prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu) zbudujesz do każdej czynności olbrzymią motywację!
Pierwszy już omówiłem, drugi parametr można wzmocnić stosując m.in. techniki programowania neurolingwistycznego, hipnozę, wizualizację a nawet takie proste rzeczy jak nagroda i muzyka.
Sposoby na motywację
Wyznaczenie nagrody. Ludzie (i nie tylko ludzie :) lubią dostawać nagrody. Podświadomość to kocha! Wyznacz sobie nagrodę, co dostaniesz lub co zrobisz w zamian za wykonanie swojej pracy. Może to być zarówno nagroda rzeczowa, coś dobrego do zjedzenia, czynność którą lubisz, a nawet minutka medytacji szczęścia. Zastosuj to, co działa na Ciebie najlepiej.
Kolejnym sposobem motywacji jest słuchanie muzyki. Tak, muzyki! Niektóre piosenki naturalnie wywołują w nas stan silnej motywacji. Powodują że chcemy działać. Jest to związane po pierwsze – z wpływem dźwięku na fale mózgowe, po drugie – ze skojarzeniami (czyli w języku NLP – kotwicami).
Skojarzenia pochodzą m.in. z filmów (nawet tych, oglądanych w młodości). Poeksperymentuj z takimi kawałkami, jak: Enya – Gladiator Theme; Rocky Theme – Gonna Fly Now, Eye Of The Tiger; John Williams – Star Wars Main Theme; Vangelis – Chariots Of Fire; Wagner – O Fortuna... (na każdego działa coś innego więc znajdź swoje).
Polecam też zapoznanie się z utworami wykorzystującymi tzw. dudnienia różnicowe (np. Hemi-Sync, Holo-Sync, Brain Wave) oraz z wiadomościami podprogowymi.
Teraz przejdziemy do metod pochodzących z NLP, czyli Programowania Neuro-Lingwistycznego.
Pierwszą z technik jest kotwiczenie stanów emocjonalnych. Technika polega na wytworzeniu skojarzenia (neuroasocjacji) stanu emocjonalnego (np. motywacji) z określonym bodźcem. Kotwicą nazywamy bodziec wywołujący określony stan. Natomiast przez odpalenie kotwicy rozumiemy zastosowanie tego bodźca w celu wywołania stanu.
Kotwice mogą być punktowe lub suwakowe. Punktowe wywołują określony poziom stanu emocjonalnego (taki, jaki został zaprogramowany w trakcie kotwiczenia, czasem zależny od innych czynników), suwakowe umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie natężenia stanu.
Kotwice mogą być rzeczywiste i wyobrażone. Rzeczywiste działają w świecie realnym, i są nimi m.in. dotyk, dźwięk i obraz, które odbierasz przez swoje zmysły. Kotwice wyobrażone działają na zasadzie przywołania do umysłu (wizualizacji) zapamiętanego bodźca (wspomnienie obrazu, dźwięku, dotyku).
Dzięki kotwicom możesz w dowolnej chwili wywołać stan jaki jest Tobie potrzebny w danej sytuacji. W tym wypadku, jest to stan motywacji.
Dokładne instrukcje jak korzystać z kotwic przeczytasz tutaj: Techniki NLP
Innym niezwykle skutecznym sposobem do zmotywowania się jest technika pochodząca z Core Transformation, zwana łańcuchem wartości. Każda czynność którą chcesz zrobić (nawet jeśli nie masz na to ochoty), ma prawdopodobnie jakieś korzyści dla Ciebie. Może być nimi np. zadowolenie szefa, porządek w pokoju, zarobione pieniądze, dobry uczynek...
Stosując metodę łańcuchów wartości z Core Transformation, wyciągasz z każdej korzyści najgłębsze wartości, jakie za nimi stoją. Uświadamiając sobie wartości, możesz wykorzystać je do skutecznego motywowania się. Jest bowiem taka zasada, że im dłuższy łańcuch łączący bezpośrednią korzyść (np. pieniądze) z głęboką wartością (np. szczęście), tym w mniejszym stopniu wykonanie czynności zaspokoi ją i będziesz mniej zmotywowana. Jeśli np. między pracą i zarabianymi w niej pieniędzmi a głęboką wartością będzie długi łańcuch, motywacja będzie niska.
Linia Czasu to kolejne narzędzie, które możesz wykorzystać do pracy nad swoją motywacją. Każdy z nas ma w swoim umyśle poukładane wydarzenia z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości (oczekiwane) w pewnym określonym porządku. Obrazy które reprezentują te wydarzenia, poukładane są najczęściej w sposób linearny lub półkolisty w taki sposób, że można przeprowadzić między nimi linię/krzywą zaczynającą się od najodleglejszych wspomnień, do najdalszych planów.
Tworząc proste wyobrażenie linii czasu, możemy na nią nanieść nadchodzące wydarzenie (np. czynność, do której chcemy się zmotywować) oraz zasoby jakie potrzebne są do jego wykonania (tutaj: motywacja) oraz/lub wartości. Przechodząc przez linię czasu napełniasz się zasobami/wartościami oraz wykonujesz w wyobraźni daną czynność z tymi zasobami.
Gdy kolejny raz, tym razem w rzeczywistości będziesz wykonywać tą czynność, zrobisz ją ze znacznie większą motywacją (tak wielką, jak dobrze wykonane zostało to ćwiczenie). Wynika to z tego że umysł człowieka nie rozróżnia wyobraźni od rzeczywistości i przyzwyczaja się do schematów działania. Niezależnie od tego, czy wykonane były na prawdę czy tylko w Twojej głowie. To dlatego większość olimpijczyków przed zawodami trenuje właśnie mentalnie!
Następnym narzędziem jakie warto poznać jest krąg doskonałości. Technika polega na wytworzeniu sobie mentalnego pola w którym będziesz czuć się tak, jak chcesz. Pole to można rozłożyć w dowolnym miejscu i czasie a także zakotwiczyć. Możesz wytworzyć krąg doskonałości, w którym będziesz czuła niepohamowaną motywację do działania!
W skrócie technika polega na tym, aby wyobrazić sobie przed sobą krąg, do którego włożysz wszystkie, przydatne do działania zasoby (np. motywacja, pasja, radość). Następnie wchodzisz do kręgu wypełniając się tymi zasobami. Ćwiczenie powtarzasz kilka razy, sprawdzając wyniki. Końcowym etapem ćwiczenia jest mentalne przejście przez zdarzenie które ma nastąpić/prace do wykonania będąc w kręgu.
Już samo wykonanie ćwiczenia daje dużą dawkę motywacji. Dodatkowo, pamiętaj że krąg możesz ze sobą zabrać lub zakotwiczyć, wzmacniając stany w dowolnym miejscu i czasie. Dokładne instrukcje jak wykonać ćwiczenie znajdziesz w artykule: Krąg Doskonałości
Zamiana submodalności. Ćwiczenia polega na pracy z obrazem. Submodalności to w języku NLP parametry obrazu, dźwięku lub uczucia. Najczęściej wspomnienia rzeczy które lubimy robić mają inne submodalności niż rzeczy, które nie są przyjemne lub do których nie mamy chęci się zabrać.
Po 1. Znajdź sytuacje X w której czułaś się bardzo mocno zmotywowana do zrobienia czegoś, oraz sytuację Y, w której powinnaś coś zrobić ale nie masz chęci do jej wykonania.
Następnie określ submodalności wspomnienia X oraz Y wypisując je na kartce. Submodalności te to: wielkość obrazu, odległość (zapisz w metrach/cm), miejsce (na przeciwko, góra, dół, prawo, lewo), kolory/czarnobiały, głębia, kontrast, jasność, ostrość, przejrzystość, rama/brak ramy, film/zdjęcie, asocjacja/dysocjacja.
(Asocjacja jest wtedy gdy Ty jesteś częścią obrazu, dysocjacja gdy obserwujesz siebie jak w kinie.)
Określ też parametry dźwięku (jeśli jakiś jest), czyli: siła głosu, rodzaj, kierunek, ton, rytm; oraz uczuć.
Kolejnym krokiem jest nadanie obrazowi Y (sytuacja do której chcesz się zmotywować) parametrów obrazu X. Zmień tak szybko, jak się da. Następnie sprawdź jak bardzo zmieniło się nastawienie do czynności Y.
Dialog wewnętrzny. Wielu ludzi już od samego rana odtwarza w swoich głowach negatywne dialogi wewnętrzne, które zniechęcają do działania i nastawiają negatywnie do nadchodzącego dnia. Taki negatywny dialog mówi często: Ojeju, znowu trzeba wstać... Nieee chce mi się... Znowu do tej pracy... Ciągle to samo...
Zamiast negatywnego dialogu (który można z łatwością wykasować, przeczytasz o tym w artykule: Wewnętrzny Krytyk), dobrze jest zainstalować sobie pozytywny dialog który będzie motywował do działania. Najlepiej jeśli w wykonaniu ćwiczeniu pomoże Ci kilka osób.
Poproś je aby usiadły dookoła Ciebie. Następnie poproś aby jedna z nich przeprowadziła Cię przez proces wizualizacji kilku, nadchodzących wydarzeń do których chcesz się zmotywować, a 3-4 osoby siedzące dookoła Ciebie aby symulowały dialog wewnętrzny. Wymyśl kilka pozytywnych sekwencji (np. zrób to! uda ci się! jesteś wspaniała!) i podziel między tymi osobami.
Podczas gdy osoba prowadząca przeprowadza Cię przez wizualizację, osoby dookoła mówią po kolei swoje kwestie (w kółko, np. zgodnie ze wskazówkami zegara), zaczynając od szeptu aż po niemal krzyk.
Ćwiczenie można wykonać też samemu w wyobraźni, jednak polecam wersję w grupie osób.
Przeramowanie i transformacja znaczenia (Reframing). Ludzie mają to do siebie, że każdej sytuacji nadają znaczenie. Jest to uwarunkowane m.in. sposobem wychowania, kulturą czy cechami indywidualnymi. Ta sama sytuacja może zostać odebrana zupełnie inaczej przez osobę A i inaczej przez osobę B. Znaczenie zależy od ramy w jaką włożysz wydarzenie.
Przykładowo, deszcz dla niektórych osób będzie negatywnym zjawiskiem bo zmokną lub będą musiały użyć parasola. Dla rolnika po długiej suszy, deszcz będzie błogosławieństwem.
Nawet najgorszą pracę można przeramować w taki sposób, aby sprawiała radość, zabawę, przyjemność. Posłużę się tu swoim przykładem. Kiedyś moim zadaniem było zbieranie z padoku (wybieg dla koni) odchodów końskich. Większość osób uważa taką czynność za mało przyjemną ;) Jednak ja wyobraziłem sobie, że jestem poszukiwaczem skarbów a każda znaleziona kupka to góra złota, którą pieczołowicie wkładałem na łopatę i wywoziłem na taczce do skarbca :)
Innym razem mając za zadanie wyczyścić mopem mocno zanieczyszczoną podłogę (która cała się kleiła), wyobraziłem sobie że ćwiczę karate. Z niechęci do wyznaczonego zadania wytworzyłem motywację, a podłogę wyczyściłem z dziką pasją :)
Kolejny przykład z myciem naczyń. Wystarczy pomyśleć sobie, że myjąc naczynia oczyszczasz się ze wszystkich popełnionych w życiu błędów i już wzrasta chęć. Możesz też wyobrazić sobie, że czyścisz porcelanę którą zaraz sprzedasz za 100 tys. złotych.
Znam osoby, dla których mycie naczyń jest równoznaczne z masażem osobnika płci przeciwnej :D Do obrazów dodają jeszcze odpowiednie dźwięki i rumienią się na samą myśl o tym, że jest coś do pozmywania.
Gdy Twoja praca polega na kontakcie z klientem (który często bywa nieuprzejmy), zrób sobie z tego zawody. Im trudniejszy klient, im bardziej będzie nieprzyjemny, tym więcej punktów sobie przyznaj. Za punkty wyznacz sobie nagrody!
Pobudź swoją kreatywność, a przy każdym zadaniu możesz się świetnie bawić!
EFT – Technika Emocjonalnej Wolności. Jest to metoda która polega na opukiwaniu punktów na ciele, w którym przebiegają kanały energetyczne. Wypowiadając intencję i opukując punkty, możesz zwiększyć w łatwy sposób swoją motywację do działania. O EFT pisałem tutaj: www.twoje-zdrowie.info/eft.html. Polecam też obejrzenie filmów na serwisie YouTube (m.in. znany hipnotyzer, Paul McKenna prezentuje jak wzmocnić właśnie swoją motywację, stosując EFT).
Motywując się do działania, pamiętaj też o języku jakim się posługujesz. Semantyka ma większe znaczenie niż wydaje się większości z nas. Jeśli mówisz że MUSISZ coś zrobić, zupełnie inaczej nastawiasz się do działania niż wtedy, gdy powiesz że CHCESZ coś zrobić.
W ostateczności zastanów się, czy na pewno tego chcesz. Czy zadanie jakie masz do wykonania, jest niezbędne do osiągnięcia bliższych lub dalszych celów. Jeśli nie – zrezygnuj z niego lub zastąp czymś innym :)
Pozdrawiam,
Baw się, ucz i rozwijaj!
Marcin Kijak
www.ProjektSukces.pl - Rozwój osobisty w praktyce!