Skolioza, dyskopatia, zwyrodnienia stawów biodrowych, kolanowych, skokowych i barkowych – to tylko niektóre kontuzje, które grożą uczniom noszącym ciężkie tornistry. Zmienia stale się na gorsze – twierdzą ortopedzi.
Problem ten mogłyby rozwiązać szafki szkolne do przechowywania podręczników. Uczniowie mogliby przechowywać w nich część podręczników, obuwie sportowe oraz inne przybory szkolne. Szafki szkolne wprowadzają już niektóre szkoły na własną rękę nie oglądając się na pomoc i zarządzenia ministerstwa. Prze pomocy rodziców i samorządów lokalnych dyrektorzy szkół zdobywają środki na zakup szafek dla uczniów. Szafki instalowane są w szatniach lub na korytarzach szkolnych. Dobierając odpowiedni model szafki można połączyć funkcję szafki ubraniowej oraz szafki na książki. Producenci szaf metalowych opracowali modele szafek szkolnych, które doskonale łączą te funkcje i pozwalają przechowywać kurtki, obuwie oraz podręczniki. Niestety szkoły, które posiadają szafki pozwalające odciążyć tornistry są wyjątkami. Większość szkół nie posiada takich szafek.
Kilka tygodni temu na konieczność wprowadzenia przepisów regulujących dopuszczalną wagę tornistrów zwrócił uwagę Janusz Kochanowski, rzecznik praw obywatelskich. Napisał w tej sprawie do szefów resortów edukacji oraz zdrowia. Zanim ci coś zmienią, sprawa ciężaru szkolnych tornistrów zależeć będzie wyłącznie od nauczycieli i rodziców.
Według opinii Amerykańskiej Akademii Pediatrii oraz polskich lekarzy ortopedów dzieci nie powinny nosić ciężarów przekraczających 10-15% masy ich ciała, gdyż zbyt wielkie ciężary mogą wywoływać skoliozy kręgosłupa oraz inne negatywne skutki zdrowotne. W związku ze zróżnicowaną masą ciała dzieci w wieku rozwojowym proponujemy, by maksymalny dopuszczalny ciężar plecaków wyliczać co kilka lat na podstawie norm rozwojowych, przygotowanych przez profesjonalne zespoły medyczno-antropologiczne. Takie normy, zawierające m.in. średnią masę ciała dla dzieci z uwzględnieniem płci i wieku (kategorie roczne), są dziś publikowane przez zespoły naukowców dla poszczególnych regionów kraju, np. dziecko warszawskie, dziecko poznańskie itp.
Według ekspertów optymalna waga tornistra nie powinna przekraczać dziesięciu procent masy ciała dziecka. Młodsi uczniowie mogą nosić na plecach najwyżej 4 kg, a starsi do 7 kg. Tymczasem te limity są bardzo często przekraczane, bo uczniowie muszą nosić na zajęcia po kilka książek, zeszytów i ćwiczeń. Właśnie dlatego MEN wpisał polecenie do "ustawy w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych oraz niepublicznych szkołach i placówkach" - by szkoły zakupiły dla swoich uczniów szafki szkolne na książki. Być może od września 2009r. sytuacja zacznie się poprawiać.
Jan Nikodem