Klimakterium, menopauza, a nawet przekwitanie – to powszechnie stosowane terminy w odniesieniu do okresu u kobiet dojrzałych, kiedy to cykle miesiączkowe stają się nieregularne, aż w końcu zanikają. Jednak terminy te nie są tak do końca równoznaczne, mimo że dotyczą zmian hormonalnych zachodzących u kobiet dojrzałych.
Z punktu widzenia medycyny
W ujęciu medycznym klimakterium to okres, który trwa od pełnej płodności kobiety do momentu wystąpienia menopauzy. Najczęściej rozpoczyna się w wieku 45 lat, jednak może pojawić się nieco wcześniej, nawet około 40 roku życia. Natomiast menopauza to ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym następne już nie występują. Okres w życiu kobiety, kiedy pojawiania się klimakterium i menopauza, powszechnie określa się również terminem przekwitanie.
W początkowym etapie klimakterium zmiany zachodzące w organizmie kobiety nie są przez nią jeszcze bardzo odczuwalne, jedynie okresy krwawienia stają się nieregularne – mogą być dłuższe bądź krótsze. Podwyższeniu ulega wówczas poziom gonadotropin przysadkowych (FSH). Odczuwalne objawy, które zazwyczaj trwają średnio rok, pojawiają się dopiero przed wystąpieniem menopauzy.
Wiek, w którym kobieta przechodzi klimakterium i menopauzę jest kwestią indywidualną. Zależy od wielu czynników, wśród których najczęściej wskazuje się na uwarunkowania genetyczne i stan zdrowia. W przypadku menopauzy istotne znaczenie ma liczba pęcherzyków Graffa występujących w jajnikach, których ilość z wiekiem kobiety stopniowo maleje.
Gdy u kobiety wystąpi ostatnie krwawienie, następne miesiączki już się nie pojawiają. Efektem są natomiast zmiany hormonalne – obniżenie poziomu estrogenów i progesteronu, a wzrost poziomu FSH.
Z punktu widzenia kobiety
Wraz z nadejściem klimakterium i menopauzy kobieta zaczyna dostrzegać pewne zmiany i odczuwać dolegliwości. Miesiączki stają się nie tylko nieregularne, ale mogą być również bardziej obfite. Do tego może pojawić się obrzmienie i bolesność piersi.
Dla kobiet uciążliwe stają się tzw. uderzania gorąca i związana z tym nadmierna potliwość. Niepokojące stają się zawroty głowy i kołatania serca, które często utrudniają codzienne funkcjonowanie. Dużym problemem jest permanentne uczucie przemęczenia, a co za tym idzie również trudności w koncentracji, zaburzenia snu i rozdrażnienie. Zmiany hormonalne w organizmie są przyczyną utraty jędrności skóry (zmniejszenie ilości kwasu hialuronowego i kolagenu), w efekcie też włosy tracą blask i mogą wypadać.
U kobiet przechodzących klimakterium i menopauzę obserwuje się mniejsze zainteresowanie życiem seksualnym (spadek libido). Jest to spowodowane zarówno zaburzeniem gospodarki hormonalnej, jak wyszczególnionymi dolegliwościami.
Kobiety odczuwające skutki klimakterium i menopauzy powinny skorzystać z porady lekarza, który oceni stan zdrowia, ale też zdiagnozuje kluczowe problemy.
