Podstawowymi zasadami konsumpcji gatunków i odmian do mieszanki zbożowej są:
- minimalna konsumpcja w lanie,
- warunki kompensacji niekorzystnych warunków pogodowych i siedliskowych (zależnie od warunków intensywnej rozwija się gatunek bardziej tolerancyjny, np. w roku suchym w łanie mieszanki przeważa jęczmień, a w roku wilgotnym – owies.
- zbliżony termin dojrzewania ziarna.
Uprawa jęczmienia na paszę jest dominująca, gdyż na świecie, jest to 60 %, a w Polsce około 70 % produkowanego ziarna jęczmienia zużywana jest w chowie trzody chlewnej, drobiu, bydła i owiec.
Uprawiane odmiany powinny charakteryzować się przede wszystkim dużą akumulacją białka w ziarnie. Ziarno mieli się, a otrzymaną śrutę często poddaje się działaniu (pary) sparzeniu w celu zwiększenia strawności.
Drugim kierunkiem uprawy jest przeznaczenie dla przemysłu spożywczego. Gdzie jest on surowcem do produkcji:
- piwa,
- kasz, płatków, mąki.
Inne zastosowanie ziarna jęczmienia nie jest aż tak popularne lecz również odgrywają dużą rolę w diecie człowieka.
Najbardziej kluczowym wykorzystywaniem ziarna jęczmienia jest produkcja kaszy jęczmiennej. Do tej produkcji używa się ziarna jęczmienia wielorzędowego, gdyż w procesie obróbki uzyskuje się lepszej jakości produkt. W Polsce około 70% spożywanych kasz to kasze jęczmienne, w których wyróżniamy 3 typu:
- pęczak,
- kaszę perłową,
- kaszę łamaną.
Najbardziej naturalnym produktem jest pęczak, który traktuje się jako produkt końcowy lub półprodukt przy produkcji pozostałych dwóch kasz. Płatki jęczmienne produkuje się poprzez zgniecenie kaszy, przez co ich czas do spożycia po zalaniu wodą czy mlekiem jest bardzo krótki.
Plony ziarna jęczmienia jarego w Polsce są bardzo niskie, gdzie uzyskuje się 40-50 % potencjału produkcyjnego. Główną przyczyną niskich plonów jest zbyt niska jakość gleb przeznaczonych pod uprawę jęczmienia (niski odczyn i niski poziom zasobu składników mineralnych).
Bibliografia
- Grzebisz Witold, Szczepaniak Witold, „Zboża”, [w:] Produkcja roślinna – technologie produkcji roślinnej, cz. III, pod red. Witolda Grzebisza, Warszawa 2009, s. 82-84.
