Czym jest tasiemiec?
Tasiemiec jest pasożytem należącym do grupy płazińców, który bytuje wewnątrz organizmu człowieka, najczęściej w przewodzie pokarmowym. Składa się z główki, szyjki i proglotydów, czyli członów tworzących jego ciało. Jest płaski i może osiągnąć różną długość – od kilkudziesięciu mikrometrów do kilkunastu metrów. Wyróżnia się kilka rodzajów tego płazińca. Są to: tasiemiec uzbrojony, nieuzbrojony i bąblowcowy.
Tasiemiec uzbrojony różni się od nieuzbrojonego obecnością przyssawek i haczyków na główce, dzięki którym łatwo przyczepia się do ściany przewodu pokarmowego człowieka. Zakażenie tym typem pasożyta zdarza się rzadko, jednak jest dużo bardziej groźne. Natomiast tasiemiec bąblowcowy jest mały. Bytuje w jelicie cienkim psa, jednak jego larwy mogą przypadkowo znaleźć się w ludzkim organizmie.
Jak dochodzi do zakażenia tasiemcem?
Do zakażenia tasiemcem dochodzi drogą pokarmową poprzez spożycie surowego lub poddanego niedostatecznej obróbce termicznej mięsa, które zawiera niedojrzałe postacie tasiemca – tzw. wągry. Zagrożenie stanowi dziczyzna, wołowina oraz wieprzowina. Inną przyczyną zakażenia jest niedostateczna higiena rąk, picie wody niewiadomego pochodzenia lub zjedzenie nieumytych owoców leśnych. Po wniknięciu do organizmu człowieka tasiemiec pozostaje w jelicie cienkim i tam przekształca się w dojrzałą postać.
Objawy zakażenia tasiemcem
Zakażenie tasiemcem wywołuje u człowieka chorobę zwaną tasiemczycą, która przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Jedynym sygnałem świadczącym o inwazji jest obecność członów pasożyta w kale. Objawy tasiemca, jeśli się pojawiają, zwykle są niespecyficzne. Osoba zakażona czuje się osłabiona i zmęczona. Obserwuje się u niej brak apetytu lub wzmożone łaknienie, utratę masy ciała, a także nudności, wymioty i problemy z wypróżnianiem. U części pacjentów występują bóle brzucha o umiarkowanym nasileniu i uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej.
Zdarza się, że niedojrzałe postacie tasiemca zagnieżdżą się poza układem pokarmowym – w mięśniach, mózgu, wątrobie, płucach lub mięśniu sercowym. Dochodzi wówczas do uszkodzenia i upośledzenia czynności tych narządów, co skutkuje pojawieniem się ciężkich dolegliwości. Ta postać choroby nazywana jest wągrzycą. Rozwija się nawet przez kilka lat i może skutkować śmiercią.
Diagnostyka tasiemca
W przypadku wystąpienia objawów, które mogą świadczyć o zakażeniu tasiemcem, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Konieczne jest wykonanie badania laboratoryjnego próbki kału pod kątem występowania w niej fragmentów pasożyta lub jego jaj. Zwykle ten test wystarcza, jednak niekiedy konieczna jest również analiza krwi w celu wykrycia swoistych przeciwciał klasy IgG. Badaniom powinni poddać się wszyscy domownicy.
Leczenie tasiemczycy
Leczenie zakażenia tasiemcem odbywa się w warunkach domowych. W terapii stosuje się przeciwpasożytnicze środki farmakologiczne. Lekiem z wyboru jest prazykwantel, który podaje się w jednorazowej dawce 5–10 mg na kilogram masy ciała. Po upływie 6 tygodni należy powtórzyć badanie kału w celu potwierdzenia jego skuteczności. Leczenie zwykle przynosi oczekiwane efekty, jednak w razie potrzeby można zastosować lek ponownie.
Jak zapobiegać zakażeniu tasiemcem?
Aby zapobiec zachorowaniu na tasiemczycę, konieczne jest podejmowanie działań profilaktycznych. Obejmują one przede wszystkim stosowanie się do zasad prawidłowej higieny – należy zawsze umyć dłonie po powrocie do domu lub po zabawie z psem. Ponadto ważne jest płukanie owoców przed ich zjedzeniem. Istotne jest unikanie spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa. Wołowinę i wieprzowinę zawsze należy poddać obróbce termicznej. Pasożyty giną w temperaturze powyżej 60℃.
