Prawidłowe nakrycie stołu jest jednakowo ważne, a podstawowe zasady takie same, czasem warto je sobie przypomnieć. Zwyczaj dekorowania stołu sięga początków XIX wieku. To wtedy zaczęto indywidualnie używać sztućców do spożywania posiłków. Początkowo jednak do dekorowania stołu używano jedynie podstawowych sztućców. Dopiero z czasem wprowadzono zasady nakrywania do stołu.
Jak więc powinien wyglądać odpowiednio udekorowany stół?
Jednym z najczęściej popełnionych błędów jest nieodpowiednie nakrycie stołu. Stylowo wyglądający stół pozwoli pobudzić zmysły i apetyt. Dlatego warto dowiedzieć się, w jaki sposób zadbać o oprawę stołu, by ustrzec się niepotrzebnej wpadki.
Jak prawidłowo nakryć do stołu?
Piękne i eleganckie nakrycie stołu stanowi prawdziwą sztukę. Wbrew pozorom, nie jest to łatwe zadanie. Poza tym to, w jaki sposób nakryjemy do stołu, ma wpływ na atmosferę i nastrój przyjęcia. Nie wystarczy tylko zadbać, by każdy z gości miał odpowiednie sztućce. Ważne jest także, by dopasować zastawę stołu do okazji i zadbać, by wszystkie elementy były ułożone w odpowiedni sposób. Jak to zrobić? Aby osiągnąć zamierzony efekt, musicie pamiętać, że wszystkie elementy zastawy oraz dekoracji muszą do siebie pasować. Nie oznacza to jednak, że musi to być jeden komplet naczyń. Jeśli naczynia w waszym domu to zbiór kilku zdekompletowanych zastaw, nie martwcie się na zapas. Wystarczy, że uda się wam odpowiednio dobrać np. po dwa zestawy, a stworzycie oryginalną i atrakcyjną kompozycję nawet na kilka lub kilkanaście osób. Zanim sztućce znajdą się na stole, należy zwrócić uwagę na ich wygląd - najlepiej wcześniej przetrzeć je ściereczką, by wyglądały estetycznie. Poza sztućcami dla każdego gościa, na stole powinny znaleźć się jeszcze tzw. sztućce środka stołu, nazywane także sztućcami serwingowymi. To właśnie one służą do podawania głównych potraw, które znajdują się na stole. Ważne jest też, żeby nie szykować talerzy, kieliszków, sztućców i serwet w ostatniej chwili, tuż przed przyjściem pierwszych gości. Sprzyja to bowiem chaosowi – nic nie będzie do siebie pasowało, stół będzie zagracony i nieelegancki.
Jak nakryć do stołu na uroczystą kolację czy wykwintny obiad?
Jak nakryć do stołu? Widelec po lewej, a nóż po prawej, a może odwrotnie? Gdzie ustawić kieliszki, a gdzie szklanki na wodę? Nakrywanie stołu rozpoczynamy, oczywiście, od rozłożenia obrusu. Jego kolor może być dowolny, choć najlepiej sprawdzają się białe. Warto pamiętać również o ważnej zasadzie, że nie należy zestawiać wzorzystych obrusów z pokrytą wzorami zastawą. Obrus bezwzględnie musi być czysty, starannie wyprasowany, odpowiedniej wielkości oraz kształtu, dzięki którym fragmenty zwisające z każdej strony stołu będą równej długości, wynoszącej co najmniej 20 cm.
Prawidłowe nakrycie stołu to oczywiście również zastawa.
Pierwszym kładzionym na stole elementem jest talerz baza, który stanowi element dekoracyjny i nie służy do spożywania posiłków. Zastawę kładziemy ok. 2 cm od krawędzi stołu. Najpierw ustawiamy duże talerze płytkie, a na nich umieszczamy głębokie talerze do zupy lub tak zwane bulionówki. W ułożeniu sztućców należy kierować się kolejnością używania. Od zewnątrz umieszczamy sztućce potrzebne do pierwszego dania, natomiast od wewnątrz do tego, które będzie serwowane ostatnie. Wszystkie widelce, noże oraz łyżki powinny znaleźć się na stole już na początku – nie wypada ich donosić w trakcie posiłku. Po lewej stronie nakrycia kładziemy widelce, zaś po prawej łyżki oraz noże, których ostrza kierujemy w stronę talerza. Oznacza to, że po lewej stronie należy położyć kolejno: widelec przeznaczony do przystawek, widelec do ryb (o ile znajdują się one w menu) oraz widelec do dań głównych. Natomiast po prawej: łyżka do zupy, łyżka do dania głównego, nóż do przystawek i nóż do dania głównego. Sztućce do deserów powinny znaleźć się nad talerzem: najpierw widelczyk (jego trzonek musi znajdować się z prawej strony), a następnie łyżeczka (ułożona odwrotnie). Jeśli w trakcie przyjęcia serwowane są sery, w tym miejscu należy położyć również przeznaczone do nich nóż i widelczyk. W przypadku pieczywa zaś u góry nakrycia, po jego lewej stronie powinny znaleźć się mały talerzyk i nóż do masła. Podstawą nakrycia do stołu są również kieliszki. Do białego wina podajemy mniejsze i smukłe, zaś czerwone serwujemy w większych i pękatych. Nie zapominajmy o kieliszku lub szklance na wodę. Wszystkie naczynia stawiamy po prawej stronie, tam gdzie leży nóż. Przyprawy jak sól, czy pieprz powinny powtarzać się na dwóch skrajnych częściach stołu, tak by przy większej liczbie osób jedzących nie zapanował chaos podczas podawania ich sobie.
Zwykle po głównym posiłku przechodzimy do deseru i tu pojawia się pytanie, czym jeść ciasto – małą łyżeczką, a może widelczykiem deserowym. Niezależnie od tego jakie sztućce wybierzemy, ich miejsce jest niezmienne i znajduje się tuż nad talerzykiem deserowym. Miejsca siedzące należy rozplanować tak, by każdy uczestnik posiłku miał zagwarantowaną przestrzeń osobistą wokół siebie. Przyjmuje się, że każdy gość musi mieć dla siebie 50 cm stołu – taka przestrzeń pozwala na swobodne jedzenie i używanie sztućców, bez zderzania się łokciami. Jeśli zaś chodzi o elementy dekoracyjne, powinny one harmonizować ze stylistyką reszty zastawy i wystroju wnętrza.
Jedzenie to nie wszystko, liczy się także wystrój stołu. Warto też zadbać o porcelanę, powinna być identyczna, a jeśli serwetka - to kolorystycznie dobrana, dla każdego biesiadnika taka sama, najbardziej elegancko wyglądają serwetki wykonane z tego samego materiału, co obrus. Serwetki zazwyczaj kładziemy na środku nakrycia, tak by biesiadnik od razu mógł rozłożyć ją na kolanach przed przystąpieniem do posiłku. Nie warto silić się na skomplikowane sposoby ich składania, ponieważ najlepiej sprawdza się ten najprostszy.
Kolorowa wstążka, dekoracyjny serwetnik, czy oryginalne świeczniki to podstawowe ozdoby każdego stołu. Za sprawą białego obrusu i serwetek do ust, nasz stół będzie wyglądać świeżo i elegancko, a blask świec dopełni nastroju. W centralnej części stołu można postawić świeżo ścięte kwiaty, ale w niewysokim wazonie, by nie zasłaniały naszego współtowarzysza.
Niezależnie od prawidłowego nakrycia stołu i ilości wyszukanych ozdób, pamiętajmy, by zadbać o dobrą atmosferę.
