Księgą wieczystą rządzą określone zasady:
- jawność (każdy, kto ma w tym interes, ma prawo bezpłatnie zapoznać się z jej treścią);
- domniemanie zgodności ze stanem prawnym (przyjmuje się, iż wpisy w niej zawarte są zgodne z rzeczywistością);
- rękojmia wiedzy publicznej (jeśli okaże się, ze informacje zawarte w księdze są niezgodne ze stanem faktycznym, jej treść rozstrzyga na korzyść tego, kto w dobrej wierze nabył nieruchomość.
Jak czytać księgę wieczystą?
Nie jest to trudne. Księga wieczysta ma 4 działy.
Dział pierwszy księgi wieczystej - to oznaczenie nieruchomości i wpisy praw związanych z jej własnością. Tutaj znajduje się adres nieruchomości, numer działki, opis budynku, opis praw przysługujących do niej.
Dział drugi księgi wieczystej - zawiera wpisy dotyczące własności i użytkownika wieczystego, które potwierdzają kto jest właścicielem nieruchomości, od kiedy i na jakiej podstawie (umowa sprzedaży, darowizny, spadek).
Dział trzeci księgi wieczystej - ten dział przeznaczony jest na wpisy dotyczące tzw. ograniczonych praw rzeczowych (np. umożliwienie sąsiadom przejścia przez działkę) oraz ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością (np. sądowy zakaz sprzedaży).
Dział czwarty księgi wieczystej - tutaj zawarte są wpisy dotyczące hipotek obciążających nieruchomość (np. kredytów, jakie zaciągnął jej właściciel).
Przy każdej księdzę są prowadzone akta, w których znajdują się wszystkie dokumenty, które były podstawą dokonania wpisu do księgi.
Uwaga! W księdze wieczystej można znaleźć tzw. wzmianki, które sygnalizują, że do sądu wpłynął wniosek o dokonanie jakiegoś wpisu w księdze. Od treści wniosku zależy, w którym z działów księgi znajdzie się wzmianka. Gdy jest ona np. w dziale II, może to oznaczać, że osoba, które widnieje jako właściciel, już nim nie jest, ale w księdze nie zmieniono jeszcze wpisu dotyczącego właściciela.
Jak założyć księgę wieczystą?
Nie zawsze jest to wymagane. Księgę wieczystą należy założyć:
- przy kupnie mieszkania na kredyt (bank wymaga, by pożyczka była zabezpieczona tzw. hipoteką (odpowiedni wpis do księgi wieczystej);
- przy nabyciu nowego mieszkania od dewelopera lub spółdzielni mieszkaniowej (w tym przypadku to notariusz występuje do sądu o założenie księgi wieczystej).
Jeśli nieruchomość nie ma księgi, trzeba ją założyć samemu. Wniosek o założenie księgi (druk KW-ZAL) dostaje się w wydziale wieczystoksięgowym sądu rejonowego lub można go znaleźć na stronie internetowej ministerstwa sprawiedliwości.
Wniosek powinien zawierać:
- oznaczenie nieruchomości (adres, opis, miejsce położenia);
- listę współwłaścicieli;
- powołanie tytułu własności (np. umowa kupna sprzedaży);
- wyszczególnienie obciążających nieruchomość praw rzeczowych.
Wraz z wnioskiem składa się dokument potwierdzający nasze prawo własności i inne dokumenty, które stanowią podstawę oznaczenia nieruchomości (wyrys z mapy ewidencyjnej, wypis z rejestru gruntów).
Uwaga! Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym, w którego okręgu jest nieruchomość. Stamtąd dostaniemy listem poleconym informację o ustanowieniu księgi.
Księga wieczysta w internecie
Od 1 lipca 2014 r. nie trzeba już chodzić do sądu, by dostać odpis z księgi wieczystej. Teraz wnioski o wydanie odpisu, wyciągu z księgi wieczystej lub zaświadczenia o jej zamknięciu można składać droga elektroniczną.
Po uiszczeniu opłaty, otrzymamy dokument, który po wydrukowaniu będzie miał taką moc, jak ten wydany prze sąd w sposób tradycyjny. Opłata za odpis zwykły wynosi 61 zł, za pełny 98 zł, a za zaświadczenie 40 zł.