KPO w pigułce
Kartę Przekazania Odpadu powinien przygotować producent odpadów, natomiast odbiorca zobowiązany jest do poświadczenia na dokumencie, że odpad przyjął. Taka procedura pozwala prześledzić drogę, jaką odpady przebywają z punktu, w którym zostały wytworzone, aż do ostatecznego miejsca, którym może być składowisko, punkt zbiórki selektywnej lub miejsce recyklingu. Jeśli między wytwórcą a odbiorcą odpady są transportowane przez inny podmiot, to ten fakt również musi znaleźć odzwierciedlenie w KPO. Konieczność posiadania KPO określa art. 36 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.
Jakie informacje znajdują się w Karcie Przekazania Odpadu?
KPO dość szczegółowo opisuje same odpady, a także pozwala na identyfikację podmiotów odpowiedzialnych za ich wytworzenie, przewóz i odbiór. Oczywiście na kartach nie opisuje się odpadów słownie – służą do tego odpowiednie kody liczbowe, według których np. cała grupa kodu 17 to odpady budowlane (170101 – beton i gruz betonowy, 170202 – budowlane odpady szklane itd.). Te kody są istotne, ponieważ z jednej strony mogą dać pewne wskazówki co do sposobu postępowania z odpadami, a z drugiej mogą niekiedy ułatwić wypisywanie KPO. Co do zasady bowiem karty wypisuje się oddzielnie dla każdego obrotu, ale jeśli kody będą identyczne, można przygotować kartę zbiorczą dla większej partii odpadów.
KPO opisana jest dokładnie, jeśli chodzi o podmioty, które przekazują odpady. Znajdują się na tym dokumencie dane wytwórcy odpadu, firm transportowych i ostatecznego odbiorcy, co pozwala prześledzić dokładną drogę ładunku, a to z kolei usprawnia zarządzanie ochroną środowiska w przypadku podejrzenia naruszenia procedur nakreślonych przez prawo.
Jak KPO działa w praktyce?
Jeśli firma budowlana dokonuje rozbiórki jakiegoś obiektu, zobowiązana jest do właściwego postępowania z odpadami. Oznacza to, że na wywóz smieci musi trafić gruz, zbrojenia, ziemia, potłuczone szyby, resztki stolarki okiennej i drzwiowej, glazura, tapety itd. Sporządza się dla tych odpadów kilka dokumentów, w tym Kartę Przekazania Odpadu, określając dokładnie, jakie ilości poszczególnych typów odpadów zostały wytworzone i przekazane odbiorcy. Egzemplarzy KPO zawsze przygotowuje się tyle, ile jest podmiotów zaangażowanych w proces przekazywania, a więc co najmniej dwa (po jednym dla producenta odpadu i odbiorcy), a najczęściej trzy (jeśli kontenery były wynajęte, a ich transportem zajmuje się zewnętrzna firma).
W praktyce częstymi problemami są różnego rodzaju niezgodności ze wzorem karty odpadu. Nie jest to bowiem dokument, dla którego określona jest tylko treść. Rozporządzeniem Ministra Środowiska został ujednolicony wzór, co oznacza, że tylko KPO w pełni zgodne z wprowadzonym modelem mają moc, a każde, nawet niewielkie uchybienie powoduje automatyczne unieważnienie z mocy prawa wystawionej karty. To o tyle ważne, że posługiwanie się KPO niezgodną ze wzorem w praktyce jest równoznaczne z nielegalnym obrotem odpadami, co na podstawie odrębnych przepisów jest karalne. Z tego też powodu zaleca się, aby poprawność przygotowanych kart wcześniej skonsultować albo skorzystać z gotowych druków – to pozwoli uniknąć wielu poważnych problemów, a nie kosztuje wiele wysiłku. W praktyce KPO często przygotowuje się w formie elektronicznej, a dopiero w finalnej wersji drukuje do podpisu przez strony zaangażowane w wytwarzanie, transport i odbiór odpadów.
