Dlaczego kolejność urodzeń miałaby wpływać na cechy osobowości dziecka? Psycholodzy przekonują, że jest kilka istotnych przyczyn. Przede wszystkim, chodzi o ilość czasu i natężenie uwagi rodzicielskiej, które mają do dyspozycji kolejne dzieci.
Najstarsze dziecko przez pewien czas jest oczkiem w głowie rodziców. Dodatkowo są oni niedoświadczeni, a przez to przesadnie skupieni na zaspokajaniu potrzeb dziecka i uważnym śledzeniu jego rozwoju. Częściej zapisują je na różnego rodzaju zajęcia edukacyjno-rozwojowe, lub sami poświęcają czas na naukę literek i cyferek. W ten sposób rozbudzają ambicję dziecka.
Najmłodsze dzieci to mistrzowie czytania ludzkich emocji i pozyskiwania miłości rodziców. Jako najmłodsze muszą nauczyć się manipulowania innymi, by przetrwać wśród starszego i bardziej samodzielnego rodzeństwa. Zwykle pozwala im się na więcej, dzięki czemu rozwijają kreatywność i uczą się radości z odkrywania świata. Często oprócz wsparcia rodziców, dostają dodatkowo wsparcie starszego rodzeństwa na podwórku czy w szkole.
Dziecko urodzone pośrodku dostaje zwykle najmniej uwagi. Podczas gdy pierworodna latorośl czuje się szefem wśród rodzeństwa, a najmłodsza domaga się najwięcej uwagi i pomocy z racji swojego wieku, średnie dziecko może czuć się niewidzialne i zaniedbywane. Rodzice mają tendencję do stawiania wymagań i obowiązków dziecku najstarszemu oraz wspierania dziecka najmłodszego. Dziecko urodzone pomiędzy nimi musi zadowolić się mniejszą porcją uwagi rodzicielskiej i nauczyć się samodzielności.
W wielu rodzinach obecne są czynniki, które sprawiają, że powyższe schematy nie mają szans na realizację. Jeżeli różnica wieku pomiędzy młodszym, a starszym dzieckiem jest bardzo mała, np. rok, stanie się ona dość szybko nieistotna i dzieci będą traktowane jak równolatki. Średnie dziecko może otrzymywać od rodziców najwięcej uwagi i uczuć ze wszystkich dzieci, jeśli przykładowo będzie to oczekiwana przez wszystkich córeczka pośród synów. Jeżeli zaś pomiędzy pierwszym, a trzecim dzieckiem różnica wieku będzie wynosić kilkanaście lat, pierworodne dziecko będzie wychowane raczej jak jedynak, a nie starsze dziecko.
