Znaczenie CEIDG
Przedsiębiorca, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, jest wpisany (a przynajmniej powinien być) do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (w skrócie CEIDG). Rejestr ten jest jawny. Każdy zainteresowany, znając NIP albo REGON przedsiębiorcy, może samodzielnie i całkowicie bezpłatnie sprawdzić podstawowe dane firmy, wchodząc na stronę www.firma.gov.pl (zakładka Baza przedsiębiorców).
Planując podpisanie umowy z przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, warto poświęcić kilka minut na przeprowadzenie podstawowej weryfikacji wiarygodności firmy.
Weryfikacja wiarygodności firmy w praktyce
Z każdego wydruku z CEIDG można uzyskać kluczowe informacje, których analiza okaże się pomocna przy podjęciu decyzji o ewentualnej współpracy biznesowej (przykładowy wydruk z CEIDG można znaleźć tutaj). Oto najważniejsze informacje i płynące z nich wnioski:
1. Data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Czy bardziej wiarygodnym kontrahentem jest firma działająca na rynku od dwóch miesięcy, czy może od 20 lat? Pytanie wydaje się retoryczne.
2. Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej. Od kilku lat przedsiębiorcy mają możliwość zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej, z czego stosunkowo często z korzystają w praktyce (dotyczy to szczególnie konkretnych branż, np. budowlanej).
Jeżeli okaże się, że firma, która chce podpisać z nami umowę, aktualnie ma zawieszoną działalność gospodarczą, to nie warto decydować się na współpracę. Zgodnie z przepisami taka osoba nie powinna zawierać nowych umów (ma natomiast prawo i obowiązek realizować umowy zawarte przed zawieszeniem działalności), choć jeśli to zrobi, to taka umowa wciąż jest ważna.
Istotna jest natomiast przyczyna zawieszenia działalności gospodarczej. Najczęściej jest to brak środków na prowadzenie działalności albo czasowe wstrzymania działalności z uwagi na martwy sezon (np. wstrzymanie świadczenia usług przewodnika w okresie zimowym).
Praktyka pokazuje, że co najmniej kilku procent zaistniałych sporów na linii klient – przedsiębiorca można było uniknąć. W tych przypadkach do zawarcia umów dochodziło właśnie w czasie zawieszenia działalności gospodarczej.
3. Małżeńska wspólność majątkowa. W tej rubryce przedsiębiorcy wpisują: „tak”,„nie” albo pozostawiają ją pustą. Z punktu widzenia bezpieczeństwa transakcji najlepiej jest, gdy rubryka ta zawiera odpowiedź twierdzącą. Przy zawieraniu umowy w obrocie gospodarczym z taką osobą, istnieje bowiem możliwość uzyskania zgody współmałżonka przedsiębiorcy na zawarcie umowy. Taka zgoda może okazać się kluczowa na etapie ewentualnej egzekucji – daje ona możliwość egzekucji z całego majątku wspólnego małżonków, a nie tylko z majątku samego przedsiębiorcy.
4. Zakazy oraz informacje o postępowaniu upadłościowym. Jeżeli potencjalny kontrahent posiada już jakiekolwiek wpisy w tych rubrykach, to zawieranie umowy z taką osobą jest niezwykle ryzykowne. Nie dość, że narusza ona prawo, to jeszcze już w momencie zawarcia umowy jest niewypłacalna.
Panaceum?
W ten oto prosty sposób, poprzez weryfikację wpisów w CEIDG danego przedsiębiorcy, istnieje możliwość ograniczenia ryzyka nieudanej transakcji gospodarczej.
Powyższe uwagi nie są jednak żadnymi regułami, których należy się sztywno trzymać. Ich stosowanie nie zagwarantuje, że każda transakcja będzie bezpieczna. Może jednak ograniczyć ryzyko podpisania umowy z mało wiarygodną firmą.