Zacznijmy może od tego, że pręgierz na wrocławskim rynku nie jest autentyczny. Niestety, ale właściwy pręgierz służący przez wieki, przetrwał wojnę w kawałkach. W 1947 trzeba było go rozebrać. Wrocław dopiero w 1985 doczekał się nowego, oczywiście w postaci pamiątki już po minionych wiekach.
Pręgierze bowiem służyły do innych celów niż jako punkt zborny spotkań. Pręgierz, dawniej pręgnierz, zwany też piłatem to miejsce publicznego wymierzania kar. Częścią charakterystyczną pręgierza jest słup - „słup hańby” - jak go zwano, do którego przywiązywano winowajców różnych przestępstw – przeważnie tych mniej groźnych. Przestępstwa, jakie kwalifikowały się do postawienia przed pręgierzem były rozmaite: od naruszania porządku, przez stręczycielstwo po oszustwa. Kary zależały ściśle od przestępstwa – od zwykłego przywiązania i wystawienia na widok publiczny, przez biczowanie, przez „wyświecenie” czyli wygnanie z miasta, po ucinanie rąk czy włosów, aż po ścięcie głowy. Przy czym uważano, że śmierć przy pręgierzu jest bardziej honorowa niż na szubienicy. Pręgierz ogólnie był symbolem praworządności i cnót rycerskich i miasto, które posiadało do niego prawo, było uznawane za cywilizowane. Posiadanie legalnego było nie lada prestiżem dla miasta, często więc niektóre miasta stawiały pręgierze nielegalnie.
Pręgierze wpierw wykonywane były z drewna, w późniejszym czasie zaczęto stawiać je z kamienia. Taki właśnie jest pręgierz wrocławski, zbudowany w 1492 roku przez ten sam zakład kamieniarski, który wykonywał południową fasadę Ratusza we Wrocławiu. Wrocławski pręgierz działał przez kilka wieków. Ostatnią egzekucję dokonano tu w 1771 roku, zaś w połowie XIX wieku usunięto łańcuch i pierścienia za pomocą których pętano skazańców. Mimo że był wielokrotnie potem remontowany, II Wojna Światowa zakończyła jego żywot.
