Na przestrzeni wieków barok ewoluował i przybierał różne formy. Na samym początku twórcy tego oryginalnego stylu uważali się za epigonów czy raczej kontynuatorów renesansu. Gdy patrzymy na te prądy z perspektywy czasu, widzimy jak odmienne były – klasyczne, statyczne formy, które zostały zastąpione tym, co dynamiczne i do tej pory nietypowe. Barok w świadomości współczesnych kojarzy się jednak nie tylko z bogactwem form, ale również z pewnego rodzaju kiczem.
Sztuka baroku opierała się na dynamizowaniu, uczuciowości, wyrażaniu niepokoju. Dlaczego? Być może twórcy chcieli uwolnić się od wartości jaką w czasach renesansu była harmonia, równowaga, złoty umiar. Wszystkie sztuki – począwszy od rzeźby, architektury czy poezji posługiwały się właśnie takimi środkami wyrazu, które miały oddawać zmianę, ruch, pewien niepokój. Twórcy mieli więc niemal nieograniczone możliwości, zarówno jeśli chodzi o użycie środków wyrazu, jak i tematykę. Barok z czasem stał się stylem dekoracyjnym – czasem nawet przesadnym. Barokowe inspiracje do dziś widzimy w sztuce użytkowej – zwłaszcza w różnego rodzaju rzeźbach kamiennych, kominkach i figurkach.
Rzeźba barokowa przypominała nieco tę renesansową. Materiał - chłodny, majestatyczny kamień, stał się jednak w rękach twórców baroku czymś więcej niż zimną bryłą, która przybrać miała geometryczne, harmonijne kształty. Barokowi twórcy chętnie używali go wbrew jego naturze – ten stateczny materiał wyrażać miał dynamizm i ruch. Barok budził bardzo skrajne emocje – tak też jest do dziś. Z jednej strony kojarzył się ze złym smakiem i przesadzoną zdobnością, z drugiej w jakiś sposób kusił kunsztem i troską o każdy detal. Do dziś przecież nie słabnie zainteresowanie na wpół barokowymi rzeźbami czy obrazami – widać to doskonale w domach urządzonych właśnie w tym stylu. Kominki, portale drzwiowe, fontanny ogrodowe czy choćby donice - to produkty, które cieszą się dużą popularnością.
A czy jest coś złego w stylizacji, czerpaniu z różnych epok i łączeniu ich elementów? Czasy, gdy obowiązywała jedna, wiodąca filozofia sztuki chyba już dawno minęły, a dziś możemy czerpać z dorobku naszych wybitnych przodków.
