Argumentum ad Antiquitam — odwołanie się do starości
Sofizmat ad Antiquitam opiera się na niczym innym, jak na założeniu, że coś jest dobre lub słuszne, ponieważ jest stare.
Błąd logiczny zatem polega na tym, iż to, co jest stare, wcale nie musi być lepsze. Idąc dalej, ad Antiquitam to nic innego, jak przyzwyczajenie, które pozwala uniknąć nam myślenia.
Cóż, oczywiście coś starego może być dobre, ale ludzkość idzie do przodu, zastępując stare rzeczy nowymi. Tak samo wiara w coś, co ma kilka tysięcy lat, nie zawsze jest słuszną wiarą.
W dzisiejszych czasach powróciła moda na wszystko w starym stylu, stylu retro. Do tego tradycja jest przecież potężnymym argumentem, który możemy tutaj zaliczyć. Dlatego też jeszcze łatwiej jest posługiwać się tym sofizmatem.
Także technika jest prosta — w dyskusji z drugą osobą odwołujesz się do czegoś, co już się kiedyś sprawdziło. Bez znaczenia, czy teraz się sprawdzi, w końcu to jest sofizmat i używasz go, by wygrać spór.
Przykłady:
- Zawsze tak robiliśmy, dlatego też teraz tak zrobimy.
- Nasze produkty wykonane są tradycyjnymi metodami, dlatego są najlepsze.
- Nie kupię Ci komórki. Ja nigdy jej nie miałem, mój ojciec nigdy nie miał, więc ty też nie musisz mieć (powiedział ojciec do syna).
Argumentum ad Novitam — odwołanie się do nowości
Ad Novitam jest kolejną techniką erystyczną, która umożliwi Ci wygranie sporu, czy przekonanie kogoś do czegoś.
Ad Novitam zakłada, że coś, co jest nowe, jest lepsze, a tym samym słuszne. Zatem błąd logiczny tkwi w tym, że umacniamy nasz argument zakładając, że nowe = lepsze. Natomiast nowe nie musi być wcale takie dobre.
Znasz już sofizmat ad Antiquitam, który zakładał jego przeciwność. Czyli coś, co jest stare, jest lepsze. Te dwa sofizmaty, mimo swojej różnej natury, są bardzo blisko siebie. Znając obie techniki, możemy swojego rodzaju żonglować nimi w zależności od sytuacji. Dlatego jeśli mało skutecznym wydałoby się odwołanie do starości, to wtedy śmiało możemy spróbować odwołać się do nowości i na odwrót. Wszystko zależy od kontekstu.
Wracając do ad Novitam. Działa on na nas dlatego, że sami w większości przypadków uważamy, że to, co jest nowe, jest lepsze. Zresztą wystarczy włączyć telewizor i pooglądać reklamy. W co drugiej będzie sformułowanie, że w produkcie została użyta nowa formuła, czy coś w tym rodzaju. Wolimy super szczoteczkę do zębów z super nowym układem włosków, czy też proszek do prania z nową formułą jakiś dziwnie brzmiących rzeczy. Ważne, że ulepszenie tego produktu wywołuje w nas większą ochotę na jego posiadanie.
Przykłady:
- Nowa (=lepsza) formuła sprawi, że poczujesz się jeszcze lepiej.
- Większość starych metod zawiodła, dlatego zdecydujmy się użyć czegoś nowego.
- Nowe technologie są przyszłością dla naszego świata; byłoby czymś złym odwrócenie się od nowego świata.