Piątek trzynastego -
skąd wziął się przesąd i jak przetrwać ten dzień
Piątek trzynastego jest uznawany za dzień pechowy w krajach anglojęzycznych, francuskojęzycznych i portugalskojęzycznych. Taki sam status posiada w takich krajach jak: Polska, Estonia, Niemcy, Finlandia, Austria, Irlandia, Szwecja, Dania, Słowacja, Norwegia, Czechy, Słowenia, Bułgaria, Islandia, Belgia i Filipiny.
W Grecji, Rumunii i Hiszpanii za pechowy jest uznawany wtorek trzynastego, zaś we Włoszech piątek siedemnastego.
Strach przed piątkiem trzynastego jest nazywany paraskewidekatriafobią. Słowo to powstało z greckiego słowa paraskevi (piątek), dekatreis co oznacza trzynasty, zaś fobia to po grecku strach.
Wątpliwa sława tej daty ma początek w 1307 roku, kiedy to w piątek, trzynastego października na rozkaz Filipa IV Pięknego aresztowani zostali wszyscy templariusze we Francji. Dlaczego?
Król Francji, tonący w długach i zadłużony właśnie u templariuszy, z zazdrością spoglądał na majątek zakonu. Majątek, który templariusze (obrońcy pielgrzymów i ich szlaków pielgrzymkowych) uzyskali w krótkim czasie jako darowizny od książąt i królów.
Filip Piękny nakazał swojemu kanclerzowi, Wilhelmowi de Nogaret, aresztowanie członków zakonu, zarzucając im herezję, świętokradztwo, czary, rozpustę i spiskowanie z Saracenami. Po długim procesie, ostatecznie majątek zakonu został skonfiskowany, a wielu templariuszy zostało straconych na stosie.
Według tej hipotezy, Ostatni Wielki Mistrz Zakonu, Jacques de Molay, tuż przed spłonięciem na stosie przeklął Filipa IV, papieża Klemensa V i Wilhelma de Nogaret - żaden z nich nie przeżył kolejnego roku.
Sięgając jeszcze wcześniej, to w piątek został ukrzyżowany Jezus Chrystus. Ponadto w ostatniej wieczerzy brało udział 13 osób. – Za tego trzynastego biesiadnika uznaje się tradycyjnie Judasza. Zburzył on harmonię wieczerzy, a potem przez niego ukrzyżowano Jezusa Chrystusa. Przez długi okres to dziwaczne złożenie funkcjonowało jako uprawomocnienie lęku przed piątkiem trzynastego.
Piątek 13-go - dzień uznawany za szczególnie feralny i nieszczęśliwy. W 2012 roku piątek 13-go wypada trzy razy - w styczniu, kwietniu i lipcu.
Kiedy wypada 13-ty dzień miesiąca
w piątek
| ROK | ILE RAZY | MIESIĄC |
| 2012 |
3 | styczeń, kwiecień, lipiec |
| 2013 | 2 | wrzesień, grudzień |
| 2014 | 1 | czerwiec |
Aby wyrobić sobie zdanie na temat feralności piątku 13-go, prześledziłam wydarzenia w latach 2000-2012 wspomniane na portalu Wikipedia. Oto one:
13 października 2000 - zmarła Jean Peters, amerykańska aktorka
13 kwietnia 2001 - zmarł Teodor Gendera (polski aktor)
13 kwietnia 2001 - Australijski napastnik Archie Thompson pobił rekord świata w ilości bramek strzelonych w jednym meczu piłkarskim. Australia pokonała Samoa Amerykańskie 31:0, Thompson strzelił 13 goli.
13 grudnia 2002 - rząd Leszka Millera zakończył w Kopenhadze polskie negocjacje z Unią Europejską, na szczycie w Kopenhadze zakończyły się negocjacje między Unią Europejską a dziesięcioma państwami kandydującymi: Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Polską, Słowenią, Słowacją i Węgrami
13 grudnia 2002 - zmarł Jan Šmíd, czeski pisarz
13 grudnia 2002 - zmarł Zal Yanovsky, kanadyjski gitarzysta i wokalista zespołu The Lovin' Spoonful
13 lutego 2004 - zmarł Zelimchan Jandarbijew, czeczeński polityk, prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkerii
13 lutego 2004 - zmarła Irena Orska, polska aktorka (ur. 1915)
13 lutego 2004 - zginął Janusz Kulig, polski kierowca rajdowy (ur. 1969)
13 maja 2005 - ponad 200 osób zginęło w mieście Andiżan w wyniku rebelii w Uzbekistanie
13 maja 2005 - Papież Benedykt XVI ogłosił rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II
13 października 2006 - zmarł Dino Monduzzi, włoski duchowny katolicki, kardynał
13 kwietnia 2007 - zmarł Henryk Handy (polski hokeista)
13 lutego 2009 - Sejm powołał Komisję śledczą do zbadania okoliczności porwania i zabójstwa Krzysztofa Olewnika
13 lutego 2009 - co najmniej 40 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym w irackim mieście Karbala
13 listopada 2009 - NASA ogłosiła odkrycie wody na Księżycu (krater Cabeus)
13 listopada 2009 - 38 osób zginęło po zawaleniu się budynku szkoły w Chinach
13 listopada 2009 - "National Organization for the Reform of Marijuana Laws" (NORML) otworzyło pierwszą w USA (Portland, Oregon) "Marijuana Cafe"
13 stycznia 2012 - Luksusowy statek "Costa Concordia" rozbił się o skały wyspy Isola del Giglio. Zginęły 32 osoby, ponad 20 uznano za zaginione.
To zestawienie może napawać strachem. Jak wobec tego przetrwać piątek 13-ego bezstresowo?
Traktujmy ten dzień, jakby to był 12, 11 czy 10. Wydaje mi się, że jest to najlepszy sposób, żeby bezstresowo przejść przez ten dzień.
Nie dopuśćmy do wmawiania sobie, że coś się dziś wydarzy.
Taka samospełniająca się przepowiednia może odegrać dużą rolę. Będziemy szukać potwierdzenia i wytłumaczenia spraw, które normalnie by się nie wydarzyły i nie zakłócałyby nam normalnego funkcjonowania.
Zdaniem ekspertów przesądy odgrywają jednak w naszym życiu ważną rolę:
W pewien sposób też porządkują nasze życie. Wierząc w określone zabobony, łatwiej nam zrozumieć rzeczywistość i wytłumaczyć coś, co jest dla nas niewytłumaczalne.
Tak więc traktujmy ten dzień jak każdy inny i nie dajmy się nastraszyć.
