Mamy trzy możliwości:
1) przyjąć spadek z długami – przyjęcie proste,
2) przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza,
3) odrzucić spadek w całości.
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu majątku spadkowego po zmarłym należy złożyć w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o jego istnieniu. Najlepiej, jeśli ten czas liczymy od dnia śmierci spadkodawcy, bo często trudno jest udowodnić, że dowiedzieliśmy się później. Można to zrobić w sądzie podczas rozprawy lub u notariusza. Brak takiego oświadczenia oznacza, że przyjmujemy spadek wprost, czyli ze wszystkimi długami, które na nim ciążą.
Jeśli spadkobiercą jest osoba nie mająca zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia albo osoba prawna - brak oświadczenia spadkowego w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Osoba niepełnoletnia nie może odrzucić spadku. W przypadku nieletnich dzieci rodzice składają oświadczenie w ich imieniu (wymagana zgoda sądu rodzinnego). Osoba niepełnoletnia jako osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych przy braku oświadczenia przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Przyjęcie spadku z długami oznacza, że będziemy musieli spłacić wszystkie zobowiązania spadkodawcy, nawet jeśli przekroczą wartość zostawionego majątku.
Z kolei przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest o tyle bezpieczne, że pokryjemy ewentualne długi spadkowe do wysokości odziedziczonego majątku. W tej sytuacji trzeba przeprowadzić sprawę, gdzie rzeczoznawca powinien wycenić wartość pozostawionego majątku i może to sporo kosztować. Godzina pracy rzeczoznawcy wynosi 10 euro, a płaci się za każdą rozpoczętą godzinę pracy. Jeśli majątek spadkodawcy zawiera wiele pozycji mieszczących się w różnych miejscach, to praca rzeczoznawcy może nas kosztować nawet kilka tysięcy. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza w przypadku, gdy zmarły nie zostawił żadnego majątku, a są tylko długi, również może nam przysporzyć kłopotów.
Gdy wiemy na pewno, że długi spadkowe przekraczają wartość odziedziczonego majątku, najbezpieczniej jest spadek odrzucić. Niestety życie pisze różne scenariusze – co mamy zrobić, kiedy odziedziczyliśmy po rodzicach dom, w którym mieszkamy i długi spadkowe przekraczające wartość domu? Odrzucenie spadku w całości oznacza, że przechodzi on na następców, którzy również muszą podjąć w odpowiednim czasie właściwą decyzję. Najszybciej długi spadkowe po zmarłym ściągną urzędy - nawet przed przeprowadzeniem sprawy o nabycie spadku. Mogą sobie wybrać jednego spośród spadkobierców – długi ściągane są przez komornika.
