- przyczyna łuszczycy nie jest znana,
- indywidualny charakter objawów,
- środki pomocne u jednych pacjentów u innych mogą okazać się nieskuteczne,
- efektywna metoda po pewnym czasie może stracić na skuteczności,
- łuszczyca ma charakter dziedziczny.
Normalnie skóra odnawia się po 30 dniach - jest to czas przedostania się komórek z głębszych warstw na powierzchnię skóry. Komórki chorego na łuszczycę trafiają na powierzchnię po 3 dniach, jakby organizm stracił naturalną kontrolę nad tym procesem. Nadmiar nowych tkanek trafia na powierzchnię, czego rezultatem są czerwone, czasami swędzące wybrzuszenia pokryte drobnymi łuskami lub grubymi, białymi płytkami - powstają tzw. tarczki. Łuszczyca ma tendencję do pełnoobjawowych nawrotów, między którymi występują okresy bezobjawowe.
Rodzaje łuszczycy:
- łuszczyca zwykła jest najbardziej powszechna, dotyka 9 na 10 chorych; zapalne, łuszczące się ogniska skórne pojawiają się na dużych obszarach ciała (tułowie i kończyny, głównie łokcie, kolana, dłonie, okolice pępka, dół pleców i owłosiona skóra głowy); mogą wystąpić także dołki na powierzchni paznokci oraz pogrubienie lub uniesienie płytki paznokcia;
- łuszczyca kropelkowa; małe plamy przypominające krople farby; zwykle występuje u dzieci, często po infekcjach wirusowych, tj. grypa czy mononukleoza zakaźna; może też poprzedzać paciorkowcowe zapalenie gardła;
- łuszczyca głowy; zaczerwieniona i łuszcząca się skóra często pojawia się wzdłuż linii włosów, może być swędząca i prowadzić do ostrego łupieżu;
- łuszczyca fałdów skórnych; drobne, ograniczone i czerwone obszary pojawiające się w okolicach pach, pachwin i pod piersiami; mało łuszczenia lub zupełnie go brak;
- łuszczyca krostkowa; występuje na dłoniach i podeszwach stóp, sporadycznie może być bardziej rozległa; małe, wyniosłe i żółte krosty są przyczyną powstawania strupów; pojawia się gorączka i wysoka liczba białych krwinek (leukocytoza), co wymaga specjalistycznego leczenia;
- erytrodermia łuszczycowa to najrzadszy, ale najpoważniejszy typ łuszczycy; rozległe zaczerwienienie całej skóry przy niewielkim łuszczeniu; przyczyną jest nieprawidłowe rozszerzenie naczyń krwionośnych pod skórą, co prowadzi do szybkiej utraty ciepła i zaburzeń równowagi płynów ustrojowych; potencjalnie zagraża życiu i wymaga natychmiastowego leczenia
Maksymalnie 1 osoba na 5 z łuszczycą choruje na stan zapalny stawów tzw. artropatia łuszczycowa, która wymaga szybkiego leczenia.
Nie znając przyczyn, leczenie przyczynowe jest niemożliwe, dlatego pozostaje wyłącznie leczenie objawowe, polegające głównie na kompleksowym wsparciu funkcji układu odpornościowego oraz na stosowaniu kremów i maści, które nawilżają skórę lub obniżają tempo powstawania nowych komórek.
Należy pamiętać, że nie wszystko pomaga wszystkim - potrzebny jest własny plan walki z chorobą. Wybranie najskuteczniejszego rodzaju leczenia w indywidualnym przypadku może trwać dość długo.
Oto sposoby leczenia łuszczycy i wskazówki profilaktyczne:
Łuszczyca - leczenie zewnętrzne, czyli...
Naturalna higiena regeneracyjna bez chemii myjącej. Sposób utrzymywania higieny ma wpływ na intensywność zmian łuszczycowych. Chemiczne środki myjące (mydła, żele, szampony itp.) mogą dodatkowo drażnić rozstrojoną tkankę skórną i utrudniać proces prawidłowej regeneracji, jednak usuwanie zabrudzeń jest konieczne, aby uniemożliwić rozwój wtórnego zakażenia. Optymalnym rozwiązaniem okazują się naturalne mikro- i nanobąbelki powietrzno-wodne, które działają sterylizująco i dotleniająco. Dzięki nim używanie detergentów jest zbędne, a powrót do prawidłowej funkcji skóry niezakłócony, wzmocniony i znacznie szybszy. Poza tym, precyzyjnie oczyszczona powierzchnia skóry lepiej wchłania miejscowe preparaty lecznicze, co potęguje efekt terapeutyczny.
Specjalne kule piorące, które bez utraty skuteczności prania ograniczają zużycie środków chemicznych, sprawiają, że ubrania są bardziej przyjazne dla wrażliwej, odbudowującej się tkanki. Im mniej proszku w praniu, tym lepiej wypłukana odzież z drażniących pozostałości chemii.
Ciepłe kąpiele zmniejszają ilość łusek, natomiast tarczki stają się mniejsze, jednak trzeba uważać, gdyż gorąca woda nasila świąd. Można dodać otręby pszenne - 1kg otrębów należy gotować przez 10-15 minut, następnie przecedzić i odwar wlać do wanny. Innym rozwiązaniem są płyny natłuszczające do kąpieli.
Zimne kąpiele z dodatkiem filiżanki octu z jabłek doskonale łagodzą świąd, podobnie jak lód. Do plastikowej torebki należy włożyć kilka kostek lodu i przyłożyć do chorych obszarów skóry. Wskazane są także kąpiele przedramion w zimnej wodzie - należy zgiąć ręce w łokciach i zanurzyć je na 30-60 sekund, następnie wytrzeć ręce ręcznikiem - zabieg powtarzać codziennie.
Przemienny prysznic wzmacnia cały organizm. Ciepła woda 2-3 minuty, zimna woda 10-20 sekund i od nowa.
Słońce. 95% pacjentów odczuwa poprawę po regularnych intensywnych kąpielach słonecznych. Znanym miejscem klimoterapii jest Morze Martwe (oprócz słońca bogaty w minerały muł i woda morska wyjątkowo skutecznie wspomagają leczenie łuszczycy). Łuszczyca nasila się zimą w klimacie zmiennym i wilgotnym, dlatego w miarę możliwości warto wyjeżdżać do ciepłych krajów. Promienie ultrafioletowe (zwłaszcza beta) są skutecznym lekiem, jednak prowadzą także do oparzeń, co może być przyczyną raka skóry. Jedynym sprawdzonym wyjściem jest krem przeciwsłoneczny położony na zdrowe obszary skóry.
Naświetlanie miejsc łuszczycowych przy pomocy lamp leczniczych lub w solarium - konsultacja z lekarzem jest niezbędna!
Akupunktura może okazać się także pomocna w leczeniu łuszczycy.
...czym smarować zmiany łuszczycowe?
Nawilżanie i zmiękczanie suchej skóry łagodzi przebieg choroby, ograniczając świąd i powstawanie łusek. Obojętne olejki do ciała, tłuszcze roślinne, galaretki wazelinowe, kremy, maści i płyny z alantoiną, lanoliną, woskiem (parafiną), liposomami, witaminą F, masłem shea, kwasem salicylowym lub mocznikiem skutecznie pomagają skórze zatrzymywać wilgoć. Najlepiej stosować je tuż po kąpieli, gdy skóra jest jeszcze mokra. Natomiast na świąd pomagają płyny z mentolem i kamforą.
Krem kortyzonowy, dostępny bez recepty, zawiera mniej leku niż kremy na receptę, jednak zawsze warto sprawdzić jego skuteczność. Jest bezpieczny nawet na twarzy i w okolicach narządów płciowych. Należy stosować tylko do osiągnięcia doraźnej poprawy i stopniowo odstawić, gdyż organizm po dłuższym czasie uodparnia się na jego działanie.
Osłonięte chore miejsca. Przy pomocy plastrów lub plastykowej folii należy zakleić na kilka dni wcześniej posmarowane kremem kortyzonowym zmiany skórne. Dzięki temu skóra mięknie, komórki ulegają zniszczeniu, co spowalnia ich rozmnażanie. Metoda skuteczna tylko na małych obszarach, nie większych od monety 5-złotowej, nie zadrapanych i nie zainfekowanych.
Smołę węglową nakłada się bezpośrednio na tarczki lub przygotowuje kąpiel z olejkiem zawierającym smołę, a głowę myje się szamponem z tym środkiem. Preparaty smołowe mogą pozostawiać plamy i mają intensywny zapach, dlatego należy postępować zgodnie z dołączoną instrukcją. Stosowanie każdego specyfiku należy przerwać, gdy wystąpi pieczenie lub podrażnienie skóry i nie smarować obszarów odkrytych bez naskórka.
Glinka indiańska zmieszana ze środkiem zmiękczającym doskonale pomaga na chore łokcie i kolana. Środek zmiękczający nadaje tarczkom wilgotność, a glinka przykrywa je.
Organiczny olej kokosowy (BIO) to kolejna naturalna i skuteczna alternatywa dla farmakologicznych preparatów nawilżających. Obecnie staje się coraz bardziej popularny w leczeniu różnych zmian skórnych.
Uczep trójlistkowy to ziele często wykorzystywane w leczeniu łuszczycy. Wyciąg można spożywać, smarować skórę lub dodawać do kąpieli.
Okłady z namoczonego mielonego lnu łagodzą objawy łuszczycy.
Pozostałe naturalne i sprawdzone preparaty do nacierania chorych miejsc:
1x dziennie:
- miód do ciała z propolisem,
- sok z aloesu,
- maść żywokostowa,
- napar z ziela przywrotnika i krwawnika,
- olejek dziurawcowy,
- olejek rumianku rzymskiego;
2-3x dziennie:
- nasiona wiesiołka dwuletniego utrzeć na miazgę lub zmiksować,
- maść lub wyciąg z ziela jeżówki.
Łuszczyca - leczenie wewnętrzne, czyli co jeść...
Dieta chorych na łuszczycę powinna dostarczać dużo witaminy B2 i H. Cebula, groch, kapusta, marchew, szpinak, owoc głogu, miód, drożdże, winogrona, śliwki i morele suszone to podstawowe środki lecznicze. Warto pić soki z marchwi, dyni i szpinaku. Zaleca się również suplementy mineralne oraz regularny post (5-7 dni w miesiącu lub 1 dzień w tygodniu).
Ryby i tran pomagają dzięki zawartości kwasu tłuszczowego eikozopentaenowego (EPA). Jednak skuteczność tej metody jest uwarunkowana od indywidualnych predyspozycji.
Pozostałe wskazówki:
Nadwaga sprzyja łuszczycy. Mimo braku naukowego wyjaśnienia tej zależności, stabilizacja wagi łagodzi dolegliwość.
Stres może wywołać i wzmaga chorobę. Pomaga tygodniowy urlop lub krótkie oderwanie się od codziennych obowiązków.
Inne podejście do choroby. Najważniejsze jest zaakceptowanie problemu i nauka skutecznych sposobów terapeutycznych. Jeśli od A do Z nic nie pomogło, nie wolno się poddawać, lecz znowu zacząć od A.
Uszkodzenia skóry mogą doprowadzić do nowych zmian. Chorzy na łuszczycę nie powinni zbierać jeżyn, nosić za ciasnych butów, ciasnego paska, używać tępej żyletki lub drażniących środków chemicznych.
Infekcja nasila łuszczycę, dlatego ważne jest wczesne i skuteczne leczenie każdego zakażenia oraz szczególna kontrola zmian łuszczycowych w czasie infekcji. Wówczas zalecane są preparaty antyseptyczne.
