Walka trwa przez długi okres czasu i choć zawsze jest walką wygraną, bo trądzik młodzieńczy jest zjawiskiem czasowym, często pozostawia ślady – znamiona w postaci potrądzikowych blizn na twarzy.
Oczywiście nie w każdym przypadku, bo trądzik pojawia się w różnym nasileniu, nie zawsze towarzyszą mu rozległe stany zapalne, a nawet jeśli takie się pojawią poddają się leczeniu.
Skąd się bierze trądzik?
Trądzik jest uwarunkowany genetycznie tj. geny odpowiadają za jego intensywność, ale głównym sprawcą są androgeny – męskie hormony płciowe, które dochodzą do głosu w okresie dojrzewania.
Typowa burza hormonalna wyzwala również hormony żeńskie, ale to testosteron jest główną przyczyną trądziku. Nie dziwcie się, że trądzik występuje również u dziewcząt – testosteron znajdziemy u wszystkich. Zauważcie jednak, że to u chłopców i młodych mężczyzn trądzik przybiera najbardziej skrajne postaci i to u panów obserwuje się intensywniejszy przebieg trądziku. Tak więc w okresie dojrzewania gruczoły przystępują do wytwarzania hormonów, które kształtują nasze cechy płciowe. Przy okazji jednak testosteron sprawia, że gruczoły łojowe zwiększają produkcję łoju – sebum.
Sebum wytwarzane jest zawsze, jego zadaniem jest ochrona skóry i włosów i uelastycznianie skóry. W okresie dojrzewania pojawia się go tak dużo, że staje się problemem. Dodatkowo zamiast wydostawać się na zewnątrz łój gromadzi się w skórze, bo kanaliki odprowadzające go z gruczołów pod wpływem testosteronu ulegają zwężeniu. Dodatkowo skóra w okolicach gruczołów łojowych znacznie szybciej rogowacieje, szybko obumierające tkanki są kolejną przeszkodą dla łoju. W ten sposób, zalegające sebum staje się pożywką dla bakterii beztlenowych ( Propionibacterium acnes i Propionibacterium granulosum), które dodatkowo je utrwardzają. W pewnym momencie skóra jest na tyle przeciążona nadprodukcją łoju i aktywnością bakterii, że pojawia się stan zapalny. Stan ten dodatkowo pogłębiają kolejne szczepy drobnoustrojów – drożdżaki lipofilne i Staphylococcus epidermisis.
Rodzaje trądziku
Trądzik pospolity (acne vulgaris) występuje w kilku stadiach zaawansowania, choć tak naprawdę o zaawansowaniu trudno mówić, bo jego postać zależy od naszych cech osobniczych. W trądziku pojawiają się następujące zmiany na skórze: - zaskórniki zamknięte – białe lub żółte - zaskórniki otwarte – ciemne - grudki – stan zapalny ze zgrubieniami na skórze, charakteryzujący się dosyć dużą bolesnością - krosty – z widocznymi żółtawymi jądrami. W trądziku lekkim na niektórych partiach twarzy (nos, czoło, broda) zaobserwować można właściwie jedynie zaskórniki, rzadko pojawiają się grudki i krosty. Trądzik umiarkowany atakuje większe obszary skóry twarzy i pojawia się w nim więcej krost i grudek. Trądzik ciężki obserwuje się również na tułowiu, na skórze widoczne są zaskórniki, krosty i grudki. Jeszcze cięższe postaci trądziku skutkują pojawieniem się rozległych zmian zapalnych na twarzy i tułowiu z wykwitami, które są już raczej ropniami niż krostami.
Leczenie trądziku
W każdej postaci trądziku najważniejsza jest odpowiednia pielęgnacja skóry, oczyszczanie twarzy i stosowanie odpowiednich kosmetyków. Nic, co dodatkowo zatyka pory skóry i ją obciąża nie jest wskazane, warto natomiast sięgnąć po ogólnodostępne kosmetyki do cery trądzikowej, oraz preparaty o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych. Takimi substancjami są dziegcie i oleje mineralne. Jeśli to nie wystarczy konieczna jest konsultacja z lekarzem i posłużenie się silniejszymi lekami (uwaga lekami!).
Z trądzikiem dobrze sobie radzą steroidy. W terapiach ogólnoustrojowych można też posłużyć się antybiotykami. Poza tym dobrze jest unikać stresu (choć jego wpływ nie jest do końca rozpoznany, ale wskazują nań statystyki), przebywać na świeżym powietrzu i słońcu, i uważać na to co się je, bo niektóre pokarmy mogą trądzik zaostrzać.
