Dlaczego wykorzystuje się schematy?
Wydaje się, że to proste pytanie i prawie zawsze pada odpowiedź, że schematy wykorzystuje się dlatego, że ludzie są wzrokowcami. Ale – abstrahując od tego, że z badań wynika jednoznacznie, że podział na wzrokowców i słuchowców nie ma żadnego sensu – schematy przede wszystkim pozwalają lepiej przedstawiać zależności między różnymi elementami w tym samym czasie.
Wyjaśnienie ustne siłą rzeczy musi zaburzać strukturę czasową schematu, ponieważ nie można przeprowadzić równolegle wykładu o dwóch współbieżnych procesach. Na schemacie cała struktura procesu jest widoczna jednocześnie, co po prostu jest ułatwieniem, jeśli chodzi o przedstawienie zjawisk czy zadań odbywających się w konkretnych momentach czasowych lub w określonej kolejności.
Są normy, ale trudno je wdrożyć
Schematy jako ogólna koncepcja przyjęły się w wielu branżach. Wykorzystuje się je do projektowania instalacji HVAC, przebiegu procesu produkcyjnego albo rozwoju pracowników. Na tym się zresztą lista zastosowań schematów nie kończy, ale już w tym momencie można sobie uświadomić, że każda z branż będzie dysponowała własnymi konwencjami dotyczącymi pewnych konstrukcji schematycznych. Co więcej, w niektórych przypadkach obowiązują już nawet sformalizowane normy dotyczące tworzenia schematów – są one ważne szczególnie tam, gdzie schemat może mieć rangę projektu wykonawczego, a nie tylko ilustracji pomocniczej.
I znów – w wielu firmach wykorzystuje się wiele różnych schematów, bo wszak każdy dział czy po prostu różni specjaliści wykorzystują je do czego innego. I owszem, znajomość konwencji i norm jest w tym przypadku bardzo pomocna, ale jeszcze ważniejsze jest, aby dysponować odpowiednim oprogramowaniem, które wspomaga tworzenie czytelnych i zrozumiałych oraz poprawnych schematów.
Niezupełnie zapomniany produkt Microsoftu
Prawdopodobnie najbardziej uniwersalnych programem służącym do przygotowywania schematów, jest Microsoft Visio. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim wszechstronności – pozwala tworzyć schematy między innymi dla osi czasu, podległości, IDEF0, notacji baz danych czy IEEE. Ta lista jest oczywiście znacznie dłuższa, a ponieważ wszystkie symbole i zasady budowy diagramów są już zaimplementowane, to praca jest łatwa.
Kolejną, w wielu przypadkach kluczową cechą Visio jest fakt, że świetnie radzi sobie z przestrzenną organizacją diagramów. Jest to duże wyzwanie przy bardziej złożonych schematach, które same w sobie wymagają dużo miejsca, a często muszą też pozwalać na zamieszczenie komentarzy lub uwag w sposób jednoznaczny i czytelny. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę, że różnego rodzaju diagramy i schematy częściej niż projektem wykonawczym, są szkicem i sposobem na zebranie zastrzeżeń.
Mając to wszystko na uwadze, warto dodać, że choć Visio nie jest programem bezkonkurencyjnym, to często staje się niezastąpiony poprzez pokrewieństwo choćby do Office’a. Znajomy interfejs i intuicyjny układ zdecydowanie usprawniają poruszanie się w obrębie interfejsu, a to jest przecież jeden z powodów, dla których w ogóle się stosuje diagramy: są szybkie i wygodne.
Czy MS Visio ma sens poza firmą?
Większość użytkowników Microsoft Visio to oczywiście użytkownicy firmowi. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że jest to program na jednorazowej licencji, a nie subskrypcji, można pokusić się o zakup go również dla potrzeb prywatnych, na przykład w przypadku osób, które organizują swoje życie osiami czasu i w podobny sposób. Niektórzy pewnie uznają to rozwiązanie za wyciąganie armaty na muchę, ale z drugiej strony – jeśli jest to wciąż dość tanie i skuteczne, to dlaczego by nie spróbować? Nawet jeśli większość funkcji będzie niewykorzystana, to MS Visio zaskakuje swoją praktycznością w każdym zastosowaniu.
