Są to tak zwane klauzule abuzywne, które jako niezgodne z prawem nie mogą kupującego do niczego zobowiązywać.
Często jednak developerzy wykorzystują niewiedzę i nieznajomość prawa klientów i próbują wyegzekwować niedozwolone punkty umowy. Dlatego przed podpisaniem należy ją bardzo starannie przeczytać, a najlepiej skonsultować ze specjalistą, i zakwestionować wszelkie budzące wątpliwości warunki. Będzie to także test firmy developerskiej – uczciwa powinna zaproponować przejrzystą i rzetelną umowę.
Przykłady klauzul niedozwolonych w umowach dotyczących mieszkań z rynku pierwotnego:
- jednostronny odbiór lokalu w razie niestawienia się kupującego i podpisanie protokołu – odbiera kupującemu możliwość wykazania wad oraz przerzuca na niego obowiązek ponoszenia opłat eksploatacyjnych
- narzucanie progu tolerancji w różnicy między powierzchnią lokalu zawartą w umowie a faktyczną i brak rozliczenia – jeżeli kilkudziesięciometrowe mieszkanie będzie mniejsze o chociażby 2 lub 3%, developer powinien zwrócić pieniądze za brakujące metry kwadratowe (a koszt za jeden metr wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy zł)
- uchylanie się od odpowiedzialności za opóźnienia wynikające z „przyczyn niezależnych” - w praktyce może to oznaczać wszystko i developer mógłby kwalifikować tak każdy powód
- narzucanie olbrzymich kar umownych i utrudnienia w razie chęci do odstąpienia od umowy – np. w razie wzrostu ceny mieszkania (niektórzy developerzy narzucają limit np. kilku procent), zastosowania innych niż w umowie materiałów budowlanych i wykończeniowych, niezrealizowania inwestycji w terminie, zmian w podatku VAT itp.
- ograniczenie kar umownych ponoszonych przez sprzedającego do określonej kwoty
- wprowadzanie zmian w umowie w postaci aneksu (każdorazowo musi być sporządzony akt notarialny – inaczej zapisy są nieważne)
- wyznaczanie odległego terminu przeniesienia własności lokalu
- narzucanie osoby fizycznej lub prawnej mającej zarządzać nieruchomością (zwykle na wiele lat naprzód)
- uzależnianie przelewu wierzytelności na bank od zgody developera
- zwrot wpłaty bez odsetek w razie odstąpienia od umowy