Atopowe zapalenie skóry – czy na pewno jest nieznane?
Choć nie ulega wątpliwości, że sama choroba nie jest szczególnie dobrze poznana, to objawy charakterystyczne dla AZS były znane już dość dawno. Jednym z pośrednich dowodów na to jest mnogość nazw, jakimi określa się tę przypadłość to egzema, świerzbiączka oraz wyprysk atopowy.
Co do zasady jest to szczególny przypadek reakcji alergicznej – błędnego działania organizmu, co ma być odpowiedzią na konkretny bodziec środowiskowy. W medycynie obowiązuje bowiem pewna zasada, która jest bardzo podobna do jednej z podstawowych reguł fizycznych, III prawa Newtona. Mówi ona, że każda akcja wywołuje reakcję, która działa przeciwnie do zmian, jakie zaistniały. W przypadku chorób atopowych odpowiedź organizmu jest zbyt silna i powoduje powstanie widocznych i uciążliwych efektów ubocznych, opisywanych jako reakcje alergiczne.
AZS okiem pacjenta
Atopowe zapalenie skóry nie jest chorobą zagrażającą życiu, a jedyny negatywny efekt to ograniczenie komfortu pacjenta. Choroba ta zwykle przebiega z okresami zaostrzenia i remisji (warto zapamiętać, że remisja – wbrew często powtarzanemu błędowi – nie jest okresem nawrotu choroby, ale przeciwnie – czasem, w którym objawy nie są widoczne). O ile jednak AZS nie zagraża zdrowiu, to swędzenie, które nasila się (lub tylko subiektywnie postrzegane jest jako silniejsze) w godzinach wieczornych, jest dla wielu pacjentów najpoważniejszą dolegliwością.
Egzemy liszejowaciejące prowadzą również do powstania defektów kosmetycznych. Skóra reagująca atopowo pokrywa się wypryskami, drobnymi pęcherzykami i może po dłuższym czasie bliznowacieć. Jest to spowodowane towarzyszącym AZS przesuszeniu skóry, co może dodatkowo wpłynąć na obniżenie mechanicznej odporności skory i zwiększać jej podatność na kolejne podrażnienia.
Atopowe zapalenie skóry w wielu przypadkach nawet nie wymaga konsultacji lekarskich – przeprowadza się je w celu ustalenia etiologii przypadku oraz wystawienia diagnozy, ale na co dzień podstawowymi zabiegami, które obniżają dokuczliwość objawów lub mogą je całkowicie wyeliminować, są prowadzone w odpowiedni sposób zabiegi kosmetyczne – powinno używać się specyficznych kosmetyków oraz chronić skórę przed podrażnieniami.
Jak zwalczać AZS?
Forma, występowanie oraz stopień dokuczliwości objawów związanych z atopowym zapaleniem skóry zależy od dwóch podstawowych czynników: indywidualnej podatności na konkretny alergen, oraz wieku. Nie jest znany mechanizm przenoszenia się zmian wraz z wiekiem, można jednak zauważyć pewne prawidłowości.
-
U pacjentów najmłodszych (poniżej 2-3 lat) zwykle egzemy pojawiają się najpierw na delikatnej skórze twarzy. Dość agresywne są również powstające zmiany, ponieważ dość szybko tworzą się strupy i liszejowaciejące rany.
-
U nieco starszych pacjentów zmiany przemieszczają się na kończyny, a szczególnie na same dłonie i stopy. W tym okresie najczęściej powstają specyficzne grudki i blaszki, a także przemijające przebarwienia skóry.
-
U najstarszej grupy pacjentów (powyżej 10-12 lat) zmiany pojawiają się przede wszystkim w okolicy górnej obręczy kostnej, a zmianami charakterystycznymi dla pacjentów w tym wieku są nacieki, którym towarzyszy bardzo silne swędzenie skóry.
We wszystkich przypadkach podstawowymi zabiegami, jakie wykonuje się, aby poprawić komfort życia chorego, jest prawidłowe nawilżanie oraz zabezpieczanie skóry, co ma przywrócić jej naturalny rytm pracy.
