Procedurę wyliczenia wartości przedsiębiorstwa metodą wartości aktywów netto można przedstawić w postaci formuły:
W = A – Po
gdzie:
W – wartość przedsiębiorstwa
A – aktywa ogółem
Po – zobowiązania ciążące na przedsiębiorstwie (pasywa obce)
Szacunek wartości spółki na podstawie wartości jej majątku jest metodą najstarszą i najbardziej rozpowszechnioną. Istota tej metody polega na założeniu, że wartość spółki jest równa sumie wartości składników majątku trwałego i obrotowego (aktywów) pomniejszonej o wartość zobowiązań (pasywów obcych).
Metoda ta posiada jednak wady, które często uniemożliwiają wykorzystanie jej nawet jako składnika wyceny średniej ważonej. Przede wszystkim nie uwzględnia rynkowej wartości składników majątku przedsiębiorstwa. Wynika to z faktu, że wartość składników majątku wykazywana w bilansie jest określona na podstawie ustawy o rachunkowości, czyli np. w przypadku majątku trwałego – w wartości netto (po odjęciu odpisów amortyzacyjnych). W efekcie najczęściej wartość bilansowa nieruchomości jest zazwyczaj niedoszacowana, a wartość należności - przeszacowana, ponieważ w bilansie wykazywane są należności o małym prawdopodobieństwie ściągnięcia. Podobnie sprawa wygląda z innymi składnikami majątku, stąd ostateczna wycena przedsiębiorstwa metodą aktywów netto może dawać wyniki znacznie odbiegające od rzeczywistości.
Wycena spółki metodą skorygowanej wartości aktywów netto również należy do grupy metod majątkowych. W metodzie tej analizie poddawane są wszystkie rodzaje aktywów i pasywów zawarte w bilansie. Weryfikacja ich wartości pozwala na ustalenie urealnionej wartości aktywów netto.
W istocie metoda ta jest udoskonaloną wersją metody wartości aktywów netto, ponieważ pozwala wyceniającemu na dostosowanie bilansowej wartości składników majątku do wartości rynkowej. W efekcie metoda skorygowanej wartości aktywów netto jest wolna od wad w postaci niedostosowania jej wyniku do wartości rynkowej, dlatego jest najczęściej stosowaną z metod majątkowych.
Wadami wyceny przedsiębiorstwa metodą skorygowanej wartości aktywów netto są:
- utrudniony dostęp do danych, ponieważ wyceniający musi mieć pewność, że wszystkie przyjęte po korekcie wartości składników majątku stanowią ich wartość rynkową;
- nie uwzględnienie potencjału przedsiębiorstwa do generowania zysków w przyszłości.
Dlatego w wycenach przedsiębiorstw niepublicznych zwykle stosuje się co najmniej dwie metody wyceny – majątkową oraz dochodową. Dopiero ich średnia odwzorowuje wartość przedsiębiorstwa, którą można uznać za najbardziej zbliżoną do rynkowej.
