...ewentualnie ustalając nasze cele jedynie na dziś i jutro i mając nadzieję, że za zakrętem rzeki nie napotkamy wodospadu, bo będzie katastrofa.
W ten sposób godziny i dni przeciekają nam przez palce, za nasze niepowodzenia odpowiedzialni są wszyscy „inni”. My prawdopodobnie zorientujemy sie za ileś tam lat, że jesteśmy nadal w punkcie wyjścia, nadal nie osiągnęliśmy nic, albo niewiele a czasu już nie mamy za dużo...
Mnie taki scenariusz nie zadowala, a Ciebie?
Jedynym sensownym rozwiązaniem jest wyznaczenie sobie celów które chcesz osiągnąć
i konsekwentna praca nad ich osiągnięciem.
Sporządź listę swoich celów.
Przede wszystkim powinieneś sporządzić listę wszystkich swoich celów. Na tym etapie powinna ona zawierać wszystkie twoje cele, nawet te najbardziej nieprawdopodobne. Zasady są tylko trzy:
cele muszą być dla Ciebie motywujące,
konkretne (czyli nie „chcę schudnąć”, lecz „chcę schudnąć 10 kg”)
pozytywnie wyrażone (czyli nie „nie chcę być gruby”, tylko ”chcę być zgrabny i przystojny”)
Teraz gdy już masz wypisane wszystkie swoje cele, nawet te najbardziej nieprawdopodobne, możesz przystąpić do ich konkretyzacji. Pomogą Ci w tym poniższe pytania.
Czy twoje cele są szczegółowe?
Jasno wyraź swoje pragnienia, formułując cele w sposób możliwie najbardziej szczegółowy. Zadaj sobie pytanie: „Czego dokładnie chcę?" Sporządzając listę celów powinieneś określić możliwie precyzyjnie, co będziesz widział, słyszał, odczuwał realizując je. Zapytaj również: „W jakiej sytuacji jestem teraz i co musi się zmienić, bym mógł osiągnąć cel" Bądź precyzyjny.
Określ termin realizacji zamierzenia: trzy miesiące, sześć miesięcy czy rok?
Zapisywanie odpowiedzi będzie na tym etapie dobre, gdyż zmusi cię do precyzyjnego formułowania myśli. Powinieneś dogłębnie przeanalizować swój cel i zastanowić się, czy nie kryje się za nim inne, mniej oczywiste pragnienie, które chcesz przy okazji zrealizować. Czasem pragniemy zdobyć stanowisko lub inny niepodważalny dowód odniesionego sukcesu, by zapewnić sobie uznanie
i szacunek. A może potrzebujemy ich, by kontynuować karierę, a przy okazji zdobyć władzę, wyższą pozycję lub niezależność finansową? Gdy uczciwie to przemyślisz, być może zechcesz skorygować niektóre cele, by lepiej wyrażały twoje ukryte dążenia. Możesz także zastąpić je zupełnie nowymi, zapewniającymi większe prawdopodobieństwo spełnienia owych głębszych pragnień. Dzięki takiej analizie nie tylko uświadamiasz sobie skryte dążenia, ale również lepiej poznajesz samego siebie.
Czy masz bezpośredni wpływ na osiągnięcie celów?
Upewnij się, czy każdy z twoich celów pozostaje pod twoją bezpośrednią kontrolą. Inaczej mówiąc, powinieneś wyznaczyć je tak, by sukces lub porażka w głównej mierze zależały od ciebie, oraz byś nie mógł znaleźć niczego na swoje usprawiedliwienie, jeżeli plany spełzną na niczym.
Pewien zakres kontroli jest niezbędny nawet wówczas, gdy twój cel wiąże się z działalnością zespołową. W takim wypadku powinieneś zaplanować własne osiągnięcia w ramach zespołu, na przykład w działalności gospodarczej.
Natomiast, jeżeli cel jest nierozerwalnie związany z wynikami całej grupy, będziesz pozbawiony kontroli nad jego realizacją, o ile nie jesteś trenerem lub menedżerem, który decyduje o wszystkich posunięciach.
Czy posiadasz niezbędne możliwości?
To pytanie dotyczy możliwości, które możesz wykorzystać w dążeniu do celu, mianowicie wrodzonych zdolności, zdrowia i siły, czasu, jakim dysponujesz, inteligencji i warunków fizycznych. Nie zniechęcaj się, spójrz na siebie realistycznie i właściwie oceń swoje możliwości.
Każdy z nas mógłby mnożyć przykłady osób, które przezwyciężyły poważne trudności, by zrealizować swoje pragnienia. Nie bądź więc dla siebie zbyt surowy. Większość z nas dysponuje znacznymi możliwościami, lecz nie mamy nad nimi kontroli, a temu problemowi możesz zaradzić.
Po czym poznasz, ze osiągnąłeś cel?
Twoje cele muszą być nie tylko szczegółowe, ale również wymierne. Dobrze byłoby zatem uzupełnić każdy z nich
o jakiś element, który wyraźnie dostrzeżesz. Jeżeli na przykład uczysz się języka obcego na kursie, niewątpliwie otrzymasz świadectwo, które będzie dowodem realizacji celu. Powinieneś wyobrazić sobie swój cel (robiąc to, zawczasu doznasz satysfakcji z jego osiągnięcia) i odnaleźć jego najbardziej namacalne elementy, czyniąc go realnym i wymiernym.
Cały czas pamiętaj, że cel musi Cię mobilizować, musi być atrakcyjny, musisz go wręcz smakować, jakbyś go już osiągnął. Ktoś powiedział, że 50 % radości z osiągniętego celu można doświadczyć już w trakcie pracy nad nim.
Czy cele sformułowane przez ciebie są pozytywne?
Oznacza to, ze powinieneś myśleć o tym, czego pragniesz, nie zaś o tym, czego nie chcesz. Celów nie należy wyrażać w formie zdań przeczących Mózg nie odbiera pewnego rodzaju komunikatów, np. „nie rozumie” zaprzeczeń. Kiedy wydajemy mu komendę' „nie przegap pociągu" nasz mózg zachowuje się tak, jakby słyszał wyłącznie słowo „przegap".
Każdy cel można sformułować jako stwierdzenie pozytywne pytając „co wolałbym w zamian'" lub „czego naprawdę chcę?"
Czy cele, do których dążysz, mają właściwy poziom trudności?
Czy twój cel jest satysfakcjonujący, czy może zbyt trudny biorąc pod uwagę posiadane możliwości? Jeżeli jest zbyt trudny, zapytaj: „Co sprawia, że dotychczas go nie osiągnąłem?" Będziesz mógł dzięki temu rozłożyć go na kilka celów cząstkowych, łatwiejszych do realizacji. Ten proces określany jest mianem „obniżania" celu.
Jeżeli natomiast wyznaczyłeś sobie cel zbyt łatwy, a wskutek tego nie zapewniający ci motywacji, możesz go „podnieść", zwiększając stopień trudności. Zadaj sobie pytanie: „Jakie znaczenie będzie miało dla mnie osiągnięcie tego celu?" Następnie podnieś poprzeczkę, na przykład ustalając wcześniejszą datę osiągnięcia tego samego rezultatu lub rozszerzając cel aż stanie się on wyzwaniem i pobudzi cię do działania.
Na co mogą wpłynąć twoje dążenia?
Może się zdarzyć, że jeden cel będzie kolidował z innymi lub, co przytrafia się jeszcze częściej, wywrze negatywny wpływ na inne sfery twego życia. Umieszczenie celu w szerszym kontekście stosunków z innymi i z całym otoczeniem zwane jest sprawdzianem konsekwencji.
Zdobycie nowego, wyższego stanowiska może oznaczać poświęcenie wielu dodatkowych godzin pracy, co może zniszczyć Twoje małżeństwo, albo spowodować np. zaniedbanie nauki, która jest Ci niezbędna do osiągnięcia innego celu...
Zatem radość z osiągnięcia wąskiego celu będzie częściowo lub całkowicie przyćmiona przez jego szersze, negatywne konsekwencje. Dlatego tez powinieneś przeprowadzić sprawdzian konsekwencji, dzięki czemu możesz próbować pogodzić wszystkie swoje cele. W rezultacie możesz zmienić niektóre z nich lub odłożyć na później, by zapewnić sobie harmonię. Masz przy tym znakomitą okazję, by właściwie określić swoje priorytety i upewnić się, że pożytkujesz siły i energię w sposób najlepszy z możliwych. Powinieneś zadać sobie teraz następujące pytania: „Na kogo jeszcze to wpłynie?", „Co by się stało, gdybym to zdobył5" oraz „Gdybym mógł mieć to już teraz, czy sięgnąłbym po to?" Jeżeli odpowiadasz „Tak, ale ", prawdopodobnie pojawiają się komplikacje. Możesz uwzględnić nasuwające się wątpliwości i ponownie skorygować wyznaczony cel.
Jeżeli temat Cię zaciekawił zapraszam do drugiej części artykułu na temat wyznaczania celów który w serwisie pojawi się w ciągu najbliższego tygodnia.
Sądzę, że bardzo dobrym pomysłem będzie zapoznanie się z książką pani Iwony Kubis Zarządzanie sobą samym w czasie (http://zarzadzanie-czasem.zlotemysli.pl/daboni.php )
Tu możesz zapoznać się z jej obszernym, darmowym fragmentem (http://www.kaizen-edu.com/pliki/zarzadzanieczasemfree.pdf )
Dariusz Boniukiewicz http://www.samodoskonalenie.com
