Jeżeli chcemy dotrzeć do początków tworzenia tradycji Chin musimy odbyć podróż tysiące lat wstecz, do odległych wieków, gdyż kultura ta jest jedną z najstarszych na świecie. Już w czasach starożytnych osiągnęła bardzo wysoki stopień rozwoju i od zawsze fascynowała, zadziwiała i kusiła mieszkańców Nowego Świata. W kulturze tej wielki nacisk kładzie się na poszanowanie tradycji i przyrody – stąd właśnie biorą swój początek wierzenia ludowe oraz wielki szacunek dla ludzi starszych i dla medycyny naturalnej.
OBYCZAJE SPOŁECZNE
Rodzina
W Chinach od zawsze do spraw małżeńskich podchodzi się praktycznie. Zgodnie z tradycją, swatki wynajęte przez rodziców pomagają w kojarzeniu par. Po zawarciu małżeństwa, kobieta opuszcza dom rodzinny i wraz z mężem zamieszkuje z jego rodziną. To matka męża prowadzi dom, i ma pełną decyzyjność odnośnie życia wszystkich członków całej rodziny. Czasem względy ekonomiczne zmuszają młodych małżonków do zamieszkania oddzielnie, ale i tak najstarszy syn zostaje, by troszczyć się rodzicami na starość.
Szacunek i posłuszeństwo wobec starszych to niezwykle istotny element tej kultury. W hierarchii starsi ludzie stoją wyżej od młodych.
Od wieków w każdym mieszkaniu znajduje się mały ołtarzyk ku czci przodków, który ma chronić rodzinę od nieszczęść i złych duchów.
Mentalność
Ludzie często się dotykają, osoby tej samej płci trzymają się za ręce, ale manifestowanie uczuć pomiędzy kobietą i mężczyzną jest źle postrzegane. Chińczycy, tak ja Amerykanie, nie okazują publicznie swoich emocji - uśmiech nie zawsze jest oznaką szczęścia, bywa że kryje się za nim zakłopotanie czy smutek, którego jednak nie pokazuje się osobom postronnym. W tej kulturze należy być sumiennym i rzetelnym, niepowodzenie w wypełnianiu obowiązków przynosi wstyd całemu otoczeniu. Bardzo ważna jest solidarność grupowa, dobro ogółu i wspólny interes, przedkładany jest nad dobro jednostki.
Status społeczny kobiet
Mężczyźni w hierarchii społecznej stoją wyżej od kobiet – i jest to widoczne zarówno w życiu publicznym jak i rodzinnym. Kobiety stoją na pozycji podległej względem mężczyzny, stanowią ich własność . Symbolem ograniczeń było jak w Japonii wiązanie stóp małych dziewczynek- praktyka zniekształcania ich w celu osiągnięcia małego rozmiaru stópki, co definiowało kobiece piękno. Procedury tej zakazano dopiero w 1901 roku. Na początku XX wieku, wraz z budową komunistycznego państwa, nastąpiła poprawa statusu kobiet. Ale nadal pomimo równości płci względem prawa, zdarzają się przypadki sprzedawania młodych kobiet na żony.
UMIŁOWANIE PRZYRODY
Lecznictwo
Cechą kultury chińskiej jest zamiłowanie do świata przyrody i bezgraniczne zaufanie w moc sił natury. Dzięki niemu rozwinęła się medycyna ludowa: ziołolecznictwo oraz akupresura i akupunktura znane w Chinach już od kilku tysięcy lat.
Akupresura polega na dotykaniu, głaskaniu, uciskaniu określonych miejsc na ciele człowieka. Naciski wpływają na układ nerwowy pobudzając impulsy dochodzące do chorego narządu. Powoduje to zmniejszenie bólu i poprawienie jego funkcjonowania. Dotknięcia odblokowują przepływ energii Yin i Yang i prowadzą do ich zrównoważenia, co niweluje większość chorób somatycznych.
Akupunktura uznawana jest w wielu krajach jako uzupełnienie medycyny konwencjonalnej, chociaż jej skuteczność od lat jest przedmiotem badań klinicznych. Technika ta służy do redukowania bólu oraz przywrócenia równowagi organizmu i polega na nakłuwaniu ciała igłami w odpowiednich punktach, odpowiadających za największą aktywność narządów wewnętrznych. W Chinach wiele państwowych uczelni medycznych specjalizuje się w tej technice.
Malarstwo
Chińscy malarze najczęściej tworzą obrazy przedstawiające naturę i dążenie do osiągnięcia równowagi między yin, (pasywną siłą kobiecą reprezentowaną przez wodę), oraz yang (element męski reprezentowany przez góry). Obrazy często ozdabiane są napisami, a pismo uważane jest za najwyższą formę sztuki - o kaligrafii mówi się, że jest najgłębszym wyrazem charakteru człowieka.
Wierzenia ludowe
Chińskie wierzenia ludowe zawierają elementy czczenia przodków, buddyzmu, taoizmu i prastarych religii czczących zwierzęta i przyrodę: słońce, ziemię i niebiosa. Święta kultywujące ludowe bóstwa są do dziś ważnym elementem tej kultury. Buddyzm, konfucjanizm czy taoizm jest wyznawany równolegle z ludowymi wierzeniami.
Konfucjanizm kładzie nacisk na poszanowanie tradycji, zamiłowanie do starych porządków, wykazuje tendencję do konserwatyzmu oraz zamykania się na wpływy zewnętrzne. Jest filozofią życia i doktryną państwową, kształtuje moralność, miejscową edukację i porządek społeczny.
Taoizm z kolei odnosi się do świata przyrody i harmonii występujących w nim dwóch przeciwstawnych sił: jin i Yang, które mają wpływ na duchowy rozwój każdego człowieka.
W Chinach mieszka jedna piąta całej ludności świata, czyli 1,3 miliarda ludzi. Kraj zamieszkuje pięćdziesiąt grup etnicznych, najbardziej liczną są Chińczycy Han (92%) - łączy się tu i wzajemnie przenika kila religii i niezliczona ilość wierzeń ludowych. Nie jest możliwe zachowanie jednorodności w tak wielkiej populacji, ale bezsprzecznie można powiedzieć, że jest to niezwykle silna i fascynująca kultura, niosąca ze sobą piękno i wyciszenie, od tysięcy lat odciskająca ślad na innych, goniących za nowoczesnością społecznościach. Wycieczka w tak odległe kraje zawsze jest niezapomniana, ale myślę, że Chiny warto zobaczyć nie tylko ze względu na liczące tysiące lat zabytki, ale głównie na orientalną kulturę.
