Ból ucha - domowe sposoby leczenia

Zatkana trąbka Eustachiusza (łącząca tylną część gardła z uchem środkowym) to najczęstszy powód bólu ucha u dzieci i dorosłych. Sprzyja temu przeziębienie, zapalenie zatok bocznych nosa lub alergia.

Mechanizm wywołujący ból ucha z powodu jego zatkania

Dzień: głowa pozostaje w pozycji pionowej, wydzielina z trąbek Eustachiusza swobodnie spływa do gardła; w dzień jesz i pijesz, wykonując ruch połykania i żucia, co łączy się z kurczeniem mięśni wokół tych przewodów, otwieraniem ich ujść i w konsekwencji przechodzeniem powietrza do ucha środkowego.
Noc: podczas snu jest inaczej - zostaje przerwany naturalny odpływ wydzieliny, ruch połykania jest rzadszy i do ucha środkowego dochodzi mniej powietrza; znajdująca się tam ilość zostaje stopniowo wchłonięta - powstałe podciśnienie prowadzi do wciągania do wewnątrz błony bębenkowej i w środku nocy budzi okropny ból ucha.

Chorobowe przyczyny bólu ucha (kolejność w/g najczęstszych)
- ostre zapalenie ucha środkowego: ból nie zwiększa się podczas pociągania za małżowinę; może wystąpić wyciek z ucha, gorączka i głuchota chorego ucha
- zakażenie kanału słuchowego: ból ucha nasila się podczas pociągania za małżowinę; często pojawia się wyciek z ucha i niewielkie upośledzenie słuchu
- czyrak kanału słuchowego: silny ból, który rośnie ciągnąc za małżowinę; może pojawić się wydzielina
- uraz i ciało obce (np. woskowina): ból podczas pociągania za małżowinę; głuchota, czasami wyciek; popularny problem u małych dzieci i u osób stosujących waciki do uszu
- choroby gardła: ból nasila się podczas przełykania; obrzmienie podżuchwowych węzłów chłonnych; najczęstsze przyczyny: zapalenie migdałków, zapalenie gardła lub ropień okołomigdałkowy
- zmiany ciśnienia atmosferycznego podczas lotu lub głębokiego nurkowania
Inne przyczyny bólu ucha: nieprawidłowości stawu żuchwowego, ropień okołozębowy, wklinowany ząb trzonowy, wyprysk lub łojotokowe zapalenie skóry kanału usznego, ból nerwu czaszkowego (neuralgia nerwu trójdzielnego), zapalenie stawów kręgosłupa szyjnego, łagodny guzek produkujący woskowinę (perlak), rak, pęknięta błona bębenkowa, włos w przewodzie słuchowym, zjawisko bólu z odniesienia lub bólu rzutowanego, czyli ból którego źródło tkwi w innym miejscu np. boli ucho a chore są zęby, migdałki, gardło, język czy szczęki.

Każdy ból ucha to bezwzględny powód wizyty u lekarza, jednak niebywała bolesność tego schorzenia skłania do poznania skutecznych sposobów łagodzenia bólu:

Lepiej siedzieć niż leżeć. Już po kilku minutach przebywania w pozycji wyprostowanej zmniejsza się obrzęk i zaczyna odpływać wydzielina z trąbek Eustachiusza. W nocy należy wyżej ułożyć głowę.

Ogrzewanie bolącego ucha elektryczną suszarką do włosów - w odległości 45-60cm kieruj strumień ciepłego powietrza w stronę ucha.

Samodzielna diagnoza. Zapalenie ucha zewnętrznego (np. ucho pływaka) czy środkowego (najczęściej wynik zakażenia)? Złap małżowinę uszną i spróbuj ją poruszać - jeśli ból się nasila chodzi o zewnętrzne zakażenie.

Olejek o temperaturze ciała. Do naczynia z wodą włóż buteleczkę z olejkiem dla dzieci lub innym olejem mineralnym. Gdy nabierze on właściwej temperatury (kontroluj termometrem), zakropl bolące ucho jedną lub dwoma kroplami - to powinno złagodzić ból. Uwaga! Zabieg jest zakazany, gdy istnieje podejrzenie pęknięcia lub przebicia błony bębenkowej.

Żucie gumy lub ssanie cukierka to znany i sprawdzony sposób udrażniania uszu podczas lotu, ale może pomóc także w nocy podczas napadu bólu. Żucie uruchamia mięśnie żuchwy i wspomaga otwarcie ujść trąbek Eustachiusza.

Ziewanie. W tym odruchu napinają się mięśnie regulujące otwieranie trąbek Eustachiusza skuteczniej niż przy poprzednim sposobie.

Zatkaj nos, gdy ból uszu pojawia się podczas lotu na dużej wysokości. Nabierz powietrza do ust i wykorzystując mięśnie policzków i gardła, spróbuj podnieść ciśnienie w gardle, tak jakbyś próbował/a pokonać opór palców zaciskających nos. Odgłos puknięcia to znak, że doszło do wyrównania ciśnienia po obu stronach błony bębenkowej.

Nie śpij w czasie lądowania (obniżania wysokości) ponieważ we śnie ruchy połykowe występują rzadziej. U osoby śpiącej podczas schodzenia samolotu w dół dochodzi do naruszenia równowagi ciśnień między uchem a ciśnieniem zewnętrznym, co wywołuje ból.

Leki obkurczające błony śluzowe np. ksylometazolina. Zmniejszają obrzęk błon śluzowych noso-gardła umożliwiając otwarcie ujść gardłowych trąbek słuchowych. Najlepiej zakraplać nos godzinę przed lądowaniem lub przed snem gdy nos jest zatkany.

Luźne nurkowanie. Nie wolno korzystać z bardzo szczelnych zatyczek do uszu i kombinezonów do nurkowania z kapturem ściśle przylegającym do głowy. Utrudnia to wyrównanie ciśnienia na niskiej głębokości.

Uważaj na ból. Jeśli nic nie pomaga, lepiej zrezygnuj z podróży samolotem lub z nurkowania.

Leki przeciwbólowe tj. aspiryna (nie dla dzieci!), paracetamol oraz ibuprofen to dobry sposób na złagodzenie bólu przed wizytą u lekarza.

Skuteczna natura na zatkane uszy. Pierwszy raz zastosowałem ten sposób ponad roku temu, gdy dopadł mnie ból ucha i reszta komplikacji. Lekarz zabronił mi używania wacików i przepisał jakiś olejek do zakraplania. Pomogło, ale jak teraz wyczyścić ten bajzel? ;) Poszukałem i znalazłem - chińskie świece do uszu - przetestowałem i... szczerze polecam. Dodam, że sprawa działa się w Anglii - tam były chińskie, w Polsce znalazłem to samo cudo, ale są indiańskie :) Leczenie jest przyjemne i polega na zasadzie działania komina - nie jest to zwykła świeczka lecz nasiąknięty parafiną materiał zwinięty w rulonik z jednej strony wężej niż z drugiej. Węższą stronę wkłada się do ucha i zapala drugą stronę świecy. Palący się ogień potrzebuje tlenu, który zassysa z dołu świeczki włożonej do ucha, dzięki czemu ucho zostaje delikatnie i precyzyjnie wyczyszczone z zanieczyszczeń.