Odpowiedzialny za wzrost
Czynnikiem, który ma kluczowe znaczenie dla procesu przedłużania kości i rozwoju poruszających nimi mięśni jest występowanie w organizmie hormonu wzrostu. Można powiedzieć, że pełni on funkcję koordynującą różne procesy składające się na rośniecie człowieka. Przede wszystkim przyspiesza syntezę białek, dzięki czemu są one szybciej wbudowywane w strukturę ciała oraz działa na wydłużanie się kości. Działanie hormonu wzrostu najlepiej widać u dzieci i młodzieży, dopóki nie przestaną one rosnąć. Konieczność zmiany garderoby dziecka co rok lub nawet częściej jest problemem, przed którym stają praktycznie wszyscy rodzice. W sytuacji prawidłowego rozwoju dziecko rośnie stopniowo, z różną szybkością. Przy niedoborze hormonu wzrostu, wzrost może zahamować się na poziomie nawet ledwie przekraczającym lub nieprzekraczającym jednego metra. Taką przypadłość nazywa się karłowatością. Co ważne, zahamowanie wydłużania się kości nie wiąże się w żaden sposób z zahamowaniem rozwoju psychicznego.
Każdy rośnie swoim tempem
Hormon wzrostu naukowo określany jest somatotropiną. Jest on wydzielany w przednim płacie przysadki mózgowej – małego gruczołu położonego wewnątrz głowy, który jest odpowiedzialny za wydzielanie jeszcze sześciu innych hormonów. Największe nasilenie somatotropiny występuje, w przypadku człowieka rozwijającego się prawidłowo, w okresie dojrzewania. Wtedy zaobserwować można u nastolatków największy wzrost. Ale ciężko znaleźć jakąkolwiek sztywną regułę dotyczącą jego wytwarzania, ponieważ ta zależy od bardzo wielu czynników sprawiających, że ludzie osiągają różny wzrost. Najczęściej dziewczęta szybciej osiągają swój wzrost ostateczny - chłopcom, bądź już mężczyznom może to zająć nieco dłużej. Rzadko kiedy ludzie rosną po osiągnięciu wieku dwudziestu – dwudziestu jeden lat. U niektórych jednak proces rośnięcia nie kończy się razem z osiągnięciem dorosłości, lecz trwa jeszcze kolejne lata, a z tego względu są ludzie, którzy osiągają wzrost nawet dwóch i pół metrów i więcej.
Hormon wzrostu w sporcie
Współczesna medycyna bardzo dokładnie bada działanie poszczególnych hormonów na funkcjonowanie organizmu człowieka. Tym zagadnieniem są zainteresowane również osoby związane ze sportem. Szczególnie ze względu na to, jak pozytywne działanie somatotropiny wykazano. Zwiększenie ilości komórek mięśni szkieletowych bez zmiany ich rozmiaru jest wymieniane jako podstawowe działanie wspomagające rozwój siły człowieka. Oprócz tego ułatwia transport białek, co jest konieczne dla budowania masy mięśniowej a także przyspiesza rozkład tłuszczów, zwłaszcza tych zalegających w tkance podskórnej. Dodatkowo, wzmocnienie tkanek chrzęstnych oraz ścięgien zdecydowanie zmniejsza ryzyko wystąpienia urazów.
Obecnie w ogólnym dostępie znajdują się preparaty zawierające substancje nasilające wydzielanie somatotropiny, stosowane są dosyć chętnie przez kulturystów oraz osoby podnoszące ciężary. Jednak dla osiągnięcia prawidłowych rezultatów wymagane jest ścisłe przestrzeganie zasad dawkowania danej substancji a to najczęściej wiąże się z dosyć wysokimi kosztami, przez co tak naprawdę dostępność w pewnym stopniu się ogranicza.
Nie warto przesadzać
Podobnie jak w przypadku wszystkich substancji mających duży wpływ na organizm człowieka, z użyciem stymulatorów wydzielania somatotropiny należy uważać. Chęć uzyskania zbyt dużych efektów w zbyt krótkim czasie może skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Nadmiar hormonu wzrostu u osób dorosłych prowadzi do akromegalii – choroby przejawiającej się nadmiernym rozrostem dłoni, stóp, uszu czy nosa, a w niektórych przypadkach może wiązać się z rozwojem cukrzycy.
