Czym są instrumenty finansowe?

Pojęcie to jest interpretowane bardzo dowolnie. Ogólnie rzecz biorąc uznaje się, że wspólną cechą instrumentów finansowych powinna być forma pieniężna i cel ich wykorzystania – to znaczy realny wpływ na gospodarkę, np. utrzymanie się na rynku danej firmy i jej rozwój. W związku z tym jeden z zaproponowanych podziałów tych instrumentów bierze pod uwagę funkcje ekonomiczne, które mają one pełnić. Możemy więc instrumenty podzielić na instrumenty rozliczeniowe, dłużne, zaspokajające popyt na pieniądz, inwestowania, bodźcowe, ograniczające ryzyko i potwierdzające tytuł własności. Wszystkie te instrumenty mogą być stosowane różnie na różnych rynkach i podzielić można je również pod tym względem.
Rozpocznijmy od tzw. instrumentów finansowych rynku pieniężnego. Należą do nich bony skarbowe, certyfikaty depozytowe, akcepty bankierskie, bony komercyjne, czeki i weksle. Bony skarbowe to dokumenty emitowane przez Skarb Państwa na okres od 1 dnia do 52 tygodni. Weksle potwierdzają istnienie zobowiązania pieniężnego u osób, które je podpisały.
Zdecydowanie bardziej znanymi instrumentami finansowymi są instrumenty rynku kapitałowego, czyli m.in. akcje, obligacje i certyfikaty inwestycyjne. Obligacje są emitowane przez emitentów (Skarb Państwa, samorząd, fundacja, jakakolwiek instytucja posiadająca osobowość prawną), którzy są zobowiązani do wykupienia ich po określonym czasie i wypłacie pewnych odsetek. Akcje natomiast potwierdzają udział w majątku danej spółki akcyjnej.
Kolejne instrumenty finansowe, o których słyszy się coraz częściej to tzw. instrumenty pochodne, dzielące się na cztery podstawowe grupy: opcje, kontrakty terminowe, swapy i warranty. Są one wynalazkiem, który ma pozwolić klientowi zmniejszyć ryzyko inwestycji w porównaniu do obrotu samymi akcjami i obligacjami, z drugiej strony nie są jednak w stanie funkcjonować samodzielnie, w oderwaniu od instrumentów podstawowych.
Do wyboru mamy jeszcze instrumenty cenowe (cenę monopolową, administracyjną i minimalną), finansowe instrumenty rozliczeniowe (inkasa, akredytywy, konosamenty i karty kredytowe). Kolejną zróżnicowaną grupą są instrumenty zaspokajania popytu na pieniądz, wśród których wymieniamy wszystko, co przedsiębiorstwa finansowe i niefinansowe używają do tego celu – od cen usług i towarów po prowizje, kredyty i pożyczki.
Jeśli decydujemy się korzystać z instrumentów finansowych i zostać aktywnym i świadomym ich użytkownikiem, dobrym doradcą może być portal finansowy. W polskim internecie pojawiło się już kilka tego typu witryn a konkurencja między nimi sprawia, że są to serwisy coraz lepsze merytorycznie. Mimo wszystko pamiętajmy, że wyrażone tam opinie i poglądy pozostają poglądami redaktorów i ostateczna decyzja zawsze należy do nas.