Szkolny start dziecka

Pierwszy dzień w szkole

Skoro zacząłeś czytać ten artykuł, to oznacza, że prawdopodobnie tak ja mnie, w jakiś sposób temat rozpoczęcia szkolnej nauki przez dziecko Ciebie dotyczy. Mam synka, który właśnie z wielkim zapałem przygotowuje się do pierwszej klasy. Dla uproszczenia przyjąłem, że Ty również jesteś rodzicem takiego dziecka i w ten sposób będę się do Ciebie zwracał.

Co oczywiste, dzień rozpoczęcia szkolnej nauki to jeden z najbardziej przełomowych momentów w życiu każdego dziecka. Zresztą, rodzice tacy jak Ty czy ja, przeżywają go równie emocjonalnie, a może nawet bardziej. Szykując się do tego wielkiego święta warto przemyśleć niektóre sprawy związane tak z samą szkołą jak i sposobem przygotowania dziecka do nauki. Warto również zasięgnąć wiedzy związanej z aktualną sytuacją w oświacie oraz z panującymi w szkołach zasadami uczenia czy oceniania.

W niniejszym artykule przybliżę Tobie niektóre istotne moim zdaniem zagadnienia związane ze szkołą, a właściwie z rozpoczęciem nauki, które udało mi się znaleźć w Internecie oraz w różnego rodzaju podręcznikach i czasopismach, ale też które wynikają z mojego własnego doświadczenia.

Jak przygotować dziecko do szkoły ?

Jak każdy rodzic, pragniesz na pewno, aby Twoje dziecko było jak najlepiej przygotowane do rozpoczęcia szkolnej edukacji. Pod względem dojrzałości szkolnej nad Jego rozwojem czuwali nauczyciele w zerówce przy Twojej wydatnej pomocy. Pójście do szkoły wymaga od dziecka dojrzałości fizycznej, psychicznej i umysłowej. Dziecko musi być gotowe do pełnienia nowych obowiązków, do wejścia w nowe środowisko i do systematycznej nauki.

Od dziecka rozpoczynającego naukę w szkole podstawowej wymaga się pewnych umiejętności, wiedzy oraz sposobów zachowania w określonych sytuacjach. Omówię tu skrótowo niektóre z nich oraz sposoby, jak je osiągnąć i pogłębić.

Co powinien wiedzieć i umieć pierwszoklasista przed rozpoczęciem nauki ?

Dziecko rozpoczynające naukę powinno w podstawowym zakresie znać alfabet i umieć w miarę czytać. Powinien też już liczyć do 20 oraz dodawać i odejmować do 10. U dzieci w tym wieku dominuje tzw. myślenie konkretne, dlatego w czasie liczenia pomagają sobie wykorzystując różne przedmioty, jak palce, kasztany, kredki i nie należy im tego zabraniać. Jeżeli dziecko dodaje i odejmuje w pamięci oznacza to, że osiągnęło już wyższy stopień myślenia.

Dziecko powinno umieć szeregować, klasyfikować, uogólniać. Bardzo istotną sprawą, jest umiejętność koncentracji uwagi przez dłuższy czas na jednym zajęciu, co jest niezbędne, aby dziecko doprowadzało rozpoczętą pracę do końca.

Ważna jest też dojrzałość fizyczna Twojego dziecka. Prawidłowy rozwój fizyczny jest o tyle ważny, że dziecko zdrowe, silne, dobrze odżywione mniej męczy się siedzeniem w ławce, drogą do szkoły, wykonywaniem zdań zleconych przez nauczyciela. Poza tym prawidłowa koordynacja ruchów jest niezbędna przy pisaniu, rysowaniu. Tak więc dbając o prawidłowy rozwój fizyczny dziecka należy zapewnić mu prawidłowe odżywianie. Należy też racjonalnie zaplanować dzień, gdzie będzie czas na zabawę, ruch na świeżym powietrzu, pomoc w pracach domowych oraz na odpowiedniej długości sen.

Kolejną istotną sprawą jest rozwój społeczny Twojego dziecka. Jeżeli nie ma ono kontaktu z rówieśnikami, to spróbuj nadrobić te zaległości. Na pewno masz jakieś koleżanki/kolegów, które mają dzieci w podobnym wieku do Twojego dziecka.

I ostatnia z istotnych kwestii to zasób wiedzy o otaczającym świecie, o życiu ludzi i zwierząt. Dziecko powinno umieć opowiedzieć o swojej rodzinie, pracy rodziców. Musi umieć przedstawić się oraz znać swój adres, wypowiadać swoje sądy, opinie, myśli. Powinno również potrafić wypowiadać się zdaniami złożonymi.

Opisane wyżej umiejętności są bardzo istotne, aby Twoje dziecko potrafiło bez konieczności nadrabiana zaległości chłonąć nową wiedzę oraz aby śmiało i odważnie poruszało się w nowym świecie, jakim niewątpliwie jest dla Niego szkoła.

Jak rozwijać u dziecka opisane wcześniej umiejętności ?

Istnieje wiele sposobów na nauczenie dziecka umiejętności opisanych w powyższym punkcie. Dla nas najciekawsze i najważniejsze jest, że można to wszystko osiągnąć naprawdę niewielkim nakładem sił, a w wielu przypadkach można się przy tym fajnie bawić równocześnie zacieśniając więź z dzieckiem.

Nauka alfabetu i czytania może polegać na układaniu różnego rodzaju klocków z literami i układaniu ich w kolejności alfabetycznej, wyszukiwaniu w gazecie, czy książce liter i cyfr, układaniu prostych i coraz bardziej złożonych wyrazów itp. Mój syn lubi, kiedy każę Mu literować różne słowa.

W trakcie nauki liczenia mamy największe pole do działania. Można wymyślać setki różnych zabaw, jak liczenie sztućców i talerzy, guzików na pilocie, dodawanie i odejmowanie różnego rodzaju przedmiotów, owoców czy oddechów. Można na przykład policzyć, z ilu klocków da się zbudować mały domek i ile trzeba dołożyć, aby obok zbudować np. samochód. Można próbować policzyć, ile liter jest w jakimś zdaniu lub ile podstawowych kolorów użyto do narysowania obrazka, który wisi na ścianie.

Podobnie jest przy szeregowaniu czy klasyfikowaniu i ogólnianiu. Można układać przedmioty od największego do najmniejszego. Można dzielić różne przedmioty, np. klocki na grupy pod względem koloru, kształtu, wielkości i innych przyjętych kryteriów. Można dzielić zabawki na takie, które jeżdżą, albo z których da się coś zbudować itd.

O zabawach z dziećmi na świeżym powietrzu można opowiadać godzinami: gra w piłkę, jazda na rowerze, huśtawki, piaskownica, rakietki, latawce, berek itp. Itd. Dziecko powinno również udzielać się w domu przy sprzątaniu, czy przygotowywaniu posiłków.

Wzbogacanie zasobu wiedzy również może się odbywać na wiele sposobów. Mój syn lubi na przykład, kiedy przed snem ja lub żona czytamy Mu książki takie jak Encyklopedia Disneya – napisana w bardzo przystępny dla dziecka sposób – czy książka dla dzieci Moje ciało. Możesz porozmawiać z dzieckiem o swojej pracy, a nawet jeśli to możliwe, zabrać Je tam ze sobą. Możesz też np. bawić się z Nim w pracę w takiej samej firmie, jak pracujesz w rzeczywistości.

Należy zachęcać dziecko do wyrażania swoich opinii w różnych sprawach. Można to również zrobić na wiele sposobów, np. poruszając ciekawe tematy przy różnych nadarzających się okazjach.

Jako rodzic powinieneś/naś wykazać się odrobiną inwencji twórczej i wykorzystując różne sytuacje życiowe włączać w ich tok dziecko starając się przy okazji bawić tą zaistniałą sytuacją lub ją wspólnie przeżywać w zależności od jej rodzaju.

Każdy sposób na rozwijanie wiedzy czy umiejętności dziecka jest dobry, o ile dziecko nie odczuwa przymusu, a najlepiej kiedy bawi się w tym czasie. Jestem przekonany, że znasz swoje dziecko na tyle, że jesteś w stanie wymyślić jeszcze wiele różnych zabaw wspomagających Twoje dziecko w rozwoju tak fizycznym jak i duchowym. Warto, zwłaszcza, że przy okazji Sam/Sama jesteś w stanie wiele się w tym czasie nauczyć.

Co jeszcze warto wiedzieć ?

Najlepszym źródłem informacji zazwyczaj są porady i opinie osób najlepiej w poruszanym temacie zorientowanych. W sprawach, które poruszyłem w niniejszym artykule, takimi najwłaściwszymi osobami są zatem sami nauczyciele uczący pierwszoklasistów. Z czystym sumieniem mogę więc polecić bardzo ciekawą - najlepszą jaką znalazłem - fachową, ale też pisaną w jasny i zrozumiały sposób publikację Szkolny start dziecka napisaną przez nauczycielkę z ponad dwudziestoletnim stażem. Sposób jej zakupu jest o tyle ciekawy, że wcześniej możesz poczytać jej opis, a następnie ściągnąć za darmo jej fragment. Co więcej, kiedy się już zdecydujesz na jej kupno, a nie spełni ona Twoich oczekiwań, możesz ją zwrócić otrzymując zwrot pieniędzy. Poniżej zamieściłem linki, dzięki którym do niej dotrzesz.

Zachęcam również gorąco do zgłębiania wiedzy na tematy poruszone przeze mnie poprzez przeszukiwanie w tym celu innych serwisów internetowych, które mogą się okazać naprawdę cennym źródłem informacji.