Miastenia to chorobowa nerwowo-mięśniowa, która jest efektem nieprawidłowej pracy układu odpornościowego. U zdrowej osoby ten układ atakuje wyłącznie obce komórki wnikające do organizmu, np. wirusy i bakterie, zaś u osoby cierpiącej na miastenię wytwarza przeciwciała przeciwko własnym komórkom, w tym przypadku przeciwko różnym receptorom znajdującym się w połączeniach pomiędzy nerwami a mięśniami – najczęściej przeciwko receptorom acetylocholiny.
Działanie tych przeciwciał doprowadza do zaburzeń w przekazywaniu impulsów z zakończeń nerwów ruchowych do mięśni i do powstania charakterystycznych objawów.
Pierwsze objawy miastenii
O jakich objawach mowa? Wtedy, gdy przekazywanie impulsów jest zaburzone, mięśnie męczą się bardzo szybko. Najczęściej na początku symptomy dotyczą mięśni odpowiedzialnych za poruszanie gałkami ocznymi i powiekami, w efekcie czego dochodzi do opadania jednej lub dwóch powiek oraz pojawienia się podwójnego lub zamazanego widzenia. Problemy z widzeniem mogą utrzymywać się stale albo regularnie nawracać.
Zdarza się jednak, że choroba nie rozpoczyna się od mięśni oczu, a od mięśni twarzy, gardła i krtani. Wówczas pierwszymi objawami są: niewyraźna, ściszona mowa, trudności z gryzieniem, żuciem i połykaniem pokarmów i/lub tak zwany uśmiech Giocondy – uśmiech bez podnoszenia kącików ust.
Zazwyczaj symptomy nasilają się pod koniec dnia, po wysiłku fizycznym, podczas infekcji, miesiączki i ciąży, po zabiegach chirurgicznych, w trakcie zaburzeń hormonalnych oraz w wyniku stresu.
Późniejsze objawy miastenii
Co ważne, u części pacjentów te początkowe objawy mogą być jedynymi. Tak dzieje się wtedy, gdy choroba dotyczy wyłącznie konkretnej grupy mięśni, np. mięśni oczu. Czasami jednak miastenia rozwija się dynamicznie albo ustępuje i nawraca w różnych odstępach czasu.
Jeśli postępuje, zazwyczaj pojawiają się objawy związane z nadmierną męczliwością mięśni karku – problemy z utrzymaniem głowy w pionie oraz mięśni rąk i nóg – trudności z czesaniem włosów, wchodzeniem po schodach, wysiadaniem z samochodu, myciem zębów i wykonywaniem innych codziennych czynności.
Przełom miasteniczny
Warto również wiedzieć, że u niektórych chorych dochodzi do tak zwanego przełomu miastenicznego. Przełom miasteniczny to stan znacznego osłabienia mięśni oddechowych i gardła, który wymaga udzielenia natychmiastowej pomocy – hospitalizacji, podawania leków poprawiających przewodnictwo nerwowo-mięśniowe i plazmaferezy. Czas ma tu kluczowe znaczenie, ponieważ jeśli nie zadziała się wystarczająco szybko, może dojść do niewydolności oddechowej.
Leczenie miastenii
Jak wygląda leczenie miastenii? Leczenie polega na przyjmowaniu leków zaliczanych do grupy inhibitorów acetylocholinesterazy, leków immunosupresyjnych lub kortykosteroidów, a także wdrażaniu nowoczesnych terapii biologicznych.
Konsultacje miastenii prowadzone są m.in. w Centrum Neurologii, przy którym działa poradnia miastenii: https://neuroprotect.pl/cherry-services/poradnia-miastenii/
