Podobnie sytuacja wygląda w przypadku podatników CIT oraz siedzib ich przedsiębiorstw. Nowelizacja ustawy o PIT oraz CIT wprowadziła dodatkowy podatek, który dodany został do katalogu dochodów podlegających opodatkowaniu. Ten rodzaj świadczenia obejmować będzie jednak zysk, który według prawa rozumiany jest jako “niezrealizowany”.
W celu zapobiegnięcia unikania opodatkowania, polski ustawodawca wprowadził do porządku prawnego nowy rodzaj świadczenia - podatek od niezrealizowanych zysków. Exit tax obowiązywać zaczął od początku roku 2019 i funkcjonuje także w wielu innych krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Podatek od wyjścia obejmować będzie składniki majątku, które przeniesione zostały poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także podmioty, które przeniosły rezydencję podatkową, w wyniku czego utraciły prawo do opodatkowania dochodów. Celem wprowadzenia nowych przepisów jest przede wszystkim zapobiegnięcie sytuacji, która w prawie podatkowym wprowadzała duży chaos. Podatnicy, którzy swoje przedsiębiorstwa przenieśli poza tereny Rzeczypospolitej Polskiej dokonywali tak zwanego sztucznego transferu majątku lub całkowicie unikają opodatkowania.
Podstawą exit tax jest suma dochodów niezrealizowanego zysku dla poszczególnych składników majątku. Dochód inaczej rozumieć należy jako nadwyżkę wartości rynkowej składnika majątku ustalana na dzień jego przeniesienia.
Ustawodawca nałożył obowiązek wpłaty do 7. dnia miesiąca deklaracji podatkowej. Opodatkowanie niezrealizowanych zysków obłożony został stawką w wysokości 19% dla ustalonej wartości składników o 3% dla składników, w stosunku do których nie da się ustalić wartości podatkowej.
Wraz z wejściem nowego rodzaju podatku, przedsiębiorcy zobowiązani zostali także do wypełnienia odpowiednich względem niego deklaracji. Nowe formularze, które dotyczą wysokości dochodu z niezrealizowanych zysków to PIT-NZ oraz CIT-NZ. Pierwszy dokument określony przez rozporządzenie Ministra Finansów dotyczy osób fizycznych. Oprócz deklaracji PIT-NZ wyróżnia się także dwa dodatkowe pisma - PIT-NZS dla przedsiębiorstw w spadku oraz PIT-NZI, czyli informację o wysokości wartości rynkowej składnika majątku określonego w państwie członkowskim Unii Europejskiej.
CIT-NZ to kolejny z nowych formularzy, który składać będą podmioty prawne w ramach obowiązków informacyjnych dotyczących dochodów przedsiębiorstwa.
Aby prawidłowo sporządzić formularz dla dochodów od niezrealizowanych zysków należy przyjąć fikcyjne zbycie składnika majątku, co do którego Polska traci prawo opodatkowania. Na ten dzień wyliczony zostaje fikcyjny dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty. Od obliczonej kwoty przedsiębiorca zapłaci podatek według przypisanej stawki. Taką operację wykonać należy na dzień przed zmianą rezydencji podatkowej.
Od exit tax zwolnione zostały jednak składniki majątku, które przekazywane zostają na cele pożytku publicznego. Dotyczy to jednak jedynie podatników, którzy nie posiadają praw do udziału w zysku lub majątku tej organizacji. Składnik majątku w takiej sytuacji przeznaczony musi zostać do służbowego użytku pracowników, bezpośrednio w związku z wykonywaną pracą.
