Wykonawstwo budowlane to połączenie wszelkich procesów budowlanych, czyli powiązanych ze sobą technologicznie robót. Ze względu na to, że procesy budowlane ulegają coraz większej mechanizacji nazywa się je także procesami produkcyjnymi. Każdy proces budowlany ma na celu wytwarzanie, budowę, przebudowę, remont, czy rozbiórki wszelkiego rodzaju obiektów budowlanych.
Obiekt budowlany to budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Z kolei budynkiem nazywamy obiekt np.mieszkalny, gospodarczy, na stałe związany z gruntem, posiadający fundamenty i dach. Budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem np. lotnisko, droga, most, tunel, linia kolejowa. Do małej architektury zalicza się np. kapliczki, altany, ogrodzenia, piaskownice itp. Pełniące funkcje zagospodarowania terenu.
Cechy produkcji budowlanej:
-
produkt nieruchomy, ruchome środki produkcji
-
z reguły długi cykl produkcyjny
-
zmienność miejsca produkcji
-
transportochłonność
-
sezonowość
-
znaczenie produktu istotne z punktu widzenia architektury
Żywotność techniczna obiektów budowlanych oraz przydatność do ich użytkowania znacząco przekracza trwałość innych dóbr, na co wpływ ma jakość i naturalna wytrzymałość materiałów budowlanych. Trwałość i jakość materiałów w dużej mierze zależna jest od zakładu produkcyjnego i tego, czy wdrożony został w nim system ZKP (Zakładowa Kontrola Produkcji).
Obecnie dąży się do całkowite wyeliminowania sezonowości produkcji, co pozwala na prowadzenie prac budowlanych przez cały rok. Wynika z tego:
-
krótszy czas wykonania obiektów
-
lepsze wykorzystanie sił technicznych i kwalifikowanych
-
lepsze wykorzystanie maszyn budowlanych i środków transportu
-
synchronizacja produkcji materiałów budowlanych z potrzebami procesów produkcyjnych
-
ciągłość prac budowlanych
Ciągłość procesów produkcyjnych jest głównym warunkiem zbliżenia wykonawstwa budowlanego do form produkcji fabrycznej, czyli szybkości wszelkich działań produkcji i budowy. Wprowadzenie uprzemysłowienia to przeniesienie produkcji pomocniczej poza budowę, czyli np.do zakładów produkcji materiałów budowlanych, innych jednostek produkcyjnych, czy badawczych (laboratorium budowlane), gdzie procesy produkcyjne organizowane są na wzór produkcji fabrycznej. Zastosowanie środków produkcji niesie jednak ze sobą dodatkowe trudności, które muszą być przenoszone i za każdym razem dostosowane do miejsc prac budowlanych. Różnorodność robót wiąże się z koniecznością wprowadzenia na budowy wielu specjalistów i opracowania nowych struktur adekwatnych do rodzaju prac. Celem ułatwienia organizacji i przebiegu robót korzysta się z oferty np. laboratoriów budowlanych oferujących ekspercki nadzór naukowo-badawczy w zakresie np. projektowania i odbioru konstrukcji betonowych. Podobnie obsługa budów pomaga w prawidłowym przebiegu prac, są to badania materiałów budowlanych dostarczanych na plac budowy (badania betonu, badania cementów), badania geotechniczne.
Efektem prawidłowej organizacji prac i produkcji budowlanej jest skrócenie realizacji obiektów budowlanych, obniżenie kosztów i odciążenie robotników od wykonywania robót ciężkich.
