Po co i dlaczego ratownicze badania archeologiczne?
Ratownicze badania archeologiczne przeprowadza się wówczas, gdy na obszarze planowanej inwestycji istnieje zagrożenie zniszczenia domniemanych stanowisk archeologicznych. Celem prowadzonych badań staje się uniknięcie tej szkody poprzez odkrycie, przebadanie oraz udokumentowanie obiektów o wartości archeologicznej. Warto dodać, że ratownicze badania archeologiczne są wynikiem wcześniejszych badań, które wykazały na danym obszarze istnienie chronionych prawem zabytków archeologicznych, których egzystencja staje pod znakiem zapytania w kontekście planowanej inwestycji.
Kto stwierdza o konieczności ratowniczych badań archeologicznych?
Inspektor ochrony zabytków przeprowadza wizję lokalną, w wyniku której stwierdza czy dane stanowisko podlega ochronie konserwatorskiej. Jeśli tak, wówczas konieczne staje się wykonanie ratowniczych badań archeologicznych, zanim na określonym terenie dokona się jakakolwiek inwestycja budowlana. Odniesieniem jest także ewidencja stanowisk archeologicznych, która jest zbiorem zabytków archeologicznych w Polsce. Do prowadzenie takiej ewidencji zobowiazane jest każde województwo oraz każda gmina. Jest to działanie ciągłe, które z zasady nigdy nie zostanie zakończone, bo nikt nie zna pełni potencjału archeologicznego polskich ziemi. Mimo tego, iz listy zabytków nie wyczerpują tematu, są one jednak pierwszym punktem odniesienia dla podmiotu zamierzającego podjąc inwestycję na danym obszarze.
Jakich inwestycji dotyczą ratownicze badania archeologiczne?
Konieczność przeprowadzenia ratowniczych badań może wiązać się z trzema zasadniczymi typami inwestycji. Najczęściej jest to inwestycja budowlana, ale w grę wchodzi także eksploatacja minerałów lub prace rolne o intensywnym charakterze, co może powodować konkretne zagrożenia. Wskutek przeprowadzonych badań prace eksploatacyjne na danym obszarze mogą postępować dalej bez żadnych przeszkód.