Osoby fizyczne wynajmujące miszkania podlegają tak jak przedsiębiorcy kontroli
podatkowej. Urząd skarbowy ma prawo do zweryfikowania, czy najem został
zgłoszony do opodatkowania jak również czy w prawidłowej wysokości odprowadzony
został podatek za zarobione pieniądze.
"Czarny rynek" wynajmu prywatnych mieszkań stanowi duży odsetek. Urzędnicy kontroli aby uzyskać dane o osobach, które nie zadeklarowały dochodów wykorzystują różne źródła informacji. Jednym z nich jest uzyskiwanie danych o zawiązanych transakcjach wynajmu lokali mieszkalnych od biur pośrednictwa nieruchomościami. Kontrola sprowadza się również do śledzenia ogłoszeń w prasie i sprawdzania zawartych umów między stronami. Poza tym każde zgłoszenie do urzędu skarbowego o nielegalnym najmie nawet anonimowe jest sprawdzane. Zatem najemcy mieszkania mogą zostać wezwani do urzędu w celu weryfikacji kwoty czynszu zadelarowanego przez wynajmującego. Urzędnicy mogą również odwiedzić lokal i sprawdzić ile osób w nim mieszka, jak również ile pokoi zajmuje.
Za zgodą wynajmującego lub z nakazu prokuratora urzędnik kontroli może dokonać oględzin mieszkania. Oględziny takie mają służyć ustaleniu stanu faktycznego oraz weryfikacji prawidłowości poniesionych kosztów na cele mieszkaniowe.
W ramach czynności sprawdzających podatnik może zostać poproszony o okazanie umowy najmu, rachunków, dowodów wpłat czynszu, rozliczeń rocznych PIT-28 lub PIT-36. Ponadto urząd może zwrócić się do wystawcy faktur wliczonych w koszty np. na remont, wyposażenie, energię, o potwierdzenie poniesionych wydatków, tak zwana "kontrola krzyżowa".
Kontrola nie bedzie dotyczyła podatku Vat gdyż wynajem mieszkań lub domów na cele mieszkalne jest zwolnione z podatku Vat, korzysta bowiem bez względu na osiągane obroty z przedmiotowego zwolnienia (załącznik nr 4 do ustawy o Vat).
Inaczej sprawa będzie wyglądała przy wynajmie pomieszczeń na cele użytkowe np. biuro. Po przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego, należy rozliczać podatek Vat i deklaracje okazać przy kontroli tego podatku.
W przypadku ustaleń, że podatnik nie zadekarował przychów z najmu lub zaniżył ich wysokość, urząd określa wysokość podatku wraz z odsetkami jakie wynajmujący musi uregulować. Kolejnym następstwem może być nałożenie na wynajmującego kary z kodeksu karno skarbowego.
