Kupuj bezpiecznie w Sieci

Chcąc kupić produkt lub usługę w Sieci, możesz dość łatwo samodzielnie ocenić podejmowane ryzyko. Wystarczy na początku poświęcić kilka chwil na sprawdzenie firmy oferującej produkt lub aukcyjnego sprzedawcy.

Niskie ceny i niepewny kontakt

Pierwszą wskazówką są niewiarygodnie niskie ceny w połączeniu z dużą atrakcyjnością oferty. Jeżeli wiesz, że inni wykonawcy za tą samą pracę wystawiają znacznie wyższy rachunek, powinno Cię zastanowić, jakim sposobem ten konkretny sprzedawca może zaoferować aż tak korzystne warunki. Zadaj więc pytanie sprzedawcy z czego wynikają tak niskie ceny.

Kontakt też należy dokładnie sprawdzić. Często bowiem jest tak, że dostajesz adres e-mail lub telefon komórkowy - i oba przestaną odpowiadać jak tylko zapłacisz.

Poważnie podchodząca do prowadzenia interesów on-line firma posiadać będzie swoją stronę WWW. Powinny się znaleźć tam: pełna nazwa i adres firmy, e-mail kontaktowy w ich własnej domenie, numery związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (np. REGON, NIP), numer telefonu stacjonarnego z godzinami, w których można się kontaktować.

Te informacje można łatwo sprawdzić, dzwoniąc choćby do informacji telefonicznej i sprawdzając czy dany numer rzeczywiście należy do firmy X mieszczącej się w mieście Y przy ulicy Z. Zajmie to tylko chwilę, a da Ci pewność, że firma rzeczywiście istnieje.

Jeżeli jednak z różnych powodów strona firmowa nie istnieje, poproś - czy to przez telefon czy e-mail - o podanie tych danych. Zweryfikujesz je dokładnie w ten sam sposób.

Złote góry

Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, jest sposób prezentacji oferty. Wiadomo, że każdy będzie ją przedstawiał jak najkorzystniej, jednak istnieje kilka cech charakterystycznych dla oszustów:

1. W ofercie znajdujesz same ogólniki, żadnych konkretów. Firma pisze, że jest najlepsza, najwspanialsza, najbardziej profesjonalna - ale jakimś sposobem nie potrafi tego w żaden sposób uwiarygodnić.

2. Możesz dostać wszystko, z perpetum mobile włącznie. Sprzedawca zapewnia Cię, że może dla Ciebie zrobić wszystko, czego tylko sobie zażyczysz, ba!, ma już niemal wszystko przygotowane...

3. Autorzy strony powołują się na "wyniki badań" i "statystyki", nie wskazując jednak ani jakie badania to były i kto je prowadził, ani gdzie te statystyki można zobaczyć. Możesz śmiało zakładać, że jedne i drugie zostały wymyślone tylko na potrzeby tej strony.

4. Zamieszczonych zostało wiele pozytywnych opinii o firmie, ale nie można w żaden sposób potwierdzić tych referencji. Podpisane są "Jan Kowalski" albo "PPHU XYZ", jednak nie znajdziesz najmniejszej informacji jak można się skontaktować czy w jakim mieście szukać firmy XYZ.

Google prawdę Ci powie

Jeżeli do tej pory firma nie wzbudziła w Tobie podejrzeń, skorzystaj z wyszukiwarek i grup dyskusyjnych. W wyszukiwarkach wpisz nazwę firmy i przejrzyj losowo kilka-kilkanaście wyników wyszukiwania.

Często jest tak, że na pozór porządna firma ma jednak jakieś grono niezadowolonych klientów. Zwłaszcza na grupach NEWS, szybko znajdziesz ich opinie i opis problemów które mieli. Nawet, jeżeli nie odstraszy Cię to od współpracy, dowiesz się, na co zwracać uwagę w jej trakcie.

Czytaj uważnie umowy i regulaminy sprzedaży

Kiedy już zweryfikujesz sobie samą firmę, przejrzyj dobrze umowę którą podpisujesz. Zwróć uwagę, czy wspomina o mogących się pojawić problemach:

Co w przypadku nienależytego wykonania usługi czy wad towaru?
Czy możesz je reklamować?
W jaki sposób?
Co jeśli przekroczony zostanie termin?

Firma, która w umowie zwraca uwagę na możliwość wystąpienia problemów i podaje sposób ich potencjalnego rozwiązania pokazuje tym samym, że poważnie podchodzi do współpracy.

Prawa i obowiązki sprzedawcy i kupującego

Pamiętaj też o tym, że w przypadku zakupu przez Internet obowiązują te same warunki, co przy każdym innym rodzaju zakupu poza siedzibą przedsiębiorstwa. Określa je Ustawa o Ochronie Niektórych Praw Konsumentów z dnia 2 marca 2000 r. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.).

Sprzedawca zawierając w ten sposób umowę ma obowiązek okazać Ci:

- dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej
- dokument tożsamości
- dokument potwierdzający, że może dokonywać w imieniu przedsiębiorcy sprzedaży.

Ponieważ od zawarcia takiej umowy możesz w ciągu 10 dni odstąpić bez podawania powodu, sprzedawca musi również poinformować Cię na piśmie o prawie odstąpienia od umowy oraz miejscu i sposobie składania reklamacji, wręczyć wzór odstąpienia od umowy oraz pisemne potwierdzenie zawarcia umowy (od tej chwili w ciągu 10 dni masz prawo odstąpić od umowy).

Jeśli tego nie zrobi, czas liczy się od momentu dopełnienia tych obowiązków.

Już po zawarciu transakcji, przechowuj swoją kopię umowy i wszystkie rachunki i dowody wpłat. Zawsze mogą zdarzyć się nieprzewidziane sytuacje, w których stanowić będą one Twój dowód na to, że wywiązujesz się ze swojej części umowy.

To wszystko możesz zrobić, kiedy masz do czynienia z firmą (lub rzekomą firmą).

A jeżeli chcesz coś kupić lub nawiązać współpracę z osobą prywatną?

Sprawdzaj opinie i kontakty

Jeśli kupujesz coś na aukcji internetowej, sprawdź opinie poprzednich klientów. Większość systemów aukcyjnych pozwala je wystawiać - mniej zaryzykujesz wydając kilka złotych więcej i zamawiając towar od osoby mającej niewiele lub żadnych negatywów, niż oszczędzając i kupując od całkiem nieznanego sprzedawcy.

Spróbuj też, tak samo jak w przypadku firm, wyszukać informacje na temat tej osoby w Internecie i na grupach dyskusyjnych. Wykorzystaj do tego celu e-mail, nazwisko, czy też aukcyjny nick tej osoby.

Zaalarmować powinny Cię nie tylko negatywne opinie, ale też np. spamowanie w Usenecie czy powtarzające się często zmiany adresu e-mail przy tym samym nazwisku. Może to oznaczać, że poprzednie konta z jakichś powodów zostały usunięte.

Nieco trudniej jest, jeśli kupujesz prywatnie, poza takimi systemami. Upewnij się wtedy, że rzeczywiście masz do czynienia z tym, za kogo sprzedawca się podaje. Poproś o nazwisko i adres, sprawdź w informacji telefonicznej numer telefonu stacjonarnego i spróbuj się przez niego skontaktować.

Stacjonarny, ponieważ podany kontakt na komórkę może okazać się nigdy nie zarejestrowanym pre-paidem, kupionym specjalnie na tą okazję i wyrzuconym następnego dnia do śmietnika.

Ustal warunki i odbieraj towar z głową

Decydując się na zakup, ustal dokładnie jego warunki: przesłanie towaru czy wykonanie usługi, sposób zapłaty, możliwość ewentualnej reklamacji, terminy.

Kiedy otrzymujesz paczkę za pobraniem, otwórz ją w obecności listonosza. Będziesz mieć świadka, jeśli okaże się, że jej zawartość jest zupełnie inna niż być powinna. Nie możesz co prawda otworzyć jej bez odebrania, ale listonosz będzie w takim przypadku znacznie bardziej wiarygodnym świadkiem niż ktoś z rodziny czy znajomych.

Ułatw życie innym

Możesz też pomóc innym: trafiając na bardzo dobrą firmę lub na oszusta, wyraź swoją opinię na ich temat. Dasz tym samym kolejnym ich klientom możliwość lepszej weryfikacji potencjalnego sprzedawcy.

Ilość tych porad może wydawać się przerażająca i wzbudzać wątpliwość, czy w ogóle warto kupować w Internecie. Warto! Jak najbardziej. Zachowujmy jednak przy tym zdrowy rozsądek: jeśli podajemy swoje dane, wymagajmy tego samego. Jeżeli wysyłamy pieniądze, postarajmy się o ich zabezpieczenie.