Terapia czytelnicza jest bardzo starym i od niepamiętnych czasów stosowanym sposóbem wzbogacania wiedzy, rozszerzania i intensyfikacji przeżyć oraz doświadczeń, stała się poprzez książki coraz bardziej powszechną i docenianą terapią, nie tylko w szkołach, ale także w rodzinach, w indywidualnych kontaktach dorosłych i dzieci.
Spełniając oczekiwania
Poprzez czytanie literatury dziecięcej stwarzamy dziecku możliwość czytania twórczego, czyli takiego, które pociąga za sobą pewną zdolność do refleksji i krytycznego myślenia, tzw. „umiejętności czytania między wierszami” (A. Brzezińska 1987, s. 36), która niezwykle przydaje się w życiu.
Książka pełni istotną rolę w stymulowaniu i wspieraniu wszechstronnego rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym, a czytelnictwo wzbogaca uczestnictwo we współczesnym życiu kulturalnym i staje się najważniejszym elementem kultury literackiej.
(...)
Pierwsze kontakty książką
Sprawą niezmiernie trudną jest ustalenie czasu, w którym następuje pierwszy kontakt dziecka z książką czy czasopismem.
Kompetencje odbiorcze nabyte w pierwszych latach nauki szkolnej umożliwiają dziecku otwarcie się na świat sztuki literackiej, bowiem budowanie autentycznej świadomości literackiej rozpocząć należy od momentu przyjścia na świat, a może i wcześniej. Zagadnienie recepcji literatury przez dziecięcego odbiorcę stało się przedmiotem rozważań środowisk naukowych i artystycznych. Złożoność tego wielostronnie uwarunkowanego problemu wymaga podejścia interdyscyplinarnego.
Literatura piękna szczególnie silnie oddziałuje na psychikę dziecka w młodszym wieku szkolnym. To dzięki przeżyciom, doznawanym w wyniku kontaktu z dziełem literackim młody czytelnik rozwija swoje możliwości poznawcze, inne niż te, które kształtują się w procesie przyswajania wiedzy. Chodzi tu bowiem o poznanie intuicyjne, o zdolność rozumienia ludzkich problemów, dobra i piękna, bez konieczności werbalizowania doznań i żmudnego ich analizowania. Poznanie takie ma charakter całościowy, symboliczny i jest niezmiernie ważne w warunkach współżycia z innymi ludźmi (M. Tyszkowa, B. Żurakowski, 1984, s. 242).
W terapii i profilaktyce
Literatura, budując zasoby osobiste dziecka, nie tylko przysparza wiedzy ale pomaga poznawać inne sposoby myślenia i działania, daje wzory zachowań, wsparcie w sytuacjach emocjonalnie trudnych, kompensuje wszelkie niedostatki czy to w zakresie niezaspokojonych potrzeb, czy oczekiwań, relaksuje, wyzwala dobry nastrój (M. Molicka, 2002, s. 130).
Czytelnictwo terapeutyczne właściwie pojmowane przez środowisko wychowujące wykorzystuje ten fakt, przez co wzmacnia, wzbogaca zasoby i siły witalne dziecka, stając się tym samym czynnikiem inspirującym jego aktywność twórczą.