Obawa z tym związana jest najzupełniej naturalna – każda deformacja ciała wzbudza ogromny niepokój, a czasem nawet poczucie obcości i wstręt wobec zniekształconego ciała. W tym przypadku nie ma jednak powodów do paniki – choć niewątpliwie może to być nieprzyjemne, zwłaszcza ze względów operacyjnych, powiększoną nadmiernie tarczycę można leczyć – zarówno farmakologicznie, jak i operacyjnie.
Przyczyną powstawania wola jest zazwyczaj zaburzenie ilości wydzielanych hormonów tarczycy (choć niekiedy mamy do czynienia z powiększeniem tarczycy, które nie jest przez to wywołane, tzw. wolem obojętnym). W niedoczynności tarczycy powiększenie gruczołów związane jest z niedoborem jodu w organizmie, co powoduje obniżenie stężenia hormonów tarczycy we krwi i zarazem zwiększone wydzielanie przez przysadkę mózgową hormonu TSH, który pobudza gruczoł do rozrostu. Na niektórych terenach wole obojętne lub niedoczynne jest dość powszechne – jeśli dotyka więcej niż 10 % populacji, nazywamy je wolem endemicznym. Taka sytuacja miała w przeszłości miejsce w południowych i wschodnich regionach Polski, gdzie niedobór jodu był dość powszechny. Obecnie, dzieki powszechności soli jodowanej oraz powszechności opieki medycznej należy to do przeszłości.Wole może również wykształcić się przy nadczynności tarczycy. Można je zauważyć w trzech jednostka chorobowych: chorobie Gravesa-Basedowa, gruczolaku toksycznym i wolu guzkowatym nadczynnym.
Wszystkie te sytuacje wymagają oczywiście interwencji lekarza, który po zleceniu odpowiednich badań (przede wszystkim scyntygrafii) i rozpoznaniu zaburzenia rozpocznie kuracje. Wole niedoczynne zwalcza się na ogół podając jod, którego brak wywołuje przerost gruczołu. Wole nadczynne zwalcza się lekami przeciwtarczycowymi (blokującymi wydzielanie produkowanych w nadmiarze hormonów) oraz jodem promieniotwórczym. Jeśli leczenie nie doprowadzi do obkurczenia się tarczycy, trzeba jednak zdecydować się na operację. Niekiedy bowiem gruczoł rozrasta się tak bardzo, że uciska inne narządy wewnętrzne (przede wszystkim tarczycę). Skutkuje to ograniczeniem ilości dostarczanego powietrza, a pozostawione same sobie może prowadzić nawet do uduszenia! Warto więc (również dla komfortu poruszania się oraz ze względów estetycznych) zdecydować się na zabieg, jeśli leczenie nie przynosi efektów. Konieczne jest to również w przypadku zmian nowotworowych tarczycy, w pierwszych tygodniach ciąży czy w przypadku wola umieszczonego nie na szyi, a niżej: zamostkowego lub śródpiersiowego.
Przed usunięciem wola konieczne jest farmakologiczne przywrócenie właściwego poziomu tarczycy we krwi – inaczej pacjentowi może grozić tak zwany przełom tyreotoksyczny. Jest to wielonarządowe zaburzenie, wywołane nagłą zmianą ilości w organizmie hormonów tarczycy. Jednak pod kontrolą lekarza można się tego nie obawiać: sama operacja nie jest zbyt skomplikowana, rany goją się szybko (ok. 7-10 dni). Po operacji nie jest wymagana specjalna dieta ani rehabilitacja, jedynie przez kilka tygodni po operacji należy unikać większego wysiłku, podnoszenia ciężarów itd. (ze względu na ryzyko zerwania szwów bądź otworzenia się zabliźnionych ran).
Jak więc widać, przerost gruczołu tarczycowego, choć nieprzyjemny i nieestetyczny, nie powinien nas przerażać. Jest tyle środków zwalczanie tej dolegliwości, że chorzy nie są skazani na borykanie się z nią przez całe życie. Lepiej oczywiście zapobiegać, niż leczyć – dlatego należy zgłaszać się do lekarza z każdym podejrzeniem zaburzeń pracy tarczycy. Na co dzień natomiast trzeba dbać o obecność jodu w codziennej diecie, a więc spożywać sól jodowaną (ale w ilościach umiarkowanych: zaleca się nie więcej niż 6 gramów dziennie!) oraz ryby morskie, mleko, warzywa i owoce.
