W tym artykule przeanalizujemy najważniejsze przyczyny spadku nieśności i przedstawimy praktyczne rozwiązania, które mogą pomóc w przywróceniu regularnej produkcji jaj.
Naturalne cykle i wiek kur
Wiek a produkcja jaj
Jednym z podstawowych czynników wpływających na nieśność jest wiek kury. Produkcja jaj jest najwyższa w pierwszym roku życia niosek i stopniowo maleje w kolejnych latach.
- Pierwszy rok życia: Maksymalna nieśność, nawet do 300 jaj rocznie u ras produkcyjnych.
- Drugi rok życia: Spadek produkcji o około 15-20%.
- Trzeci rok życia i później: Znaczące zmniejszenie liczby znoszonych jaj, często do 50-60% początkowego poziomu.
Hodowcy muszą uwzględniać te zmiany i odpowiednio planować wymianę stada.
Naturalne przerwy w nieśności
Kury mogą przestawać znosić jajka w określonych okresach, które są naturalne dla ich cyklu biologicznego:
- Okres pierzenia: Pierzenie to proces wymiany piór, podczas którego organizm kury koncentruje energię na regeneracji upierzenia, a nie na produkcji jaj. Pierzenie trwa zazwyczaj od 4 do 8 tygodni, w zależności od rasy i warunków środowiskowych.
- Zmiana pory roku: Skrócenie dnia świetlnego w miesiącach jesienno-zimowych wpływa na hormonalne zahamowanie produkcji jaj.
Warunki środowiskowe
Oświetlenie
Kury nioski wymagają co najmniej 14-16 godzin światła dziennie, aby utrzymać regularną nieśność. Niedobór światła powoduje zmniejszenie produkcji hormonów odpowiedzialnych za wytwarzanie jaj.
Rozwiązania dla hodowców:
- Zastosowanie sztucznego oświetlenia w kurniku w okresie jesienno-zimowym.
- Zapewnienie równomiernego rozkładu światła w całym pomieszczeniu hodowlanym.
Temperatura
Ekstremalne temperatury, zarówno niskie, jak i wysokie, mają negatywny wpływ na nieśność. Optymalna temperatura dla kur niosek wynosi od 13 do 25°C.
- Zbyt wysoka temperatura: Prowadzi do stresu cieplnego, zmniejszonego pobierania paszy i spadku produkcji jaj.
- Zbyt niska temperatura: Organizmy kur zużywają energię na utrzymanie ciepła, co ogranicza zasoby potrzebne do produkcji jaj.
Praktyczne wskazówki:
- Izolacja kurnika w chłodniejszych miesiącach.
- Wentylacja i zacienienie w okresach upałów.
Czystość i warunki higieniczne
Brudne, wilgotne i ciasne kurniki mogą powodować stres u kur oraz zwiększać ryzyko chorób, co z kolei wpływa na spadek nieśności.
Zalecenia:
- Regularne sprzątanie kurnika.
- Stosowanie świeżej ściółki.
- Zapewnienie odpowiedniej powierzchni bytowej (przynajmniej 1 m² na 4-5 kur w systemie intensywnym).
Problemy związane z żywieniem
Niewłaściwie zbilansowana dieta
Niedobory składników odżywczych są jedną z najczęstszych przyczyn spadku nieśności. Produkcja jaj wymaga dużych ilości energii, białka, wapnia i witamin.
Typowe problemy żywieniowe:
- Niedobór białka: Skutkuje spadkiem nieśności oraz pogorszeniem jakości jaj.
- Brak wapnia: Prowadzi do cienkich skorup jaj lub ich całkowitego braku.
- Niedostatek witamin (szczególnie D3 i E): Powoduje zaburzenia hormonalne i metaboliczne.
Przykłady właściwej diety
- Pasza pełnoporcjowa: Gotowe mieszanki paszowe zapewniają odpowiedni poziom składników odżywczych.
- Zboża i dodatki: Pszenica, kukurydza, śruta sojowa, mączka rybna, muszle morskie jako źródło wapnia.
- Zielonki: Lucerna, trawa, warzywa, np. marchew, buraki.
Stres i jego wpływ na nieśność
Przyczyny stresu
Kury są bardzo wrażliwe na stres, który może wynikać z różnych czynników, takich jak:
- Zmiana warunków środowiskowych (np. przeniesienie stada do nowego kurnika).
- Obecność drapieżników.
- Przepełnienie kurnika.
- Hałas i niepokój.
Objawy stresu
Stres u kur może objawiać się nie tylko spadkiem nieśności, ale także:
- Agresją w stadzie.
- Obgryzaniem piór.
- Zmniejszonym pobieraniem paszy.
Jak minimalizować stres?
- Unikaj nagłych zmian w środowisku hodowlanym.
- Zapewnij spokojne, stabilne warunki w kurniku.
- Kontroluj liczebność stada, aby unikać przeludnienia.
Choroby i pasożyty
Choroby wpływające na nieśność
Niektóre choroby mogą bezpośrednio wpływać na produkcję jaj, np.:
- Choroby układu rozrodczego: Zapalenie jajowodów, niedrożność jajowodów.
- Choroby wirusowe: Choroba Newcastle, zakaźne zapalenie oskrzeli.
- Choroby bakteryjne: Salmonelloza, kolibakterioza.
Pasożyty
Pasożyty zewnętrzne (np. ptaszyńce, pchły) i wewnętrzne (np. nicienie, tasiemce) osłabiają organizm kury, zmniejszając jej zdolność do produkcji jaj.
Profilaktyka i leczenie:
- Regularna dezynfekcja kurnika.
- Podawanie środków przeciwpasożytniczych.
- Kontrola stanu zdrowia stada.
Wpływ genetyki i rasy
Nieśność jest cechą dziedziczną i zależy od rasy kury. Rasy wyspecjalizowane w produkcji jaj, takie jak Leghorn, mają wyższą nieśność niż rasy ogólnoużytkowe, np. Rhode Island Red.
Hodowcy powinni wybierać rasy odpowiednie do swoich potrzeb i warunków hodowlanych.
Spadek nieśności u kur może wynikać z wielu przyczyn, takich jak wiek, dieta, warunki środowiskowe, stres, choroby czy genetyka. Kluczem do sukcesu w hodowli niosek jest regularne monitorowanie stanu stada, odpowiednie zarządzanie kurnikiem oraz dostosowanie diety do potrzeb ptaków. Rozwiązanie problemu wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno aspekty żywieniowe, jak i zdrowotne oraz środowiskowe.
Źródło: https://www.mojarola.pl/
