Czym jest ADR?
Skrót ADR pochodzi od francuskiego wyrażenia: L' Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route. Jest międzynarodową konwencją, którą przyjęła przed laty również i Polska. Określa warunki postępowania przy organizowaniu i realizowaniu transportu materiałów niebezpiecznych, takich jak materiały wybuchowe, żrące, promieniotwórcze i inne. Umowa ADR dotyczy wszystkich podmiotów - osób i firm, które mają jakikolwiek kontakt z takimi materiałami. Jednocześnie nakłada ona obowiązek odbycia odpowiedniego szkolenia ADR dla takich osób i przedsiębiorców.
Szkolenia ADR
Kursy i szkolenia ADR organizowane są przez wyspecjalizowane ośrodki szkoleniowe. Ich ofertę znajdziemy m.in. na stronie https://star.edu.pl/szkolenia-adr. Zostały one ustanowione w związku z obowiązującą umową ADR, z myślą o ochronie przewoźnika oraz środowiska naturalnego, z uwagi na istniejące wysokie niebezpieczeństwo organizowania transportu wszystkich towarów uznawanych za niebezpieczne.
Można wziąć udział zarówno w kursach ADR dla kierowców, jak i w kursach dla doradców ADR, czyli dla osób chcących pracować jako doradcy ADR w firmach trudniących się przewozem materiałów klasyfikowanych jako niebezpieczne dla środowiska. W ofercie wspominanej firmy szkoleniowej są również szkolenia na nalewaki NO TDT, na uzyskanie uprawnień do obsługi napełniania i opróżniania zbiorników cystern oraz szkolenia stanowiskowe ADR, adresowane do pracowników zatrudnionych przy obsłudze substancji niebezpiecznych, np. magazynierów.
Szkolenia te dotyczą wszystkich osób, które mogą być zaangażowane w przewóz substancji niebezpiecznych, począwszy od kierowców, po doradców ADR i inne osoby uczestniczące w operacjach transportu i magazynowania.
Reguły przewozu materiałów niebezpiecznych
Konwencja ADR określa, jakie warunki musi spełnić przewoźnik oraz organizator transportu niebezpiecznych materiałów. Ten akt prawny składa się z umowy głównej oraz załączników A i B. Załącznik A określa szczegółowy podział materiałów ze względu na rodzaj zagrożenia, jakie stwarzają. Obejmuje 13 różnych klas.
· 1 – Materiały wybuchowe,
· 2 – Gazy,
· 3 – Materiały ciekłe palne,
· 4.1 – Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne oraz materiały wybuchowe,
· 4.2 – Materiały samozapalne,
· 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne,
· 5.1 – Materiały utleniające,
· 5.2 – Nadtlenki organiczne,
· 6.1 – Materiały trujące,
· 6.2 – Materiały zakaźne,
· 7 – Materiały promieniotwórcze,
· 8 – Materiały żrące,
· 9 – Różne materiały i przedmioty niebezpieczne.
Opisano w tym miejscu także istotne informacje z punktu widzenia transportu tego rodzaju ładunków - sposobu ich pakowania oraz znakowania, specyfikację pojazdów oraz wymagane badania techniczne.
W załączniku B wskazano wymagania stawiane przewoźnikowi oraz warunki dopuszczenia pojazdów i załogi do transportu materiałów niebezpiecznych. Wyróżnić można wymagania techniczne odnośnie do przyczep, kontenerów, cystern itp., wymagane wyposażenie dodatkowe, kompetencje i umiejętności załogi, wymaganą dokumentację, ograniczenia w doborze trasy oraz nakazy nadzoru nad pojazdami.
Pojazdy wykorzystywane w transporcie ADR muszą być odpowiednio oznakowane, zgodnie z procedurami zapewniającymi bezpieczeństwo kierowcy i ładunku. Do znakowania pojazdów w transporcie ADR służą znormalizowane tablice w kolorze pomarańczowym wraz ze specjalnymi naklejkami ostrzegawczymi.
Kierowca przewożący niebezpieczne towary musi posiadać na wyposażeniu swojego pojazdu odpowiedni ekwipunek, obejmujący co najmniej:
- dwie gaśnice,
- jeden klin do zabezpieczania pojazdu podczas postoju na powierzchni pochyłej,
- dwa trójkąty ostrzegawcze,
- kamizelkę ostrzegawczą,
· łopatę,
· latarkę,
· okulary ochronne,
· płyn do płukania oczu,
· maskę ucieczkową,
· pojemnik do zbierania niewielkich ilości uwolnionego ładunku.
Wymogi te są restrykcyjnie przestrzegane. Kierowca samochodu przewożącego ładunek niebezpieczny odpowiada za zabezpieczenie miejsca ewentualnego wypadku, dlatego musi wiedzieć, jak to zrobić. Taką wiedzę pozyska w trakcie specjalistycznego szkolenia ADR.
Wymogi formalne w przewozie ADR
Zorganizowanie transportu ADR ze strony przewoźnika wiąże się z koniecznością spełnienia licznych wymogów bezpieczeństwa oraz wymogów formalnych. Musi zgłosić przewóz, aby było wiadomo, gdzie i kiedy może wystąpić ryzyko groźnego wypadku. Przed przystąpieniem do przewozu należy skompletować pakiet niezbędnych dokumentów, w tym deklarację nadawcy, dokumenty transportu oraz pisemną instrukcję.
Przede wszystkim przewóz taki musi być zgłoszony, dzięki czemu w razie jakichkolwiek problemów wiadomo, gdzie i kiedy może wystąpić ryzyko wypadku znacznie groźniejszego niż stłuczka samochodów osobowych. Dlatego też przed przystąpieniem do przewozu należy skompletować pakiet niezbędnych dokumentów, w tym między innymi deklarację nadawcy, dokumenty transportu czy też pisemną instrukcję.
Nadawca, przewoźnik, kierowca i odbiorca - wszystkie te podmioty odpowiadają za bezpieczeństwo i prawidłowy przewóz materiałów niebezpiecznych. Przewoźnik musi zagwarantować, że osoba przewożąca towary typu ADR ma odpowiednie kwalifikacje oraz czy pojazd wykorzystywany do tego celu spełnia wszelkie wymogi techniczne. Kierowca musi zweryfikować, czy nadawca przesyłki złożył niezbędne dokumenty oraz czy pojazd służący do przewożenia towarów ADR został odpowiednio oznakowany.
