Audyt jest bardzo ważnym elementem zarządzania organizacją, który znajduje swoje miejsce w szeroko pojętym procesie zarządzania jakością. Stanowi podstawowy mechanizm, który uwzględnia porównanie pomiędzy planowanymi działaniami, a tymi faktycznie zrealizowanymi. Ma na celu zagwarantować zbieżność poszczególnych działań.
Cele, które przyświecają audytowi systemów zarządzania ISO to przede wszystkim doskonalenie, jak i podejmowanie działań korygujących, gdy zachodzi taka potrzeba.
Audyt sam w sobie jest czynnikiem kontrolnym, choć forma jego przeprowadzania nie polega na typowej kontroli, jaka może wiązać się z nakładaniem kar. Audyt daje szansę na wykrycie błędów, ich wyeliminowanie, a przede wszystkim ocenę czy wprowadzone działania są zgodne z przyjętą normą i jej wymaganiami.
W zależności od stawianych celów audyt może mieć charakter wewnętrzny, zewnętrzny bądź certyfikacyjny. Wewnętrzny wiąże się z osiąganiem zaufania instytucji dla samej siebie, zaś zewnętrzny przynosi korzyść, w postaci zdobywania zaufania odbiorców. Certyfikacyjny wiąże się z uzyskaniem zaufania innych instytucji.
Potencjalne efekty, jakie niesie ze sobą audyt systemu zarządzania pozwala na przypisanie mu szeregu funkcji. Mowa zatem o funkcji weryfikacyjnej, wartościującej, informującej, korygującej, zapobiegawczej, instruktażowej oraz doskonalącej.
Po wdrożeniu systemu zarządzania, pierwszym etapem jest przeprowadzenie tak zwanego audytu zerowego. Wraz z nim opracowuje się koncepcję systemu zarządzania jakością, a także architektury procesów. W późniejszym czasie, gdy zostanie już stworzona odpowiednia dokumentacja, przeprowadzany jest audyt wewnętrzny, który pozwala ocenić czy dokumentacja jest wdrażana oraz przestrzegana na poszczególnych obszarach. Wewnętrzny audyt musi być przeprowadzany regularnie, dla zachowania ciągłości podjętych działań, doskonalenia i eliminowanie powstałych błędów. Audyt finalnie stanowi zatem skuteczne narzędzie, które wykorzystywane jest regularnie, raz na jakiś czas bądź doraźnie, w zależności od potrzeb.
