Podatek, który odczuwają wszyscy inwestorzy i posiadacze rachunków bankowych, zwany „podatkiem Belki” jest w rzeczywistości dwoma różnymi podatkami o innych zasadach funkcjonowania. Jakich? O tym poniżej.
Przede wszystkim podatek od zysków kapitałowych jest pobierany na podstawie innego przepisu niż podatek od dochodów z odsetek bankowych i innych form oszczędzania i inwestycji, np. w fundusze inwestycyjne. W obu przypadkach mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof), jednak zyski kapitałowe są opodatkowane na podstawie art. 30b, zaś dochody z odsetek bankowych, zysków z funduszy inwestycyjnych, odsetek i dyskonta od papierów wartościowych i dywidend na podstawie art. 30a ustawy. Oznacza to przede wszystkim, że w przypadku dochodów opodatkowanych na podstawie art. 30a płatnikiem podatku, czyli instytucją obliczającą i pobierającą podatek od klienta, jest – odpowiednio – bank, Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, biuro maklerskie prowadzące rachunek klienta i spółka, która wypłaciła dywidendę. Podatnik/klient nie otrzymuje od tych instytucji żadnego formularza PIT, w związku z czym nie musi wykazywać dochodu z tych źródeł w swoim zeznaniu podatkowym i uzyskany przychód nie powiększa jego podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych (nie grozi mu wpadnięcie w wyższy próg podatkowy). Dodatkowo w przypadku, gdy zysk nie przekroczy miesięcznie (w przypadku lokat i depozytów bankowych) lub – w przypadku funduszy inwestycyjnych – przy konwersji bądź umarzaniu jednostek, zaś w przypadku zysków z tytułu wypłaconych dywidend i odsetek od obligacji – w momencie ich wypłacenia – 2,49 zł, podatek nie jest pobierany. Jest to związane z zaokrąglaniem podstawy opodatkowania i kwoty podatku na mocy przepisów ordynacji podatkowej . W przypadku, gdy odsetki na rachunku/zysk w rejestrze fi/kwota dywidendy/odsetki z obligacji osiągną kwotę 2,50, to zgodnie z przepisami są one zaokrąglane do pełnej złotówki, czyli 3 zł, zaś podatek (również zaokrąglony do pełnych złotych) wyniesie wówczas 1 zł (3 zł*19% = 0,57 zł). Tak więc w skrajnym przypadku podatek może wynieść nawet 40% zysku (1 zł odprowadzone od 2,50 zł zysku to właśnie 40%).
Art. 30b updof z kolei określa sposób pobierania podatków od dochodów kapitałowych, czyli m.in. z tytułu dochodów ze zbycia papierów wartościowych (np. akcji, obligacji) i instrumentów pochodnych (np. opcji, kontraktów). W przypadku uzyskania dochodów z tych tytułów podatnik otrzymuje do końca lutego następnego roku z biura maklerskiego, na którego rachunku dokonywał transakcji podlegających opodatkowaniu, formularz PIT-8C, na podstawie którego rozlicza się on z Urzędem Skarbowym. PIT-8C jest wystawiany za rok, w którym inwestor dokonał sprzedaży akcji (lub ich odkupienia w przypadku krótkiej sprzedaży, jednak jej popularność jest ze względu na niesprzyjające uregulowania prawne śladowa). Dochodów kapitałowych zgodnie z art. 30b ust. 5 updof nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej i dochodami z pozarolniczej działalności gospodarczej. Oznacza to, że jeśli inwestor zarabia na podstawie umowy o pracę np. 3500 zł brutto miesięcznie, a zatem mieści się w I grupie podatników płacących podatek w wysokości 19%, to zarobienie przez niego np. 50000 zł na operacjach giełdowych nie spowoduje, że wpadnie on w wyższy próg podatkowy. Dochód z operacji giełdowych będzie opodatkowany liniową 19% stawką podatkową niezależnie od dochodu uzyskanego na podstawie umowy o prace.
W przypadku obrotu akcjami spółki wypłacającej dywidendę lub obrotu obligacjami innymi niż zerokuponowe może dojść do opodatkowania na podstawie przepisów obu artykułów updof. Jeśli Kowalski kupiłby akcje spółki X, przetrzymał je do dnia dywidendy i sprzedał je potem z zyskiem, wówczas wypłacona mu dywidenda będzie opodatkowana na podstawie art. 30a updof i płatnikiem podatku będzie spółka wypłacająca dywidendę, zaś zysk Kowalskiego wynikający ze sprzedaży akcji będzie opodatkowany na podstawie art. 30b, co skutkować będzie otrzymaniem przez niego formularza PIT-8C z biura maklerskiego prowadzącego jego rachunek i koniecznością samodzielnego obliczenia podatku należnego i wpłacenia go na rachunek właściwego Urzędu Skarbowego. Analogicznie jest w przypadku obligacji notowanych na giełdzie.
Przede wszystkim podatek od zysków kapitałowych jest pobierany na podstawie innego przepisu niż podatek od dochodów z odsetek bankowych i innych form oszczędzania i inwestycji, np. w fundusze inwestycyjne. W obu przypadkach mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof), jednak zyski kapitałowe są opodatkowane na podstawie art. 30b, zaś dochody z odsetek bankowych, zysków z funduszy inwestycyjnych, odsetek i dyskonta od papierów wartościowych i dywidend na podstawie art. 30a ustawy. Oznacza to przede wszystkim, że w przypadku dochodów opodatkowanych na podstawie art. 30a płatnikiem podatku, czyli instytucją obliczającą i pobierającą podatek od klienta, jest – odpowiednio – bank, Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, biuro maklerskie prowadzące rachunek klienta i spółka, która wypłaciła dywidendę. Podatnik/klient nie otrzymuje od tych instytucji żadnego formularza PIT, w związku z czym nie musi wykazywać dochodu z tych źródeł w swoim zeznaniu podatkowym i uzyskany przychód nie powiększa jego podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych (nie grozi mu wpadnięcie w wyższy próg podatkowy). Dodatkowo w przypadku, gdy zysk nie przekroczy miesięcznie (w przypadku lokat i depozytów bankowych) lub – w przypadku funduszy inwestycyjnych – przy konwersji bądź umarzaniu jednostek, zaś w przypadku zysków z tytułu wypłaconych dywidend i odsetek od obligacji – w momencie ich wypłacenia – 2,49 zł, podatek nie jest pobierany. Jest to związane z zaokrąglaniem podstawy opodatkowania i kwoty podatku na mocy przepisów ordynacji podatkowej . W przypadku, gdy odsetki na rachunku/zysk w rejestrze fi/kwota dywidendy/odsetki z obligacji osiągną kwotę 2,50, to zgodnie z przepisami są one zaokrąglane do pełnej złotówki, czyli 3 zł, zaś podatek (również zaokrąglony do pełnych złotych) wyniesie wówczas 1 zł (3 zł*19% = 0,57 zł). Tak więc w skrajnym przypadku podatek może wynieść nawet 40% zysku (1 zł odprowadzone od 2,50 zł zysku to właśnie 40%).
Art. 30b updof z kolei określa sposób pobierania podatków od dochodów kapitałowych, czyli m.in. z tytułu dochodów ze zbycia papierów wartościowych (np. akcji, obligacji) i instrumentów pochodnych (np. opcji, kontraktów). W przypadku uzyskania dochodów z tych tytułów podatnik otrzymuje do końca lutego następnego roku z biura maklerskiego, na którego rachunku dokonywał transakcji podlegających opodatkowaniu, formularz PIT-8C, na podstawie którego rozlicza się on z Urzędem Skarbowym. PIT-8C jest wystawiany za rok, w którym inwestor dokonał sprzedaży akcji (lub ich odkupienia w przypadku krótkiej sprzedaży, jednak jej popularność jest ze względu na niesprzyjające uregulowania prawne śladowa). Dochodów kapitałowych zgodnie z art. 30b ust. 5 updof nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej i dochodami z pozarolniczej działalności gospodarczej. Oznacza to, że jeśli inwestor zarabia na podstawie umowy o pracę np. 3500 zł brutto miesięcznie, a zatem mieści się w I grupie podatników płacących podatek w wysokości 19%, to zarobienie przez niego np. 50000 zł na operacjach giełdowych nie spowoduje, że wpadnie on w wyższy próg podatkowy. Dochód z operacji giełdowych będzie opodatkowany liniową 19% stawką podatkową niezależnie od dochodu uzyskanego na podstawie umowy o prace.
W przypadku obrotu akcjami spółki wypłacającej dywidendę lub obrotu obligacjami innymi niż zerokuponowe może dojść do opodatkowania na podstawie przepisów obu artykułów updof. Jeśli Kowalski kupiłby akcje spółki X, przetrzymał je do dnia dywidendy i sprzedał je potem z zyskiem, wówczas wypłacona mu dywidenda będzie opodatkowana na podstawie art. 30a updof i płatnikiem podatku będzie spółka wypłacająca dywidendę, zaś zysk Kowalskiego wynikający ze sprzedaży akcji będzie opodatkowany na podstawie art. 30b, co skutkować będzie otrzymaniem przez niego formularza PIT-8C z biura maklerskiego prowadzącego jego rachunek i koniecznością samodzielnego obliczenia podatku należnego i wpłacenia go na rachunek właściwego Urzędu Skarbowego. Analogicznie jest w przypadku obligacji notowanych na giełdzie.
Licencja: Creative Commons
