1. Czym jest i jak rozpoznać piramidę finansową
Piramida finansowa to struktura wzorowana na marketingu wielopoziomowym, często z nim mylona. W przeciwieństwie do MLM w piramidach finansowych nie ma produktu albo stanowi on, tylko i wyłącznie atrapę czy wydmuszkę. Zyski w piramidach finansowych nie pochodzą ze sprzedaży produktów czy usług, lecz z wpisowego, jakie zostaje uiszczone przez ludzi, którzy dołączają do takiego systemu. Na piramidzie finansowej zarabiają jej założyciele oraz osoby, które dołączą na samym jej starcie.
W Polsce kierowanie lub zarządzanie piramidą finansową związane jest z czynem nieuczciwej konkurencji. Założyciele czy zarządzający taką piramidą zagrożeni są karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. (art. 24 a ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r., tekst jednolity: Dz.U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Nie ma natomiast żadnej kary za samo przystąpienie do piramidy finansowej. Można jedynie narazić się na śmiech i drwiny ze strony znajomych.
Prawo prawem, ale w praktyce wygląda to tak, że urzędy umarzają kolejne sprawy i problem ze stratą pieniędzy pozostaję do rozwiązania nam samym.
Trzeba podkreślić, że samo organizowanie struktur, które mają postać piramid finansowych nie jest zakazane. Oto kilka przykładów: agendy rządowe, wojsko, policja, szkolnictwo, partie polityczne, wywiad rządowy, wszystkie religie, zakłady pracy i przedsiębiorstwa.
2. Historia Piramid Finansowych
Prekursorem, który pierwszy raz wcielił schemat piramidy finansowej w życie był Charles Ponzi. Co prawda sam Ponzi nie wymyślił tego schematu. Po raz pierwszy poruszył go na kartach powieści "Życie i przygody Martina Chuzzlewita" Martin Chuzzlewit. Pierwotna piramida finansowa opierała się o sprzedaży międzynarodowych kuponów i znaczków. Jak dokładnie wyglądało to u Charlesa Ponziego dowiesz się z poniższego nagrania video.
Największym Guru, który wykorzystując schemat Ponziego zebrał 65 mld $ jest Bernard Madoff. Za swoje niezliczone oszustwa został aresztowany w grudniu 2008 roku. Nałożono na niego karę 150 lat pozbawienia wolności. Wiele osób uważa również, że poczynania Bernarda Madoffa były związane z powstaniem kryzysu finansowego.
Innym przykładem zastosowania piramidy finansowej, poza USA był Siergiej Mawrodi. Początkowo zajmował się importem elektroniki. Po oskarżeniu go o oszustwa podatkowe wpadł w problemy finansowe i w raz z rodziną zajął się działalnością finansową. W 1993 roku zaczął przyciągać inwestorów papierami wartościowymi o oprocentowaniu 1000 %. Przy ówczesnej inflacji była to wartość bardzo wysoka, lecz realna, która mogła zmylić nawet najbardziej czujne osoby. Po dwóch latach do firmy Mawrodiego weszła skarbówka i tak zakończył się cały nielegalny proceder. Firma oszukała od 2 do 5 milionów Rosjan, którzy wpłacili, według różnych szacunków 50-1500 mln dolarów.
W Polsce, najlepszym przykładem piramidy finansowej działającej w latach 90-tych byłaBezpieczna Kasa Oszczędnościowa Lecha Grobelnego. System powstał w październiku w 1989 roku i opierał się na lokatach, które miały dawać w skali roku 300%. Zysk miał być osiągnięty dzięki wymianie złotówki na dolary. Pieniądze wpłaciło około 10 000 osób. System załamał się latem, 1990 roku. Grobelny w tym czasie uciekł do Niemiec, a syndykowi udało się odzyskać ¼ wpłat. W 1992 rok Lech Grobelny został aresztowany. Po 10 latach śledztwa z powodu braku wystarczających dowodów zostało umorzone. W 2007 roku Lech Grobelny został zamordowany.
Kolejnym przykładem piramidy finansowej w Polsce był działający w 1991-1992 Galicyjski Trust Kapitałowo-Inwestycyjny Stanisława Kotarba, który oszukał ok. 4 tys. osób.
Innymi przykładami piramid finansowych rodem z Polski może być Finroyal czy Amber Gold.
3. Zanim zainwestujesz pieniądze…
- Inwestuj tylko w rzeczy, które rozumiesz. Jeżeli pod planem marketingowym ukrywa się skomplikowany algorytm jest to pierwszy znak, że coś jest nie tak.
- Wyższe oprocentowanie, to zawsze wyższe ryzyko. Jeżeli ktoś oferuję Ci inwestycję 2 % każdego dnia i uważa, że nie jest obarczona ryzkiem, z pewnością za taką ofertą stoi piramida finansowa.
- Sprawdź z jakich działań fundusz czerpie zyski. Nie daj się nabrać na klikanie w reklamy i wynajem powierzchni reklamowych na stronach internetowych na których zarobisz 100% w skali 1-2 miesięcy.
- Sprawdź czy podmiot któremu powierzyłeś pieniądze ma zezwolenie KNF. Szybką weryfikację podmiotu możemy przeprowadzić za pomocą strony internetowej knf.gov.pl . Klikamy tam w zakładkę „Podmioty nadzorowane” i szukamy danej instytucji.
