Europejskie rozwiązania transportowe jak i nasze przyzwyczajenie powodują, że w tej dziedzinie jesteśmy silnie uzależnienie od ropy naftowej. Od ropy, której jest coraz mniej, jednocześnie będącej poważnym źródłem zanieczyszczenia naszej planety. Transport odpowiada za około 63% zużycia ropy naftowej i 29% całej emisji CO2 generowanej przez człowieka. Istotny dla nas jest także fakt, że o ile nie wpłyniemy na zmianę kierunku rozwoju transportu w Europie, to szacuje się, że koszty ekonomiczne korków wzrosną o około 50% w 2050r.; znacząco wzrośnie luka dostępności między obszarami centralnymi a peryferyjnymi, podniosą się także społeczne koszty wypadków i zanieczyszczenia środowiska.
Aby wzmocnić intensywność badań w transporcie na rzecz uporania się z powyższymi wyzwaniami w ramach Horizon 2020 między innymi utworzono cały szereg zadań Mobility for Growth. Pierwsze z tych zadań zostały już zdefiniowane i w konsekwencji uruchomiono nabory wniosków o dofinansowanie działań w następujących zakresach:
1. Skoordynowane działania w zakresie badań i innowacji ukierunkowanych na najwyższy poziom bezpieczeństwa dla europejskiego lotnictwa
W tym zadaniu oczekuje się wniosków od konsorcjów (również obejmujących państwa trzecie) planujących badania i działania na rzecz innowacji, obejmujące wybrane obszary bezpieczeństwa w lotnictwie w zakresie bezpieczeństwa ustanowionego na poziomie systemu, identyfikacji i ustalania priorytetów praktycznych działań, które zostaną podjęte w ciągu najbliższych siedmiu lat. Oczekuje się, że wnioskowane projekty wykażą zaawansowanie pozwalające ocenić gotowość technologiczną. Ich potencjał powinien wskazywać na możliwość przyczynienia się do osiągnięcia w 2050r. mniej niż jedno zdarzenie na 10 milionów komercyjnych wylotów samolotów i możliwość wpływu na obniżenie o 80% współczynnika wypadków lotniczych w porównaniu do 2000r.
2. Doskonalenie umiejętności i wiedzy w europejskim lotnictwie
Zadanie to skierowane jest do konsorcjów planujących koordynację i wspieranie europejskiego sektora lotniczego w zakresie kreowania dostępu do wysoko wykwalifikowanej kadry dla lotnictwa i aeronautyki. Oczekuje się, że wnioski konsorcjów powinny obejmować jedną z dwóch następujących dziedzin:
- kształcenia inżynierów lotnictwa z uwzględnieniem utworzenia ogólnoeuropejskiego standardu proporcji w tym zakresie; oczekuje się, że działania wpłyną na przyciągnięcie młodych ludzi do kariery lotniczej oraz proporcjonalność płci kształconych osób poprzez zwiększenie atrakcyjności, jakości, spójności i trafności programów nauczania, metod nauczania i doskonalenie profil inżynierów w sposób odpowiadający zmieniającym się potrzebom sektora,
- upowszechniania wiedzy naukowej i technicznej poprzez stworzenie mechanizmu koordynacji na terenie całej Europy ujednoliconego i zracjonalizowanego sposobu gromadzenia i publikowania informacji, organizacji konferencji i innych wydarzeń branży lotniczej tak, aby wzrósł ich wpływ, dostępność i widoczność.
3. Wsparcie dla europejskiej polityki Lotnictwa i Badań Innowacji
Zakres wniosków w ramach tego zadania powinien odnosić się do koordynację i wspierania działań z jednego z dwóch następujących aspektów:
- analiza klientów i aktualnego europejskiego systemu transportu lotniczego oraz połączeń z innymi środkami transportu tak, aby opracować koncepcję systemu, który jest w stanie zapewnić usługi transportowe „od drzwi do drzwi” dla klientów w czasie nie dłuższym niż 4 godziny;
- przegląd obecnych rozwiązań (również spoza Europy) i zidentyfikowanie nowych metod w celu przyspieszenia procesu certyfikacji w lotnictwie w celu obniżenia kosztów przy jednoczesnym zapewnieniu wymaganego poziomu bezpieczeństwa.
4. Międzynarodowa współpraca w dziedzinie aeronautyki
Zakres wniosków w ramach tego zadania powinien odnosić się do koordynacji i wspierania działań lotniczych środowisk naukowych i innowacji (przemysłu, instytucji badawczych i akademickich) w zakresie skonfigurowania platformy komunikacji między UE a Japonią. Projekt może obejmować organizację warsztatów i badań krótkoterminowych w celu identyfikacji obszarów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
W ramach tego zadania (od 2015 roku) można będzie występować o dofinansowanie badań i działań na rzecz wdrożenia innowacji dotyczących tematów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania między Europą, a partnerami międzynarodowymi (Rosja , Japonia , Kanada i Chiny). Może obejmować wspólne opracowanie technologii na rzecz zwiększonego bezpieczeństwa, ograniczenia wpływu lotnictwa na środowisko naturalne (np. konfiguracji innowacyjnych samolotów, zmniejszenie oporów, przyjaznych dla środowiska silników lotniczych, zrozumienia wzajemnego wpływu lotnictwa na środowisko i klimat), opracowania procesów produkcyjnych dla przemysłu lotniczego (np. materiały kompozytowe) oraz opracowanie narzędzi numerycznych i metod eksperymentalnych dla projektu statku powietrznego.
5. Zachowania użytkowników i wzorce mobilności w aspekcie trendów społecznych
Społeczeństwo europejskie podlega dynamicznym trendom społecznym, takim jak starzenie się, urbanizacja, zmieniający się skład rodziny, sposób świadczenia pracy. To wszystko ma przełożenie na zachowania użytkowników w wyborze środka transportu i mobilności. Dlatego o dofinansowanie w ramach tego zadania mogą występować organizatorzy akcji koordynacyjnych i wspierających ustanowienie i rozwój wiedzy w badaniach zachowań komunikacyjnych oraz ich następstwa dla wzorców wyboru środka transportu i mobilności. W szczególności intersujące będą badania obejmujące:
- czynniki, które wpływają na zachowanie użytkowników w odniesieniu do korzystania z transportu publicznego i prywatnego, obejmującego wszystkie rodzaje transportu, jak i "nowe trendy", takie jak dzielenie się samochodem, rowery publiczne i tramwaje, pociągi;
- rozwój wzorców mobilności na różnych poziomach (np. miejskie, podmiejskie, wiejskie, regionalne, krajowe, europejskie), z uwzględnieniem głównych warunków społeczno-gospodarczych i trendów w Europie,
- możliwe sposoby zaspokojenia przyszłych potrzeb mobilności poprzez dostarczanie nowych lub dostosowanych produktów i usług transportowych,
- rolę nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych, w tym oferowanych przez cloud computing, w zakresie gromadzenia danych dotyczących zachowania użytkowników i wzorców mobilności i oferujących nowe, przyjazne dla użytkownika produkty i usługi , które mogą mieć wpływ na zachowanie użytkowników poprzez dostarczanie informacji, zarządzania systemem transportu i zmiany miejsca pracy i zamieszkania.
6. Analiza systemów finansowania infrastruktury transportowej
W ramach tego zadania oczekiwane są projekty akcji koordynacyjno-wspierających, które zapewnią kompleksową analizę alternatywnych systemów finansowania (publicznych, PPP lub inne) infrastruktury transportowej, będącej czynnikiem rozwoju gospodarczego, w kontekście zmniejszającej się zdolność tej infrastruktury przez budżety publiczne. Projekty te powinny dostarczyć decydentom i dostawcom finansowania informacje porównawcze na temat zalet i ograniczeń różnych systemów finansowania dla projektów z zakresu infrastruktury transportowej, w celu ułatwienia podejmowania decyzji i samej realizacji projektów infrastrukturalnych.
7. Badania, rozwój technologii i perspektywy rynkowe dla europejskich przedsiębiorstw transportowych
Europejski przemysł transportowy jest dobrze przygotowany do konkurowania na światowym rynku. Stoi on jednak w obliczu nowych wyzwań związanych z koniecznością dostosowania się do inteligentnych, proekologicznych i zrównoważonych technologii i systemów transportowych, zmian popytu na mobilność, w stosunkowo krótkim okresie. Dlatego na dofinansowanie mogą liczyć projekty koordynacyjno-wspierające w następujących aspektach:
- analiza trendów inwestycyjnych, poziomu wydajności, technologii, strategii przemysłowych, dostępnych badań i rozwoju technologii oraz sposobów finansowania europejskich producentów środków transportu (w tym producentów pojazdów, sprzętu, komponentów i systemów, w branży motoryzacyjnej, lotniczej, stoczniowej, kolejowej i sektora usług transportu),
- analizy konkurencyjności tych gałęzi przemysłu w stosunku do swoich głównych konkurentów na całym świecie,
- analizy potencjału gospodarczego nowych technologii, produktów, usług i rynków oraz ich rolę w określaniu strategii przemysłowych i handlowych z głównych graczy europejskich oraz oceny czynników sukcesu tych strategii,
- analizy legislacji na szczeblu krajowym i ponadnarodowym obejmującej praktyki przemysłowe, potencjał innowacyjny i globalną konkurencyjność przemysłu europejskiego,
- rozpoznanie konkretnych obszarów i warunków, na których możliwa jest współpraca międzynarodowa dla rozwoju europejskiego przemysłu
8. Nagrody innowacji dla studentów i naukowców w ramach konferencji Transport Research Arena - TRA 2016
Ostatnim obszarem związanym z transportem, który aktualnie może występować o dofinansowanie w ramach Horizon 2020 są działania koordynacyjne i wspierające na rzecz zorganizowania dwóch konkursów dla naukowców w sektorze transportu, których rozstrzygnięcie miałoby zostać ogłoszone na konferencji TRA w 2016r. Konkursy te mają promować zainteresowanie studentów i naukowców w dziedzinie badań i innowacji, poprzez nagradzanie najlepszych innowacyjnych pomysłów i osiągnięć naukowych w tej dziedzinie.
We wszystkich powyższych zadaniach aktualnie odbywa się nabór aplikacji, który potrwa do 27 marca br. Wyjątkiem jest drugie podzadanie zadania Międzynarodowa współpraca w dziedzinie aeronautyki, do którego o dofinansowanie będzie można występować od początku 2015 roku.
