Celem Inteligentnych Specjalizacji jest zwiększenie innowacyjności regionalnej, aby osiągnąć wzrost gospodarczy i dobrobyt. Mają one zapobiegać alokacji inwestycji w zbyt wielu branżach technologicznych i minimalizować ryzyko ograniczonego wpływu tych inwestycji, poprzez rozproszenie, na rozwój danego obszaru.
Inteligentne Specjalizacje będą podstawą do kształtowania wsparcia z Funduszy Strukturalnych i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w badania i innowacje w części dotyczącej wkładu regionów. Będą miały one wpływ na kształtowanie polityki spójności oraz sposoby pobudzania nowych miejsc pracy. W praktyce działalność gospodarcza objęta którąś z inteligentnych specjalizacji będzie mają uprzywilejowaną pozycję w pozyskiwaniu dotacji. W konsekwencji działalność niewpisująca się w inteligentne specjalizacje będzie miała mniejszy dostęp do funduszy unijnych, a w przypadku dużej konkurencji w praktyce tego dostępu nie będzie mieć wcale.
Aktualnie Polska wyselekcjonowała 16 inteligentnych specjalizacji dla całego kraju. Zostały one przedstawione poniżej z podziałem na 5 działów tematycznych:
Zdrowe społeczeństwo
1. Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne
2. Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej
3. Technologie wytwarzania i wytwarzanie produktów leczniczych
Bio-gospodarka rolno-spożywcza i środowiskowa
4. Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego
5. Zdrowa Żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji)
6. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii gospodarczej oraz inżynierii środowiska
Zrównoważona energetyka
7. Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii
8. Inteligentne i energooszczędne budownictwo
9. Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku
Surowce naturalne i gospodarka odpadami
10. Nowoczesne technologie pozyskiwania i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów
11. Wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku)
Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe
12. Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nano-procesy i nano-produkty
13. Biosensory i inteligentne sieci sensoryczne
14. Inteligentne sieci i teledetekcja
15. Elektronika plastikowa i organiczna
16. Automatyzacja i robotyka procesów technologicznych
Drugim, równie ważnym dla przedsiębiorstw etapem będzie wybranie inteligentnych specjalizacji na poziomie poszczególnych województw. W polskich warunkach największy wpływ na selekcję Inteligentnych Specjalizacji mają Urzędy Marszałkowskie. Samorządowcy podejmują decyzje w tym zakresie uwzględniając oczywiście głos podmiotów, których te decyzje dotkną. W związku z tym, nie ma wątpliwości, że warto zainteresować się na jakim etapie znajduje się proces tworzenia Inteligentnych Specjalizacji w regionie naszego funkcjonowania. Jeżeli nadal samorząd nie podjął w tym zakresie ostatecznych decyzji można zabrać głos albo uczestnicząc w konsultacjach społecznych lub wyrażając swoją rekomendację kontaktując się mejlowo czy też telefonicznie ze swoim Urzędem Marszałkowskim. Jeżeli samorząd jednak już zdecydował to nic straconego. Raz do roku będzie podejmowany przegląd Inteligentnych Specjalizacji i wtedy będzie znów można wpłynąć na dodanie branży naszej działalności. Pozwoli to na większe czerpanie np. ze wsparcia wynikającego z dotacji unijnych lub innych preferencji.
