Bariery te z jednej strony hamują działania firm, z drugiej zaś – zniechęcają nowych przedsiębiorców do budowania nowych miejsc pracy. Dlaczego tak się dzieje, skoro to właśnie drobne firmy podtrzymują naszą gospodarkę płacąc podatki i generując blisko połowę PKB oraz stwarzając miejsca pracy?
Pomimo wielu barier w dobie kryzysu determinacja jest podstawowym bodźcem rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Drobne firmy za wszelką cenę starają się przetrwać i zagwarantować sobie i swoim bliskim środki do życia. Oczywiście nie wszystkie firmy mobilizuje kryzys, część tkwi w stagnacji i brak im pomysłu na to jak przetrwać - wspominając czasy świetności. Nie widzą perspektyw rozwoju, brak im otwartości i pomysłu na wprowadzenie innowacji. Skoro przedtem to działało to i teraz powinno! Nie idą z postępem, nie otwierają się na nowe potrzeby klientów. Wówczas dobrym pomysłem jest skorzystanie z pomocy zewnętrznych doradców. Ale trzeba przede wszystkim zmienić swoją mentalność. Korzystając z pomocy nie oznacza, że nie umiemy dalej prowadzić swojej firmy. Nie możemy się znać na wszystkim, dlatego lekkie wsparcie z zewnątrz usprawnia jedynie te działania i daje możliwość dalszego efektywnego działania oraz obiektywizuje dalszy rozwój.
W czasach, gdy zamykają się duże zakłady produkcyjne i ciągle słyszy się o zwolnieniach, redukcjach oraz rosnącym bezrobociu, nie mamy na co liczyć, że znajdziemy sobie bardziej intratne zajęcie. Zwłaszcza w rejonach gdzie bezrobocie jest bardzo wysokie, musimy radzić sobie sami. W tej sytuacji możemy liczyć tylko na siebie i w swoje umiejętności. Ta determinacja poszczególnych jednostek ma bardzo duży wpływ na całą gospodarkę, chociaż nie zawsze zdają sobie z tego sprawę. Każdy chciałby prowadzić dostatnie życie, ale trzeba sobie na to zapracować. Małe i średnie przedsiębiorstwa prowadząc swoją działalność ożywiają także lokalny rynek. Rozwijająca się firma zapewnia byt nie tylko sobie i swoim bliskim, ale także ludziom z otoczenia. Tworząc nowe miejsca pracy oraz posiadając środki, które może upłynnić w innym przedsiębiorstwie.
Elastyczność małych i średnich przedsiębiorstw
Zdając sobie sprawę, że w firmie dzieje się źle, nie ma sensu zwlekać z szukaniem rozwiązań. Trzeba szybko opracować program naprawczy skierowany na dalszy rozwój poprzez innowacje i inwestycje. MŚP ze względu na swoją strukturę są bardzo elastyczne. Dzięki temu są wstanie szybko reagować na wszelkiego typu zmiany. Daje im to sporą przewagę konkurencyjną nad dużymi firmami. Firmy te są wstanie na bieżąco monitorować wszelkie posunięcia i szybko je dopracowywać w razie ewentualnych niedociągnięć. Uwarunkowania te pozwalają małym i średnim firmom aktywnie działać i rozwijać się w ekonomicznych niszach i rynkach o małym potencjale. Mają one uproszczone procedury, więc łatwiej jest wprowadzić innowacje, kontrolować je. Uproszczony jest tu także proces komunikowania się z odbiorcom finalnym. Oznacza to, że mając bezpośredni lub bliski kontakt z klientem, wcześniej dopływają do nas informacje o jego oczekiwaniach.
Pozyskanie personelu
Żeby się rozwijać niejednokrotnie, potrzebujemy nowego personelu. Ale rodzi to kolejne koszty. Rozwiązaniem ułatwiającym nam pozyskanie kadry pracowniczej jest dla nas Urząd Pracy (UP). Możemy tu skorzystać ze stażystów. Jest to tańsza forma pozyskania pracowników, ponieważ za czas stażu, trwający od 6 do 12 miesięcy ich wynagrodzenie pokrywa Urząd Pracy. W tym czasie możemy sprawdzić przyszłego pracownika i odpowiednio go przeszkolić na koszt państwa, nie ponosząc przy tym dodatkowych kosztów. Druga opcja zachęcająca do zatrudnienia bezrobotnego to refundacja kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego (w 2013roku – rzędu 17 000zł). Kolejna zaleta to jednorazowa refundacja składek na ubezpieczenie społeczne skierowanego bezrobotnego, którego pracodawca zatrudni w pełnym wymiarze czasu pracy, przez co najmniej 12 miesięcy. Refundacja ma rację bytu, gdy osoba skierowana przez UP po upływie 12 miesięcy jest nadal zatrudniona.
Zewnętrzne źródła finansowania
Problem pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania stanowi na ogół dość poważną barierę dla rozwoju MŚP. Ale i ten problem da się rozwiązać. Obecnie możemy skorzystać z szerokiego pakietu dotacji z Unii Europejskiej. Największy udział w strukturze wykorzystania środków na finansowanie poszczególnych instrumentów wspierania drobnych firm stanowi pomoc finansowa w postaci grantów, pożyczek, subsydiowania stóp procentowych itp. Kolejne miejsce zajmują dotacje szkoleniowe dla tych przedsiębiorstw, usługi doradcze oraz wspomagania biznesu. Część środków przeznacza się na wsparcie innowacji, rozwój technologii oraz finansowanie infrastruktury fizycznej dla tych przedsiębiorstw. Jest to bardzo korzystna forma finansowania. Ponadto korzystając ze środków unijnych możemy także liczyć na konsultacje i szkolenia. Zdobywamy na nich bezcenną wiedzę. Pakiet szkoleń i konsultacji oferują także urzędy gminy i urzędy pracy dla początkujących przedsiębiorców. Można się na nich dowiedzieć podstawowych informacji związanych z otwarciem firmy i jej bieżącym funkcjonowaniem.
O dalszym rozwoju segmentu małych i średnich przedsiębiorstw będą decydować nie tylko indywidualne wysiłki potencjalnych przedsiębiorców, ale także zbieżna z nimi polityka rządu, władz lokalnych i to we wszystkich przekrojach. Na działalność MŚP wpływa wiele różnych czynników ekonomicznych, społecznych, psychologicznych itd., które mogą być zarówno stymulatorem, jak i hamulcem ich rozwoju. Natomiast inwestycje pełnią ważną rolę w procesie rozwoju i poprawie konkurencyjności. Małe i średnie firmy, powinny więc przyjąć odpowiednie kierunki i rozmiary inwestowania, tak aby doprowadzić do stabilnego i długotrwałego wzrostu i rozwoju przedsiębiorstwa.
