W protetyce przez dziesiątki lat oszlifowywano nieuszkodzone zęby, aby zastąpić pojedyncze brakujące zęby mostami. Dzisiaj prawie nigdy nie podejmuje się już decyzji o oszlifowaniu zdrowych zębów, aby uzupełnić kilka brakujących. W implantologii problem estetyki jest decydujący.
Od początku lat 80. XX wieku implantologia wciąż była udoskonalana, tak więc obecnie można za jej pomocą wstawić implanty, których nie da się odróżnić od zębów naturalnych. Mimo to implanty w widocznych odcinkach uzębienia stanowią duże wyzwanie dla lekarza stomatologa. Uwarunkowania anatomiczne mogą bardzo utrudniać implantację. Natomiast życzenie pacjenta jest zwykle bardzo proste – chce on mieć piękne i mocno trzymające się zęby, które mógłby w miarę możliwości zachować do końca życia. Aby chociaż trochę przybliżyć się do osiągnięcia tego celu, lekarz prowadzący musi ciągle się szkolić i dokształcać, ponieważ mało która dziedzina stomatologii rozwija się tak szybko, jak obszerna specjalizacja implantologiczna.
Bezpieczeństwo, komfort noszenia i trwałość implantów zależy od kilku kwestii. Po pierwsze, filar implantu powinien leżeć dostatecznie poddziąsłowo, a trójwymiarowe ustawienie i symetria założonego już implantu dentystycznego muszą być dopasowane do osadzenia na nim planowanego zęba protetycznego. Ponadto tkanki wokół implantu powinny być i pozostać wystarczająco stabilne. Z tego też powodu przed planowanym wstawieniem impalntów powinny być znane czynniki ryzyka dla danego pacjenta.
Istnieją zarówno ogólne czynniki ryzyka, na które lekarz dentysta nie ma wpływu, jak również anatomiczne czynniki ryzyka, które lekarz dentysta może w pewnym stopniu skorygować. Do ogólnych czynników zaliczają się choroby ogólnoustrojowe, mające wpływ na gojenie kości, choroby immunologiczne, leczenie lekami steroidowymi, radioterapia w operowanym miejscu kości, aktywne schorzenia przyzębia, a także przebyte nawracające zapalenie przyzębia, palenie tytoniu i zła higiena jamy ustnej.
Przeprowadzono wiele eksperymentów, których wyniki wykazują, że zastosowanie implantów zębowych nie ma gorszego rokowania w miejscach, z których zęby musiały zostać usunięte z przyczyn periodontologicznych. Tylko w połączeniu z paleniem tytoniu ryzyko związane z implantacją jest podwyższone.
Od początku 2000 roku pacjenci mogą również wykonywać badania genetyczne w kierunku podwyższonego ryzyka odrzucenia implantu (genotyp IL-1 dodatni). Genotyp ten w połączeniu z paleniem zwiększa ryzyko utraty implantu. Badania takie można również wykonać w gabinetach stomatologicznych. Oczywiście przed każdym wszczepieniem implantu należy przeprowadzić szczegółowe badania kliniczne i radiologiczne. Należą do nich również nowsze, trójwymiarowe procedury obrazowania, które później umożliwiają nawigację 3D podczas implantowania. W technikach tych wykonuje się wirtualną symulację zakładania implantów na podstawie specjalnie sporządzonych obrazów cyfrowej tomografii przestrzennej. W ten sposób przed implantacją można dokładnie określić trójwymiarowe położenie implantu. Specjalnie przygotowany szablon do nacięć umożliwia następnie założenie implantów tak, jak to zostało zaplanowane na monitorze.
Implantacje prowadzone za pomocą nawigacji 3D są mniej inwazyjne. W niektórych, szczególnych przypadkach można także krótko po zaimplantowaniu założyć uzupełnienie protetyczne. Nawigacja 3D, oparta na obrazie tomografii przestrzennej, jest nową metodą zarządzania informacjami. Można za jej pomocą obiektywnie diagnozować problemy pacjenta i odpowiednio planować leczenie. Symulacja diagnostyczna Wax-up – przeniesiona do odpowiedniego szablonu TK – umożliwia wizualizację gotowego uzupełnienia protetycznego. Wszystkie te nowoczesne techniki zyskują na znaczeniu, gdy ilość kości jest minimalna, a dokładne umiejscowienie implantu zęba ma duże znaczenie dla ostatecznego wyniku estetycznego. Pokazują one lekarzowi dentyście już przed zabiegiem, gdzie i w jakim stopniu należy rozbudować podłoże, zarówno kostne, jak i tkanki miękkie.