Na czym polega wyjątkowość tego sportu? Między innymi na tym, że lód przekształca się pod wpływem temperatury. Lodowa ściana, na którą obecnie się wspinamy, za jakiś czas zmieni się, uformuje w inny sposób. Wspinaczka po niej nie będzie już taka sama, a z czasem nawet niemożliwa.
Wspinacz skalny na pewno zauważy podobieństwo wspinaczki w lodzie i w skale. Poruszanie się ku górze polega na przemieszczaniu się z jednej pozycji do drugiej i utrzymywaniu ciężaru ciała przede wszystkim na nogach. Wcześniej należy poobserwować lód i zaplanować swoje ruchy z wyprzedzeniem. W lodzie, jak i w skale, wspinacze wykorzystują rzeźbę powierzchni - zagłębienia, występy, półki jako chwyty, stopnie czy miejsca do wbicia czekana. To, co najmocniej odróżnia wspinanie w lodzie od wspinania w skale, to sprzęt oraz jego ilość. Wspinając się po lodzie, w obu dłoniach trzyma się czekany, a do specjalnych butów przymocowuje się raki. Do zabezpieczenia używa się śruby lodowe, które wkręca się w lód i przymocowuje się do nich karabinek.
Istnieje też rodzaj wspinaczki, który wymaga połączenia technik skalnych i lodowych (mikst). Jest to bardzo trudna odmiana wspinaczki lodowej, przeznaczona dla wspinaczy posiadających doświadczenie w obu tych technikach. Odmiana ta często spotykana jest w Alpach.
Wspinaczka lodowa posiada skalę trudności, która zależna jest od warunków atmosferycznych, stylu, czasu przejścia. Czysto lodowe drogi wycenia się w skali WI (Water Ice, czyli lód wodny), natomiast drogi powstałe z przeobrażenia się śniegu w lód – AI (Alpine Ice). By poprawnie pokonać lodową drogę, powinniśmy używać jedynie siły naszych mięśni, a asekurację osadzać bez odpoczywania w przelotach i osadzonych czekanach.
Wspinanie lodowe od niedawna jest uznawane za dyscyplinę sportową. Tworzy się sztuczne ściany lodowe, zalewając konstrukcje nośne wodą, by móc rozgrywać zawody wspinaczkowe. Zawody wygrywa ten, kto najszybciej poprawnie pokona wytyczone drogi. Wyznaczenie drogi polega na oznaczeniu miejsc, w których można wbić\zaczepić czekan lub raki.
W warszawskiej Białołęce w 2009 roku stworzono pierwszą w Polsce ściankę do wspinaczki lodowej. Był to sopel o wysokości 25 metrów, na którym uruchomiono dwie w pełni ubezpieczone drogi wspinaczkowe.
