Rak piersi, płuc, jelita grubego, żołądka i prostaty to najczęstsze przyczyny śmierci. Ryzyko podnoszą: palenie, niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej i nadużywanie alkoholu. To informacja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Najczęściej w krajach bogatych
Gdzie najczęściej występują przypadki wykrycia raka? W Europie i obu Amerykach. Najmniej przypadków wykryto w krajach należących do wschodniej części Morza Śródziemnego. Także w analizie uwzględniającej poziom zamożności poszczególnych krajów przodują te najbogatsze.
W przypadku poszczególnych rodzajów chorób z reguły również mamy do czynienia z czołowymi miejscami Europy, Północnej i Południowej Ameryki oraz regionu zachodniego Pacyfiku. Przykład? Rak piersi, w przypadku którego największa zapadalność odnotowana jest w Europie i Ameryce.
A może są niewykryte?
Taki wynik nie powinien nas zmylić. Wskaźnik zapadalności pokazuje jedynie wykryte przypadki. W krajach, gdzie opieka zdrowotna jest na niższym poziomie i gdzie dostęp do niej jest ograniczony, wiele przypadków zachorowań może zostać niewykryta.
Wskazują na to inne dane WHO. Przykładowo, aż 69 proc. wszystkich przypadków raka piersi ma miejsce w krajach rozwijających się, a więc poza Europą i Północną Ameryką.
Różne poziomy przeżywalności
Warto spojrzeć na problem także z innej strony. Jeżeli rak piersi zostanie wykryty odpowiednio wcześnie, można go leczyć. I właśnie w krajach, które są najlepiej rozwinięte i które prowadzą najlepszą politykę profilaktyczną, wskaźnik przeżywalności jest najwyższy.
W Ameryce Północnej wskaźnik ten sięga 80 proc. Podobnie jest w krajach takich jak Szwecja i Japonia. 60 proc. to przeżywalność w państwach o średnim poziomie dochodu. Jednak już w krajach biednych rak piersi zabija większość kobiet, u których zostanie wykryty. Jako przyczynę WHO wskazuje właśnie brak diagnostyki, profilaktyki i właściwej opieki.
30 proc. do uratowania
Inna sprawa, że – jak już zostało powiedziane – bardzo często choroby nowotworowe pojawiają się u osób, które prowadzą nieodpowiedni tryb życia. I znowu, rak piersi (jak wynika z cytowanych przez WHO badań) jest w 21 proc. przypadków powiązany z używaniem alkoholu, otyłością i brakiem aktywności fizycznej. Co więcej, takich przypadków jest więcej w krajach o wysokim poziomie rozwoju (27 proc.). W krajach biednych takie powiązania są znacznie rzadsze.
Oczywiście rak piersi nie jest jedynym schorzeniem nowotworowym. Na tym przykładzie można jednak pokazać, jak ważne jest odpowiednie leczenie, profilaktyka oraz służba zdrowia na wysokim poziomie. Zwłaszcza, że według WHO w aż 30 proc. przypadków można zapobiec śmierci w wyniku pojawienia się raka.
